Spada poziom optymizmu przedsiębiorców na świecie. Powodem niepewność i nieprzewidywalność w globalnym handlu i wysokie stopy procentowe, tak wynika z przeprowadzonego przez Dun & Bradstreet badania na próbie ponad 10 tys. przedsiębiorców.
- Spadek poziomu optymizmu wśród przedsiębiorców
- Z powodu pesymizmu przedsiębiorców maleją szanse na inwestycje
- Zagrożenia dla zachowania płynności w biznesie
Biznes staje w obliczu zwiększonego ryzyka geopolitycznego i nowych wyzwań gospodarczych, które wpływają na poziom inwestycji.
Spadek poziomu optymizmu wśród przedsiębiorców
Dun & Bradstreet - wiodący na świecie dostawca danych i analiz pozwalających na podejmowanie decyzji biznesowych, opublikowała raport Global Business Optimism Insights za II kwartał 2025 roku.
Przeprowadzone w marcu br. badanie, pokazało kolejny – 1,3 proc. spadek poziomu optymizmu wśród przedsiębiorców w porównaniu z I kwartałem 2025 roku, kiedy poziom optymizmu obniżył się o 12,9 proc. Powodem jest niepewność i nieprzewidywalność w globalnym handlu, wysokie stopy procentowe i rosnący protekcjonizm państwowy w międzynarodowej wymianie handlowej.
Polscy przedsiębiorcy w II kwartale 2025 roku są najbardziej pesymistycznie nastawieni spośród wszystkich 32 badanych rynków. Spadek poziomu optymizmu (-13 proc.) polskich przedsiębiorców odzwierciedla panujący od ponad pół roku niepokój w biznesie i wskazuje na ich ostrożne podejście, szczególnie w odniesieniu do inwestycji (-10 proc.), finansów (-6 proc.), i stabilności łańcuchów dostaw (-13 proc.).
Każdy z tych wskaźników plasuje polskie firmy w dolnej części zastawienia.
Poprawę nastrojów notuje się w krajach, w których w ostatnim czasie doszło do zmian politycznych, i w tym głównie upatruje się poprawy poziomu optymizmu.
Uniemożliwienie przejęcia władzy przez skrajną prawicę w ostatnich parlamentarnych wyborach podniosło optymizm w Niemczech (+6 proc.) oraz we Francji (+9 proc.), po tym jak Sąd w Paryżu skazał 31 marca Marine Le Pen na karę czterech lat pozbawienia wolności, w tym dwóch lat w zawieszeniu, za defraudację środków publicznych, co w dużym stopniu paraliżuje działanie prawej strony sceny politycznej. Niewielkie wzrosty notuje się w Kandzie po zmianie premiera i w Izraelu po dłuższym okresie zawieszenia broni.
Z powodu pesymizmu przedsiębiorców maleją szanse na inwestycje
Przedsiębiorcy ze szczególną ostrożnością podchodzą do inwestycji, finansów, i stabilności łańcuchów dostaw. Największy spadek – 8,6 proc. – notuje się w obszarze globalnego zaufania finansowego przedsiębiorców.
Natomiast w przypadku nastrojów związanych z bezpieczeństwem i zachowaniem stabilności łańcuchów dostaw czy planowanych inwestycji mówimy o względnej stabilizacji i spłaszczenia krzywej spadkowej.
W obliczu niepewności makroekonomicznej, rosnących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej i słabnących prognoz, przedsiębiorstwa na całym świecie wykazują się dużym niepokojem i wysokim stopniem ostrożności w kwestii planowanych inwestycji – mówi Neeraj Sahai, prezes Dun & Bradstreet International.
– Zmiana warunków i zasad prowadzenia biznesu, niepewność związana z nieprzewidywalnością w ustalaniu obowiązujących taryf celnych przyczyniły się do tego, że w przypadku ponad 90 proc. badanych rynków notuje się wyraźny spadek wskaźnika zaufania do rynków finansowych. Dotyczy to w równym stopniu gospodarek wysoce rozwiniętych jak i wschodzących.
Sektory napędzane eksportem, takie jak motoryzacja, elektronika czy metalurgia, odnotowały gwałtowny spadek optymizmu biznesowego. Szczególnie w USA, Meksyku, Korei Południowej i Japonii, gdzie wyższe taryfy celne i stale zmieniająca się polityka handlowa wymusiły konieczność szukania oszczędności i nowych rynków zbytu.
Ryzyko finansowe nadal pozostaje wysokie, ponieważ firmy w dalszym ciągu borykają się z wysokimi kosztami prowadzenia działalności gospodarczej, słabnącym popytem i rosnącą w wielu krajach inflacją. Globalnie poziom optymizmu w newralgicznych branżach spadł w porównaniu do poprzedniego kwartału o 6 proc.
Zagrożenia dla zachowania płynności w biznesie
The Global Business Optimism Index – Globalny wskaźnik optymizmu przedsiębiorców – w II kwartale 2025 roku spadł o 1,3 proc. Głównie w wyniku spadku o 1,7 proc. poziomu optymizmu w krajach wysokorozwiniętych.
Nastroje w gospodarkach wschodzących pozostają na względnie stabilnym poziomie. Wysoka inflacja i wzrost kosztów dla 86 proc. respondentów mają największy wpływ na ich bieżącą działalność.
Przedsiębiorcy na całym świecie są zgodni, że zaostrzenie krajowej polityki pieniężnej stanowi poważne ryzyko dla zachowania płynności prowadzenia działalności gospodarczej. Z tym stwierdzeniem zgadza się niemal 2/3 pytanych.
The Global Supply Chain Continuity Index – Wskaźnik globalnego zachowania bezpieczeństwa i ciągłości w łańcuchu dostaw – w II kwartale 2025 roku pozostaje na niezmiennym poziomie po gwałtownym spadku o 10,7 proc. w I kwartale br.
Stagnacja jest konsekwencją ciągłych zakłóceń w łańcuchach dostaw, niedoboru siły roboczej, piętrzącymi się nowymi wyzwaniami, ciągłą potrzebą dostosowywania się do zmieniającej się dynamiki w globalnym handlu i rosnącym napięciem wokół nałożonych taryf celnych przez Stany Zjednoczone.
Na całym świecie zauważalny jest spadek poziomu optymizmu. Ogółem o 7,8 proc. Powodem jest wydłużający się czas realizacji dostaw w II kwartale br. Przy czym w krajach wysokorozwiniętych spadek poziomu optymizmu wyniósł nieco ponad 9,5 proc.
The Global Business Financial Confidence Index – Wskaźnik globalnego zaufania finansowego przedsiębiorców – spadł w II kwartale br. o 8,6 proc., co odzwierciedla trudną sytuację na rynkach międzynarodowych: niepewność, słabe prognozy wzrostu gospodarczego, utrzymujący się wysoki koszt prowadzenia działalności i stale zmieniające się zasady w globalnym handlu.
Wskaźnik zaufania finansowego spadł we wszystkich firmach niezależnie od ich wielkości. Przy czym największy spadek notuje się w przypadku tych największych firm ze Stanów Zjednoczonych. Amerykańskie przedsiębiorstwa przyznały, że ryzyko spodziewanej i wysokiej inflacji jak i wzrost stóp procentowych są największym zagrożeniem dla ich rozwoju.
The Global Business Investment Confidence Index – Globalny wskaźnik zaufania do inwestycji biznesowych – spadł w porównaniu z I kwartałem br. o 0,6 proc., co w dużym stopniu odzwierciedla zwiększoną niepewność i niezadowolenie z tempa obniżek stóp procentowych w 2025 roku.
69 proc. przedsiębiorców wyraziło swoje obawy w kwestii wydatków kapitałowych, co w porównaniu do I kwartału br. stanowi 77 proc. wzrost niezadowolonych i 84 proc. wzrost w zestawieniu z końcem 2024 roku. Spadek zaufania jest najbardziej widoczny w sektorach przemysłu ciężkiego, przede wszystkim w górnictwie i metalurgii. Czyli branżach, które są najbardziej narażone po nałożeniu amerykańskiego cła na aluminium i stal.
The Global Business ESG – Globalny wskaźnik ESG – spadł w porównaniu do I kwartału 2025 roku o 3,3 proc., co jest pierwszym tąpnięciem od połowy 2023 roku. Jest to wynik słabnącego zaangażowania przedsiębiorców we wszelkie inicjatywy społeczne.
Nadal 77 proc. ankietowanych uważa, że zmiany klimatu są poważnym wyzwaniem dla współczesnego świata, a 58 proc. przyznaje, że wystąpienie katastrofy klimatycznej jest wysoce prawdopodobne.
– Perspektywa wysokiej inflacji i nałożenie przez Stany Zjednoczone wysokich taryf celnych na importowane produkty, wyhamowały oczekiwania przedsiębiorców co do obniżek stóp procentowych. To w dużym stopniu wpłynie na spadek globalnego wzrostu gospodarczego i poziomu inwestycji na międzynawowych rynkach – powiedział Arun Singh, globalny główny ekonomista w Dun & Bradstreet.
– Wyzwania, z którymi mierzą się dzisiaj globalne przedsiębiorstwa, utrudniają ożywienie gospodarcze i w bezpośredni sposób wpływają na spadek odporności finansowej firm, szczególnie w przypadku dużych przedsiębiorstw, wśród których notuje się największy spadek zaufania finansowego – dodał ekspert.