Przepis art 54 §2 kodeksu spółek handlowych stanowi, że wspólnik nie może potrącać wierzytelności przysługującej mu wobec spółki z wierzytelnością spółki, która przysługuje spółce wobec wspólnika z tytułu wyrządzenia szkody. Z przepisu tego wynika, że potrącenie przez wspólnika wierzytelności przysługującej mu wobec spółki z wierzytelnością spółki – która przysługuje spółce wobec tego wspólnika z tytułu wyrządzenia szkody nie jest możliwe. Powyższe oznacza, że nie będzie możliwe ustawowe potrącenie w drodze jednostronnego oświadczenia woli wspólnika.
Jednak dopuszczalne jest potrącenie wierzytelności jeżeli zostanie ono dokonane:
- na podstawie umowy czyli w drodze porozumienia o potrąceniu zawartego między wspólnikiem a spółką;
- na podstawie ustawy, ale tylko w przypadku gdy wspólnicy w umowie spółki jawnej wyłączą stosowanie art. 54 § 2 kodeksu spółek handlowych - wówczas dopuszczalne będzie także potrącenie ustawowe.
Przeczytaj także: Pozycja wspólników w spółce komandytowej
Wyżej wskazana ograniczona możliwość stosowania potrącenia wierzytelności dotyczy tylko ustawowego potrącenia wierzytelności wspólnika z wierzytelnością spółki wobec wspólnika z tytułu wyrządzenia spółce szkody przez tego wspólnika. Ograniczenie to występuje jedynie w przypadkach, gdy wspólnik jest dłużnikiem spółki z tytułu wyrządzenia szkody będącej skutkiem przykładowo nienależytego prowadzenia spraw spółki.
W stosunku do innych wierzytelności przepisy nie przewidują ograniczeń w możliwości zastosowania potrącenia. W szczególności wspólnik będzie mógł:
- potrącić wierzytelność o wypłatę udziału w zyskach z wierzytelnością spółki o zapłatę przez wspólnika odsetek od pożyczki udzielonej wspólnikowi przez spółkę;
- dokonać potrącenia z roszczeniem o wypłatę zysku zamiast uzupełniać wniesiony wkład do umówionej wysokości (jeżeli jest pieniężny).
Polecamy serwis Leasing
Wspólnik spółki jawnej zawarł umowę z osobą trzecią. W wyniku zawartej przez wspólnika umowy spółce wyrządzona została szkoda. Wspólnik jest dłużnikiem spółki, której to przysługuje wobec wspólnika wierzytelność z tytułu wyrządzenia jej szkody. Jednocześnie wspólnikowi przysługuje wierzytelność wobec spółki o wypłatę udziału w zyskach. Czy wspólnik może samodzielnie – składając oświadczenie woli potrącić swoją wierzytelność?
Do potrącenia wierzytelności, jeżeli wierzytelność spółki wobec wspólnika powstała z tytułu wyrządzenia przez wspólnika szkody samo oświadczenie woli wspólnika o potrąceniu nie jest wystarczające.