30 stycznia zakończył się nabór wniosków o przyznanie dotacji na „Tworzenie i rozwój organizacji producentów i grup producentów rolnych”. Chętnych nie było zbyt wielu. Dlaczego?
- Duże pieniądze, których nikt nie chce?
- Pięcioletnie wsparcie i bardziej przyjazne wytyczne
- Kiedy można zakładać grupy
Duże pieniądze, których nikt nie chce?
Kierownik projektu doradztwa dla grup producentów rolnych w Agraves Agata Stroiwąs powiedziała: - Takie zakończenie naboru w żadnym razie nie powinno zaskakiwać. Jeszcze przed jego rozpoczęciem przewidywaliśmy, że będzie problem, ponieważ od stycznia 2024 roku uznały się zaledwie 3 grupy oraz 4 organizacje producentów rolnych.
W samym naborze wniosek złożyła zaledwie... 1 grupa oraz 4 organizacje producentów rolnych. Warto pamiętać, że dopiero pod koniec września ubiegłego roku zostały zatwierdzone korzystne dla rolników zmiany w wytycznych zakładające zakup przez grupę środków do produkcji oraz możliwość przekazania ich członkom grupy. Roman Zapała dyrektor działu B+R i grup producentów rolnych w Agraves dodał: – To korzystne zapisy, które mogą zachęcać do zakładania nowych grup. Tyle, że pojawiły się za późno, aby nowe grupy zdążyły się zawiązać i wystartować w naborze.
Jakie są korzyści dla rolników, którzy zdecydują się na założenie grupy lub organizacji producentów? Przede wszystkim mogą starać się o przyznanie dotacji. Jej maksymalna wartość, w przypadku grupy, wynosi 60 tys. euro rocznie. To daje ok. 260 tys. zł, czyli ok. 1,3 mln zł w ciągu 5 lat. W przypadku organizacji producentów to nawet 100 tys. euro rocznie, czyli ponad 2 miliony złotych w ciągu 5 lat.
Pięcioletnie wsparcie i bardziej przyjazne wytyczne
W przypadku dotacji dla grup lub organizacji producentów rolnych warto również zwrócić uwagę na mały spadek procentowy wsparcia (zaledwie 0,5 punktu procentowego co roku) w kolejnych latach. W pierwszym roku jest to 10% wysokości przychodów, natomiast w ostatnim, piątym roku aż 8% wysokości przychodów. Stroiwąs nie ma wątpliwości, że dotacje dla grup lub organizacji producentów są jedynym tego rodzaju wsparciem dla gospodarstw, które trwa przez 5 lat.
Aby zachęcić rolników do zakładania grup producentów rolnych Ministerstwo Rolnictwa pod koniec 2024 roku zmieniło wytyczne. Nowe przepisy przewidują zakup przez grupę środków do produkcji oraz możliwość przekazania ich członkom grupy. Dodatkowo, zmienione wytyczne zakładają obowiązek otrzymania grupy przez rok (a nie 3 lata, jak było wcześniej) po zakończeniu finansowania. – Ta zmiana to krok w dobrym kierunku, ale pojawiła się za późno, aby jej efekty były widoczne w zakończonym naborze. Nowe wytyczne mogą jednak bardziej zachęcić rolników do zakładania grup – skomentował Roman Zapała.
Kiedy można zakładać grupy
Chociaż organizacje lub grupy producentów rolnych można zakładać w każdej chwili, to w przypadku grupy producentów zbóż lub roślin oleistych, warto pomyśleć o tym już teraz. Dla rolników najkorzystniej byłoby, aby tego typu grupy zostały założone jeszcze przed żniwami. W przypadku , gdy grupa zostanie uznana już po żniwach, to do późniejszej pomocy finansowej nie będzie wliczał się dochód grupy ze żniw w 2025 roku. Oznacza to spore opóźnienia w wypłacie dofinansowania. Nad rozpoczęciem prac powoli powinni pomyśleć też rolnicy, którzy chcieliby założyć grupy okopowe. Chociaż termin zbiorów przypada na jesień, to jest to dobry moment, by spokojnie przygotować się do utworzenia i uznania grupy.
Dodatkowym istotnym aspektem jest to, że rolnikom będąc w grupie łatwiej negocjować o korzystniejsze warunki niż gdyby działali sami. – Przed założeniem grupy tak naprawdę żadna mleczarnia się z nami nie liczyła. Ale jeżeli teraz działamy jako grupa i łącznie posiadamy ponad 300 sztuk bydła, to w negocjacjach cenowych jest to nasza karta przetargowa. Namawiam serdecznie do tworzenia grup i jednoczenia się społeczeństwa rolniczego – opowiada Monika Przychodzka, która jest prezesem grupy Qjawskie Mleko, nastawionej na produkcję mleka.