Państwo pomaga firmom mniej, ale gorzej

Polska przestała być niechlubnym rekordzistą w pompowaniu publicznych pieniędzy do firm. Nadal jednak najwięcej dotacji, ulg i innego wsparcia trafia do górnictwa i przemysłu ciężkiego, podczas gdy naukowcom i firmom innowacyjnym zostają nędzne grosze.



"Gazeta" dotarła do konkluzji najnowszego raportu Komisji Europejskiej w sprawie pomocy publicznej dla firm wypłaconej w całej UE w 2005 r. Są one dość pozytywne - po niekorzystnym skoku w 2004 r. - w roku ubiegłym szkodliwe dla konkurencji rynkowej wsparcie państw znowu zaczęło spadać. Polska przestała bić niechlubne rekordy, ale znów się wyróżniamy na tle Unii, przekazując dużo więcej pieniędzy na górnictwo niż na wsparcie badań naukowych, czy choćby ochronę środowiska.

Łączna suma pomocy publicznej wydanej w 2005 r. w Unii wyniosła aż 64 mld euro, czyli prawie tyle samo, ile wynosi budżet Polski. Komisja Europejska podkreśla jednak, że rok wcześniej z publicznej kasy wpompowano w europejskiej firmy jeszcze więcej - bo prawie aż 65 mld euro.

Lwią część pomocy publicznej wypłaconej w Unii Europejskiej przypada na pięć największych unijnych gospodarek. Niemieckie firmy dostały od władz lokalnych i federalnych aż 20 mld euro. Firmy francuskie - o połowę mniej, włoskie - 6 mld euro, brytyjskie - 5 mld, a hiszpańskie - 4 mld euro. Eksperci Komisji Europejskiej zauważyli, że relatywnie największy udział w tych gigantycznych kwotach ma zaledwie kilka europejskich firm, które w 2005 r. były restrukturyzowane za pieniądze podatników. Chodzi m.in. o niemiecki bank Bankgesellschaft Berlin AG, francuskie Alstom (energetyka i transport) i Bull (informatyka), brytyjski koncern British Energy, włoską linię lotniczą Alitalię oraz hiszpańskie stocznie. Z raportu Komisji, do którego dotarliśmy, przebija złość unijnych urzędników o to, że spora część pomocy publicznej została wypłacona firmom, zanim zgodziła się na nią Bruksela. Tymczasem unijne przepisy nakazują odwrotną kolejność.

Polska, z łączną kwotą 908 mln euro wypłaconej pomocy publicznej, w 2005 r. wypadła z czołówki państw, które zakłócają konkurencję rynkową (w 2004 r. w tej niechlubnej czołówce byliśmy, bo nasza pomoc przekroczyła 2 mld euro, co dało 1,47 proc. polskiego PKB). Teraz nawet Węgry - które zazwyczaj były za nami w tyle - dały więcej dotacji i ulg podatkowych - w sumie 949 mln euro. Wyprzedzają nas także Portugalczycy (957 mln euro wsparcia) oraz - ciekawostka - Duńczycy (1,07 mld euro). Ale już władze czeskie dały swoim firmom tylko 387 mln euro, a Belgowie - tylko 700 mln euro. Co daje do myślenia, biorąc pod uwagę to, że belgijski PKB jest wielokrotnie większy od polskiego.

Stosunkowo dobre wiadomości dla Polski kończą się w tej części raportu Komisji Europejskiej, w której opisane są cele pomocy publicznej w UE. Polskie władze udzielające pomocy najwyraźniej nie wzięły sobie do serca apelu Rady Europejskiej, by wsparcie dla firmy było bardziej przemyślane - więcej na nowoczesne technologie, innowacje, mniej na stare dziedziny przemysłu.

W przypadku Polski w 2005 r. aż 24 proc. całej pomocy publicznej trafiło do górnictwa, praktycznie tyle samo, co przed dwoma laty. Tymczasem wsparcie na R&D (badania naukowe, innowacje technologiczne itp.) dostały tylko 4 proc. całej sumy. To i tak lepiej niż w 2004 r., kiedy Polska pobiła unijny rekord, przeznaczając na naukę 1 proc. całego wsparcia publicznego dla firm.

Takie proporcje powinny włączyć dzwonki alarmowe. Bo już nie tylko kraje takie jak Austria, Szwecja czy Finlandia wydają znacznie więcej od Polski na badania i rozwój, ale nawet Czesi - w 2005 r. aż 26 proc. całej czeskiej pomocy publicznej dotyczyło R&D! Nie licząc Danii, Polska jest także tym krajem, w którym największa pula pomocy publicznej jest przeznaczana na dotowanie nowych miejsc pracy (34 proc. całej sumy poszło na ten cel).


Konrad Niklewicz, Bruksela

Moja firma
System kaucyjny do zmiany. Jest nowy projekt
30 kwi 2024

Ministerstwo Klimatu i Środowiska przygotowało projekt nowelizacji ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Odnosi się on do funkcjonowania systemu kaucyjnego. Zgodnie z nim kaucja będzie pobierana w całym łańcuchu dystrybucji. Co jeszcze ma się zmienić?

Rewizja KPO przyjęta przez rząd. Co z podatkiem od aut spalinowych?
30 kwi 2024

Rewizja Krajowego Planu Odbudowy (KPO) została przyjęta przez Radę Ministrów - poinformowała na platformie X minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

Nie tylko majówka. W maju będą jeszcze dwa dni ustawowo wolne od pracy. Kiedy?
30 kwi 2024

Dni wolne w maju. Ci, którym nie udało się zorganizować pięcio- czy nawet dziewięciodniowego długiego weekendu, mogą jeszcze spróbować w innym terminie w tym miesiącu. Kiedy jeszcze wypadają dni ustawowo wolne od pracy w najbliższym czasie? 

Sztuczna inteligencja w branży hotelarskiej. Sprawdza się czy nie?
30 kwi 2024

Jak nowe technologie mogą wpłynąć na branżę hotelarską? Czy w codziennym funkcjonowaniu obiektów hotelowych zastąpią człowieka? Odpowiadają przedstawiciele hoteli z różnych stron Polski, o różnych profilach działalności, należących do Grupy J.W. Construction.

Jak zarządzać budżetem biznesu online, gdy wzrastają koszty?
30 kwi 2024

Biznes e-commerce jest pełen wyzwań, bo wymaga zarządzania na wielu płaszczyznach. Jak zachować ciągłość finansową, gdy operator zmienia warunki współpracy? 

Mikroprzedsiębiorcy poszli po kredyty, ale banki udzieliły ich mniej, niż rok temu
30 kwi 2024

Według informacji przekazanych przez Biuro Informacji Kredytowej, w marcu br. banki udzieliły mikroprzedsiębiorcom o 4,5 proc. mniej kredytów, a ich wartość była niższa o 3,3 proc. w porównaniu do marca 2023 r.

Dane GUS na temat handlu hurtowego i nowych zamówień w przemyśle. Poniżej oczekiwań ekspertów
29 kwi 2024

Z danych GUS na temat handlu hurtowego i nowych zamówień w przemyśle w marcu br. wynika m.in., że typowy dla tego okresu wzrost sprzedaży hurtowej w ujęciu miesięcznym osiąga niższą, od notowanej w tym okresie w ubiegłych latach, dynamikę. Statystyki pokazują również kontynuację trwającego już od lutego 2023 roku okresu ujemnej dynamiki sprzedaży hurtowej w ujęciu rocznym. Marcowe dane na temat nowych zamówień w przemyśle, pokazujące znaczny spadek w stosunku do ubiegłego roku, są kolejnym powodem do niepokoju po ogłoszonych wcześniej przez GUS, rozczarowujących wynikach produkcji przemysłowej (spadek o 6,0% r/r w marcu b.r).

Niższy ZUS będzie sprzyjał decyzjom o otwarciu JDG?
29 kwi 2024

W 2023 r. powstało 302 tys. nowych firm jednoosobowych, a 177 tys. odwiesiło swoją działalność. Jednocześnie z rejestrów wykreślono ich aż 196,5 tys. Czy mniejsze koszty prowadzenia działalności gospodarczej spowodują, że będzie ich otwierać się więcej? 

Dostawa jedzenia w majówkę nie musi być tylko do domu
26 kwi 2024

Majówka w tym roku, przy dobrej organizacji urlopu, może mieć aż 9 dni. Część Polaków decyduje się na taki długi wyjazd, sporo planuje wziąć dodatkowe wolne tylko 2 maja i też wyjechać, część będzie odpoczywać w domu. Będziemy jadać w restauracjach, gotować czy zamawiać jedzenie na wynos?

Jaki jest sekret sukcesu rodzinnych firm?
26 kwi 2024

Magazyn "Forbes" regularnie publikuje listę 100 najbogatszych Polaków. W pierwszej dziesiątce tegorocznego zestawienia jest kilku przedsiębiorców działających w firmach rodzinnych. Jaka jest ich recepta na sukces? 

pokaż więcej
Proszę czekać...