W 2013 r. składki przedsiębiorców na ZUS i NFZ będą wyższe o prawie 46 zł miesięcznie, co oznacza, że w skali roku prowadzący działalność zapłacą prawie 550 zł więcej niż w 2012 roku.
Według najnowszych danych GUS, opublikowanych w piątek 18 stycznia, wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kw. 2012 r. (z wypłatami z zysku), od którego zależy kwota składki ubezpieczenia zdrowotnego, wynosi 3877,50 złotych. Oznacza to, że podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne (stanowiąca 75% powyższego wynagrodzenia) wzrasta z ubiegłorocznego poziomu 2828,31 do kwoty 2908,13 złotych. W efekcie miesięczna składka na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców, stanowiąca 9% podstawy wymiaru, będzie wynosiła w 2013 r. 261,73 zł. Tym samym będzie o ponad 7 zł wyższa niż w ubiegłym roku.
Oprócz składki zdrowotnej wzrosły także składki na ubezpieczenia społeczne, o czym Tax Care informował w grudniu 2012 roku. W przypadku składki na ubezpieczenia społeczne wzrost wynikał z wyższego prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto. W ustawie budżetowej na 2013 r., przyjętej w styczniu przez Sejm, zapisano, że prognozowane przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto wynosi 3 713 złotych. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi 60% tego wynagrodzenia, a zatem - zakładając że nie nastąpią w tym punkcie zmiany - wynosiłaby w 2013 r. 2 227,80 zł. Tym samym byłaby wyższa od obowiązującej w 2012 r. o 112 zł (wzrost z 2 115,60 zł). W efekcie składki na ubezpieczenia społeczne (wraz z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym) oraz na Fundusz Pracy wzrosłyby w 2013 r. w przypadku jednoosobowej działalności o 38,54 zł miesięcznie (z obecnych 726,71 zł do 765,25 zł).
Łącznie podwyżka składek na ZUS (ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy) oraz NFZ (składka zdrowotna) spowoduje, że miesięczne obciążenia przedsiębiorców z tego tytułu, wraz z dobrowolną składką chorobową, wzrosną o 45,72 zł (ok. 4,6 proc.) i przekroczą granicę tysiąca złotych. Natomiast w skali roku przedsiębiorca zapłaci łącznie prawie 549 zł więcej niż dotychczas.
Minimalne miesięczne składki na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorców (ZUS zwykły) oraz składka zdrowotna
| Rodzaj ubezpieczenia (% podstawy wymiaru) | Składki w 2012 r. (podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne 2 115,60 zł) | Składki w 2013 r. (podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne 2 227,80 zł **) |
| Emerytalne (19,52%) | 412,97 zł | 434,87 zł |
| Rentowe (8%) | 169,25 zł | 178,22 zł |
| Chorobowe (2,45%, składka dobrowolna) | 51,83 zł | 54,58 zł |
| Wypadkowe (1,93%*) | 40,83 zł | 43 zł |
| Fundusz Pracy (2,45%) | 51,83 zł | 54,58 zł |
| Zdrowotne (9%)** | 254,55 zł | 261,73 zł |
| Razem | 981,26 zł | 1026,98 zł |
* dla firm, które zgłosiły do ubezpieczenia wypadkowego przeciętnie miesięcznie nie więcej niż 9 osób
** w przypadku składki zdrowotnej podstawa wymiaru w 2013 r. wynosi 2908,13 zł
W przypadku rozpoczynających działalność, którzy przez dwa lata od startu w biznesie mają prawo do niższych składek ZUS, ma wpływ płaca minimalna. Przyjęta w ubiegłym roku przez rząd podwyżka płacy minimalnej z 1500 zł do 1600 zł oznacza, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne rozpoczynających działalność wzrasta z obecnych 450 zł do 480 zł (30% minimalnego wynagrodzenia). Tym samym preferencyjne składki na ubezpieczenia społeczne wzrosną ze 143,56 zł do 153,12 zł miesięcznie (z dobrowolną składką chorobową i bez Funduszu Pracy, którego nie trzeba płacić w przypadku preferencyjnego ZUS). Do tego dochodzi wyższa składka zdrowotna (taka sama w przypadku ZUS-u zwykłego i preferencyjnego), w efekcie czego miesięczne składki dla rozpoczynających działalność wzrastają łącznie z 398,11 zł do 414,85 zł, czyli o prawie 17 zł miesięcznie (ok. 4,2%). W skali roku zobowiązania przedsiębiorców na preferencyjnym ZUS wzrastają łącznie o ponad 200 złotych.
Minimalne miesięczne składki na ubezpieczenia społeczne (tzw. ZUS preferencyjny) oraz składka zdrowotna przedsiębiorców rozpoczynających działalność
| Rodzaj ubezpieczenia (% podstawy wymiaru) | Składki w 2012 r. (podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne 450 zł) | Składki w 2013 r. (podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne 480 zł **) |
| Emerytalne (19,52%) | 87,84 zł | 93,70 zł |
| Rentowe (8%) | 36 zł | 38,40 zł |
| Chorobowe (2,45%, składka dobrowolna) | 11,03 zł | 11,76 zł |
| Wypadkowe (1,93%*) | 8,69 zł | 9,26 zł |
| Zdrowotne (9%)** | 254,55 zł | 261,73 zł |
| Razem | 398,11 zł | 414,85 zł |
* dla firm, które zgłosiły do ubezpieczenia wypadkowego przeciętnie miesięcznie nie więcej niż 9 osób
** w przypadku składki zdrowotnej podstawa wymiaru w 2013 r. wynosi 2908,13 zł
Przypomnijmy, że w 2012 r. miały miejsce trzy podwyżki składek. Oprócz podwyżki wynikającej ze wzrostu wskaźników, dodatkowo miały miejsce procentowa podwyżka składki rentowej (efekt expose premiera z 2011 r.) oraz składki wypadkowej (w związku z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2012 r., zmieniającym rozporządzenie w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków). Ubiegłoroczne podwyżki spowodowały, że miesięczne składki ZUS (ubezpieczenia społeczne, a także składka na ubezpieczenie zdrowotne) wzrosły łącznie o 91,12 zł, czyli o 10,2% - w przypadku przedsiębiorców opłacających zwykły ZUS, natomiast składki początkujących przedsiębiorców, na preferencyjnym ZUS, wzrosły o 31,48 zł, czyli o prawie 8,6%.
Agata Szymborska-Sutton