Skrócony termin przedawnienia ma dyscyplinować strony stosunków prawnych w celu tworzenia stanu faktycznego zgodnego ze stanem prawnym. Zakłada się, że ułatwi to również postępowanie dowodowe, ponieważ wraz z czasem coraz trudniej jest wykazać roszczenie.
Dodatkowo, co bardzo istotne, zmianie ulec ma sposób obliczania przedawnienia. Koniec terminu przedawnienia przypadać będzie na ostatni dzień roku kalendarzowego. Wyjątek stanowić mają tylko terminy przedawnienia krótsze niż dwa lata. Oznacza to tym samym, że terminy przedawnienia będą się wydłużać do ostatniego dnia grudnia, co ułatwi proces obliczania tych terminów.
Termin przedawnienia ulega skróceniu do lat 6 również w przypadku roszczenie stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, a także roszczenie stwierdzone ugodą zawartą przed sądem albo sądem polubownym albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd.
Polecamy: RODO. Ochrona danych osobowych. Przewodnik po zmianach
Nowa ustawa wprowadza również szczególną regulację dotycząca stosunków przedsiębiorców z konsumentami. W przypadku dochodzenia przez przedsiębiorcę przedawnionego świadczenia przeciwko konsumentowi, ten drugi nie będzie musiał podnosić zarzutu przedawnienia. W takiej sprawie sąd powinien z urzędu zbadać przedawnienie i w stosownym przypadku oddalić powództwo.
Od każdej reguły istnieją jednak wyjątki. W wyjątkowym przypadkach, jeżeli wymagać tego będą względy słuszności po rozważeniu obu stron sąd może nie uwzględnić upływu terminu przedawnienia. Za przyjęciem takiego rozwiązania przemawia potrzeba zapewnienia potrzebnej ochrony słabszej stronie stosunku prawnego – konsumentowi, który nie zawsze jest świadomy możliwości podniesienia odpowiedniego zarzutu, a tym samym powództwo przeciwko niemu zostaje uwzględnione mimo, że nie musiała się tak stać. Nowo wprowadzana reguła będzie wpływała również dyscyplinująco na przedsiębiorców, których roszczenia będą zagrożone skutkiem przedawnienia z mocy prawa.
13 kwietnia 2018 r. nowela trafiła do Senatu, gdzie obecnie się znajduje. Zakładane vacatio legis ustawy to 30 dni, zatem jeśli projekt sprawnie przejdzie dalsze etapy procesu legislacyjnego może wejść w życie już w najbliższe wakacje.
Zobacz: Windykacja
Autor: Agata Burek