AKADEMIA PODATNIKA
Zarząd spółki jest jej organem wykonawczym. Dlatego wydatki na rzecz członków zarządu zasadniczo mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu.
Nie wszystkie wydatki poniesione przez osobę prawną mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Dotyczy to również wydatków poniesionych na rzecz udziałowców (akcjonariuszy) oraz na rzecz członków organów. Ograniczenia odnoszą się przede wszystkim do wydatków na rzecz osób wchodzących w skład rad nadzorczych, komisji rewizyjnych lub członków organów stanowiących spółek z wyjątkiem wynagrodzeń wypłacanych z tytułu pełnionych funkcji.
Sprawowanie funkcji
Inaczej jest w przypadku członków zarządu. Co do zasady, spółka może uznać wydatki ponoszone na rzecz członka zarządu za koszty podatkowe zarówno wtedy, gdy członek zarządu spółki kapitałowej sprawuje swoją funkcję na mocy uchwały wspólników, oraz wtedy, gdy łączy go ze spółką umowa o pracę lub inna umowa o charakterze cywilnoprawnym. W takim przypadku należy jednak zwrócić uwagę na to, że wydatki związane z wypłacaniem członkom zarządu wynagrodzeń z tytułu pełnienia funkcji (w przypadku powołania uchwałą wspólników, a nie ma np. umowy o pracę) będą kosztem uzyskania przychodu wtedy, gdy zostaną spełnione ogólne warunki zaliczenia do kosztów.
Osiąganie przychodów
Przepisy ustawy o CIT przewidują, że kosztami uzyskania przychodów są te, które poniesiono w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w tzw. negatywnym katalogu kosztów. Oznacza to, że do uznania wydatku za koszt podatkowy konieczny jest jego pośredni lub bezpośredni związek z przychodem.
Z pewnością kosztem będzie wypłacane wynagrodzenie, nagrody, ZUS, diety czy zwrot wydatków z tytułu używania samochodu. Dotyczy to także sytuacji, kiedy członek zarządu jest jednocześnie wspólnikiem spółki. W takim przypadku należy jednak zwrócić uwagę, by spółkę i jej wspólnika łączył stosunek prawny (np. stosunek pracy). Tylko wtedy świadczenie będzie dwustronne i nie ma zastosowania wyłączenie określone w art. 16 ust. 1 pkt 38 ustawy o CIT.
Świadczenia zdrowotne
Warto też pamiętać, że od początku tego roku do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć finansowanie przez pracodawcę świadczeń zdrowotnych dla pracownika, a więc można zaliczyć w koszty uzyskania przychodu koszty świadczeń zdrowotnych dla członków zarządu ponoszone przez spółkę.
Jednak w przepisach ustawy o CIT znajduje się również pewne wyłączenie. Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 59 tej ustawy kosztem podatkowym nie będą wydatki na składki opłacone przez pracodawcę z tytułu zawartych lub odnowionych umów ubezpieczenia na rzecz pracowników, jeśli uprawnionym do otrzymania świadczenia nie jest pracodawca.
PRZYKŁAD: JEDYNY UDZIAŁOWIEC SPÓŁKI
Pan Jan jest jedynym udziałowcem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W tym przypadku wydatek związany z wykonywaniem pracy przez takiego wspólnika w jednoosobowym zarządzie nie będzie mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu. W takiej sytuacji nie może bowiem powstać stosunek pracy pomiędzy nim a spółką, brak bowiem będzie jednego z podstawowych warunków stosunku pracy, tzn. podporządkowania pracowniczego, w którym to pracodawca ponosi ryzyko związane z zatrudnieniem.
Edyta Wereszczyńska
Podstawa prawna
Art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.).