W rozliczeniu za 2008 rok podatnicy opłacający podatek dochodowy od osób fizycznych mają dość szeroki wachlarz ulg podatkowych, z których mogą skorzystać. W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych przewidziane są zarówno odliczenia od podatku, jak i od dochodu. Oczywiście podatnicy, którzy opłacają ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, w dopuszczalnych przepisami warunkach dokonają odpowiednio odliczeń od ryczałtu i od przychodu. Wszystko dlatego, że przy ryczałcie podstawą opodatkowania jest przychód, gdyż nie ma możliwości uwzględniania kosztów uzyskania przychodów.
Przechodząc do konkretnych rozwiązań wśród ulg odliczanych od dochodu, podatnicy mają do wyboru ulgę: rehabilitacyjną, internetową, na nabycie nowych technologii oraz darowizny, w tym ulgę z tytułu honorowego oddania krwi.
Co ważne, od dochodu podatnik będzie miał również prawo odliczyć dokonane w roku podatkowym zwroty nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, w kwotach uwzględniających pobrany podatek dochodowy, jeżeli zwroty te nie zostały potrącone przez płatnika.
Ulgi odliczane od podatku to ulga przysługująca z tytułu wychowywania dziecka w roku podatkowym.
Trzeba też pamiętać, że w rocznym PIT uwzględnia się również składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Pierwsze odliczane są od dochodu. Drugie od podatku. Przy czym, odliczenie składki zdrowotnej jest limitowane i nie może przekroczyć 7,75 proc. podstawy wymiaru tej składki.
Ważne!
Podatnicy, którzy rozliczają się na zasadach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, nie mogą korzystać ze wspólnego rozliczenia z małżonkiem lub jako rodzice samotnie wychowujący dzieci
Każda ulga podatkowa musi być interpretowana ściśle. Niedopuszczalna jest tutaj rozszerzająca wykładania przepisów. Oznacza to, że aby z danego zwolnienia skorzystać, trzeba spełnić wszystkie przewidziane prawem warunki, zarówno podmiotowe, jaki i przedmiotowe.
Pomniejszenie dochodu
Zgodnie z generalną zasadą ustawy o PIT dochodem jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Po obliczeniu dochodu podatnik może odjąć od niego pewne wydatki w ramach ulg podatkowych.
Warto na początek wspomnieć o składkach ubezpieczeniowych. Przedsiębiorca zmniejsza swój dochód o składki określone w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych zapłacone bezpośrednio na własne ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących. Odliczenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) wolny od podatku na podstawie art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o PIT, oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Wśród ulg odliczanych od dochodu trzeba wspomnieć o uldze internetowej. Pozwala ona na pomniejszenie dochodu o wydatki na internet. Roczne odliczenie wydatków udokumentowanych fakturami VAT wystawionymi na nazwisko podatnika nie może przekroczyć 760 zł.
Kolejną ulgą jest ulga rehabilitacyjna. Mogą z niej skorzystać osoby niepełnosprawne lub które mają na utrzymaniu osoby niepełnosprawne. Wydatki rehabilitacyjne, aby mogły pomniejszyć dochód, muszą być praktycznie w każdym przypadku udokumentowane fakturą lub rachunkiem. Wyjątek stanowią m.in. wydatki na dojazdy na zabiegi rehabilitacyjne samochodem lub utrzymanie przewodnika. Część wydatków odliczanych przy uldze rehabilitacyjnej jest limitowana.
Trzeba jeszcze wspomnieć o darowiznach. Podatnicy w zeznaniach mogą odliczać darowizny przekazane w roku podatkowym na cele:
a) określone w art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego,
b) kultu religijnego,
c) krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi.
Jednak tu uwaga: odliczanie darowizn jest limitowane i nie może być wyższe od kwoty stanowiącej 6 proc. dochodu.
Odliczenie od podatku
Wśród odliczeń od podatku na uwagę zasługuje ulga prorodzinna. Podatnik, który w roku podatkowym wychowywał dziecko, może pomniejszyć swój podatek. Odliczeniu podlega kwota stanowiąca iloczyn liczby wychowywanych dzieci i dwukrotności kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali PIT. W 2008 roku odliczenie z tytułu tej ulgi na jedno dziecko wynosi 1173,70 zł.
Od podatku można jeszcze odliczyć kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którym mowa w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych opłaconej w roku podatkowym bezpośrednio przez podatnika.
Podobnie jak przy składkach społecznych, i w tym przypadku obniżenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) wolny od podatku na podstawie art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o PIT, oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą zmniejsza się podatek, nie może przekroczyć 7,75 proc. podstawy wymiaru tej składki. Wysokość wydatków na składki ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie.
JAK TO ZROBIĆ...
Czy liniowiec rozliczy się wspólnie z żoną
PROBLEM: Podatnik w 2008 roku złożył oświadczenie o wyborze opodatkowania podatkiem liniowym. Z działalności, której dotyczyło to oświadczenie, nie uzyskał żadnych dochodów (przychodów). Czy może rozliczyć się wspólnie z żoną?
ROZWIĄZANIE: Małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu od osiąganych dochodów. Jednak po spełnieniu określonych warunków mogą być opodatkowani łącznie. Wspólne rozliczenie nie ma zastosowania, gdy chociażby do jednego z małżonków mają zastosowanie przepisy art. 30c - podatek liniowy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy o podatku tonażowym. Fakt, że podatnik nie uzyskał dochodów objętych liniowym PIT, nie oznacza, że może on rozliczyć się wspólnie z żoną. Jest on podatnikiem rozliczającym się na zasadach podatku liniowego, bo zgłosił ten fakt w urzędzie skarbowym.
EWA MATYSZEWSKA
ewa.matyszewska@infor.pl
EM