Prawa autorskie dzielą się na osobiste i majątkowe. Prawa osobiste to niezbywalna więź pomiędzy autorem a dziełem, wyrażająca się poprzez prawo do oznaczenia dzieła swoim nazwiskiem i nadzór nad wykorzystaniem dzieła. Jeśli pracownik wykonuje jakieś dzieło dla swojego pracodawcy wynikające z umowy o pracę, to w braku odmiennych postanowień tej umowy na pracodawcę przechodzą prawa majątkowe, czyli przede wszystkim korzystanie z utworu i pobieranie wynagrodzenia za udostępnienie do korzystania z niego.
Autorskie prawa majątkowe przysługują pracodawcy nie tylko w trakcie trwania stosunku pracy, lecz także po jego zakończeniu. Oznacza to, że jedynym zobowiązaniem wobec autora dzieła pozostaje podpisywanie utworu jego nazwiskiem, natomiast w pozostałym zakresie pracodawca może właściwie wyłącznie swobodnie dysponować twórczością byłego pracownika.
Ochrona praw autorskich w Internecie
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Ochrona przysługuje dotychczasowemu pracodawcy
Pracodawca ma prawo do ochrony autorskich praw majątkowych. Z chwilą zakończenia stosunku pracy autor dzieła nie ma już prawa do dowolnej eksploatacji swojego dzieła, a tym bardziej nie powinien go przekazywać ani zezwolić na korzystanie z niego nowemu pracodawcy. Nie może on także domagać się dalszej wypłaty wynagrodzenia za korzystanie przez dotychczasowego pracodawcę z dzieła.
Jeśli pracownik nie dostosuje się do tych zasad, dotychczasowemu pracodawcy przysługuje odszkodowanie na zasadach ogólnych z Kodeksu cywilnego. Oznacza to, że odszkodowanie obejmuje nie tylko wymiar wyrządzonej szkody, lecz również to co pracownik dla siebie uzyskał, bezprawnie wykorzystując dzieło, do którego prawa majątkowe rości sobie były pracodawca.
Komentarze na Facebooku a prawa autorskie
Co poza odszkodowaniem?
Ze względu na specyfikę tematu, poza odszkodowaniem pracodawca może domagać się od byłego pracownika podjęcia dodatkowych działań w ramach kompensacji bezprawnego naruszenia praw autorskich. Kompensacja ta może przyjąć formę ogłoszenia w prasie o uzgodnionej treści i formie lub podania do publicznej wiadomości orzeczenia sądowego dotyczącego ustalenia majątkowych praw autorskich, lecz również może być to wpłata na rzecz Funduszu Promocji Twórczości.
Przeniesienie praw autorskich na uczelnię
Tylko umowa o pracę
Trzeba podkreślić, że zasada automatycznego przejścia autorskich praw majątkowych na pracodawcę dotyczy tylko dzieła wykonywanego w ramach stosunku pracy. W przypadku umowy zlecenia czy umowy o dzieło, zarówno prawa osobiste jak i majątkowe pozostaną przy twórcy.