Wynagrodzenie minimalne w 2009 roku jest o 13,3 proc. wyższe od obowiązującego rok wcześniej. Nowa wysokość minimalnej pensji stanowi 40 proc. prognozowanego na 2009 rok przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.
Dzięki podwyżce w przyszłym roku więcej zarobią więc pracownicy opłacani według najniższych stawek. Osoba zatrudniona na pełen etat nie może bowiem zarobić mniej niż 1276 zł. Więcej zarobią także pracownicy, którzy dopiero rozpoczynają aktywność zawodową. Ich wynagrodzenie w pierwszym roku pracy nie może być niższe niż 80 proc. wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę (czyli 1020,80 zł od stycznia 2009 r.).
Pracodawcy powinni sprawdzić, w jaki sposób określili wynagrodzenie pracowników opłacanych według najniższych składek. Ci, którzy w zawieranej umowie o pracę wpisali obowiązującą w 2008 roku kwotę minimalnego wynagrodzenia, czyli 1126 zł, będą musieli wręczyć pracownikom odpowiednie aneksy do umów o pracę zawierające aktualną kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę. Natomiast pracodawcy, którzy w umowie z pracownikiem określili, że ich wynagrodzenie stanowi równowartość najniższego wynagrodzenia za pracę, nie muszą zmieniać umów.
Od stycznia wzrosną też świadczenia, których wysokość uzależniona jest od płacy minimalnej. Pracodawcy muszą wypłacić wyższy dodatek przysługujący pracownikom wykonującym pracę w porze nocnej. Aby właściwie obliczyć wysokość tego dodatku, kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę (obowiązującą w danym roku) należy podzielić przez wymiar czasu pracy w danym miesiącu. Następnie oblicza się 20 proc. otrzymanej stawki godzinowej, po czym wynik ten mnoży się przez liczbę godzin przepracowanych w porze nocnej w danym miesiącu.
Na przykład osoba, która w styczniu 2009 r. przepracuje w porze nocnej 70 godzin, powinna otrzymać 106,33 zł. W miesiącu tym do przepracowania przypada 168 godzin. Wysokość obowiązującego minimalnego wynagrodzenia (1276 zł) należy podzielić przez otrzymaną w ten sposób liczbę (czyli przez 168). Aby obliczyć stawkę godzinową dodatku, należy uzyskany w ten sposób iloraz (7,59) pomnożyć przez 20 proc. (czyli przez 0,2). Okaże się, że stawka godzinowa dodatku w styczniu 2008 r. wyniesie 1,52 zł. Stawkę tę mnożymy następnie przez liczbę godzin przepracowanych w danym miesiącu w porze nocnej (czyli przez 70). Za przepracowanie w styczniu 70 godzin w porze nocnej pracownik powinien otrzymać więc wspomniane 106,33 zł.
Wzrost płacy minimalnej wpłynie też na wynagrodzenie pracownika za tzw. przestój w pracy, czyli za czas niewykonywania pracy, jeżeli podwładny był gotów do jej wykonywania, ale z winy pracodawcy nie mógł jej świadczyć. Pracownikowi za przestój przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania. Płaca ta nie może być jednak niższa od wynagrodzenia minimalnego.
Od stycznia wzrośnie także wysokość odszkodowań, jakie pracodawca musi wypłacać pracownikom lub kandydatom do pracy, wobec których naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu. Sądy nie mogą bowiem orzekać w tego typu sprawach odszkodowań niższych od płacy minimalnej. Z kolei na wyższe odprawy będą mogły liczyć osoby, z którymi rozwiązano stosunek pracy w ramach grupowego zwolnienia. Ich wysokość nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy. W 2009 roku maksymalna wysokość takiej odprawy wyniesie 19,14 tys. zł, czyli o 2,25 tys. zł więcej niż w 2008 roku.
ŁUKASZ GUZA
lukasz.guza@infor.pl