Dlatego też, w toku normalnej ewolucji norm prawnych i ich przystosowywania do praktyki życia gospodarczego, od dnia 9 grudnia 2000 roku wprowadzono do k.c. tytuł XVII1 – umowa leasingu. Umowa ta zatem od dnia 9 grudnia 2000 roku jest umową nazwaną, dla której szczegółowej podstawy prawnej należy poszukiwać w treści właśnie tytułu XVII1 k.c., czyli art. 7091 i następnych k.c.
Zgodnie z treścią art. 7091 k.c. – „Przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego”.
Polecamy: Jak ustalić indywidualną stawkę amortyzacji w przypadku samochodu prywatnego?
Umowa leasingu powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności (art. 7092 k.c.). Określone zdarzenia gospodarcze zazwyczaj mają swoje implikacje w prawie podatkowym. Dotyczy to także umów leasingu.
Ustawy o podatkach dochodowym mają jednak swoje, autonomiczne definicje umowy leasingu. Są to definicje szersze, niż zawarta w art. 7091 k.c. Definicje „dochodowe” wskazują bowiem, że umowa leasingu to umowa nazwana w k.c., a także każda inna umowa, na mocy której jedna ze stron, zwana dalej "finansującym", oddaje do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków na warunkach określonych w ustawie drugiej stronie, zwanej dalej "korzystającym", podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, a także grunty,
Dla podatków dochodowych najważniejszą kwestią jest zawsze możliwość (lub jej brak) zaliczenia danego wydatku do kategorii kosztów uzyskania przychodów albo konieczność (lub jej brak) rozpoznania przychodu podlegającego opodatkowaniu. Nie inaczej jest w przypadku umów leasingu.
Polecamy: Kryteria wyboru samochodu poleasingowego
Dany wydatek może być kosztem uzyskania przychodów w przypadku, gdy spełnia określone wymogi. Musi być on zatem:
- poniesiony faktycznie,
- poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,
- nie może być on wymieniony w katalogu tzw. wydatków niepotrącalnych (niestanowiących kosztów uzyskania przychodów).
Podstawową zasadą – w przypadku samochodów osobowych – jest potrącalność tylko takich wydatków, które dotyczą używania auta wprowadzonego do ewidencji środków trwałych. Wydatki, które dotyczą pozostałych samochodów osobowych nie będą stanowiły kosztów uzyskania przychodów inaczej jak tylko poprzez tzw. ewidencję przebiegu pojazdu (więcej w artykule: „używanie samochodu prywatnego dla celów prowadzenia działalności gospodarczej”).
Nie należy jednak zapominać o szczególnych regulacjach ustaw o podatkach dochodowych w przypadku umów leasingu. Powyższe obostrzenia nie dotyczą bowiem używania samochodów osobowych na podstawie umów leasingu, o których mowa w stosownych przepisach ustaw o podatkach dochodowych.
Jeżeli zatem umowa leasingu:
- została zawarta na czas oznaczony, stanowiący co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji, jeżeli jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym rzeczy ruchome lub wartości niematerialne i prawne, albo została zawarta na okres co najmniej 10 lat, jeżeli jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym nieruchomości, oraz
- suma ustalonych w niej opłat, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych;
to opłaty ustalone w takiej umowie leasingu, ponoszone przez korzystającego w podstawowym okresie umowy z tytułu używania środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, stanowią przychód finansującego i odpowiednio koszt uzyskania przychodów korzystającego .
Zatem, dany podatnik może w pełni zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów zarówno wydatki związane z ratami leasingowymi jak i bieżącą eksploatacją samochodu, pod warunkiem, że spełniona jest zasada ogólna potrącalności danego wydatku.
Ustawodawca wprowadził jednak pewne ograniczenie w zakresie uznania wydatków za koszty uzyskania przychodu przy leasingu samochodu osobowego w zakresie składek na ubezpieczenie samochodu osobowego (np. art. 23 ust. 1 pkt 47 ustawy o PIT).
Bardzo ważna uwaga – powyższe wyjaśnienia zawierają rozwiązania zgodne z prawem w przypadku, gdy finansujący w dniu zawarcia umowy leasingu nie korzysta ze zwolnień w podatku dochodowym przysługujących na podstawie (art. 23a ust. 2 ustawy o PIT).
Polecamy: E-myto - porada