Tak, rolnik nadal będzie mógł korzystać ze zwolnienia z VAT w związku z prowadzoną działalnością rolniczą. Rejestracja do VAT nie pozbawia go statusu rolnika ryczałtowego. Obowiązek rozliczenia WNT zależy od tego, jaka będzie wartość kupionej maszyny.
UZASADNIENIE
Jeden podmiot może mieć status zarówno podatnika zwolnionego z VAT, jak i podatnika VAT czynnego. Tak jest w przypadku rolnika, który wykonuje działalność rolniczą i inny rodzaj działalności. Aby jednak mógł korzystać ze zwolnienia, musi mieć status rolnika ryczałtowego.
Definicja
Rolnik ryczałtowy to rolnik dokonujący dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczący usługi rolnicze, korzystający ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych - art. 2 pkt 19 ustawy.
Natomiast na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT ze zwolnienia korzysta dostawa produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej, dokonywana przez rolnika ryczałtowego, oraz świadczenie usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego. Rolnik ryczałtowy może zrezygnować z tego zwolnienia pod warunkiem dokonania zgłoszenia rejestracyjnego.
Zwolnienie rolnika ryczałtowego od podatku ma charakter przedmiotowo-podmiotowy. Od podatku zwolnieni są tylko rolnicy ryczałtowi i tylko w zakresie wyraźnie wskazanym w przepisie. Świadczenie usług rolniczych oraz dostawa produktów rolnych przez podmioty inne niż rolnicy ryczałtowi podlega opodatkowaniu. Innego rodzaju działalność prowadzona przez rolnika ryczałtowego, nieuprawniająca go do zwolnienia przedmiotowego (np. działalność handlowa, dostawa produktów rolnych innych niż z własnej produkcji, dzierżawa, świadczenie usług innych niż rolnicze), co do zasady będzie podlegać opodatkowaniu według stawek właściwych dla tych czynności.
Podmiot będący rolnikiem ryczałtowym może być - w pozostałym zakresie swojej działalności - podatnikiem VAT czynnym (niekorzystającym ze zwolnienia). Jest to wyjątkowy przypadek, w którym jeden podmiot może łączyć dwa statusy:
- podatnika VAT zwolnionego jako rolnik ryczałtowy (niemającego obowiązku składania deklaracji, prowadzenia ewidencji, wystawiania faktur) i
- jednocześnie podatnika VAT czynnego.
Wówczas - chociaż w pozostałej części podatnik prowadzi działalność opodatkowaną - dostawa własnych produktów rolnych oraz świadczenie usług rolniczych są zwolnione z VAT.
Potwierdzają to również organy podatkowe. W piśmie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25 kwietnia 2017 r. (sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.21.2017.1.OS) czytamy:
Mając na uwadze obowiązujące przepisy oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że Wnioskodawca jako rolnik może korzystać ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, natomiast w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, w której świadczył będzie usługi najmu Wnioskodawca będzie mógł występować jako rozliczający się podatnik VAT. Działalność polegająca na wynajmie mieszkania nie ma wpływu na utratę przez Wnioskodawcę, będącego rolnikiem ryczałtowym, zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy. Wnioskodawca, jako rolnik ryczałtowy, wykonuje czynności zwolnione z podatku, które to zwolnienie obejmuje konkretne czynności przewidziane w przepisie, a nie całą sprzedaż Wnioskodawcy. Natomiast działalność Wnioskodawcy z tytułu świadczonych usług najmu i pozostawanie podatnikiem podatku od towarów i usług jest konsekwencją prowadzonej w przeszłości działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Usługi wynajmu mieszkania Wnioskodawcy pozostają bez wpływu na działalność Wnioskodawcy jako rolnika ryczałtowego.
Jeżeli wartość zakupów z innych krajów UE nie przekroczy w roku podatkowym kwoty 50 000 zł, rolnik ryczałtowy nie ma obowiązku rozliczania VAT od WNT. Może jednak na podstawie art. 10 ust. 6 ustawy o VAT złożyć pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, składając VAT-R lub jego aktualizację.
W przypadku gdy u rolnika ryczałtowego nie występuje wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów i zostaje przekroczona kwota 50 000 zł, uznaje się, że wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów ma miejsce od momentu przekroczenia tej kwoty. W takim przypadku należy dokonać rejestracji VAT UE i złożyć VAT-8 oraz informację podsumowującą.
Przykład
Rolnik ryczałtowy kupił w Danii maszynę rolniczą za kwotę 15 000 euro. Mimo że był to pierwszy zakup w UE, rolnik musi rozliczyć VAT od WNT i złożyć VAT-8, gdyż tym zakupem został przekroczony limit 50 000 zł.
Podstawa prawna:
· art. 2 pkt 19, art. 15, art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 106; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1106
Marcin Jasiński
ekspert w zakresie VAT