Działanie Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oparte jest na ustawie z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Fundusz refunduje:
• osobie niepełnosprawnej wykonującej działalność gospodarczą obowiązkowe składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe do wysokości odpowiadającej wysokości składki, której podstawą wymiaru jest kwota stanowiąca 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale;
• niepełnosprawnemu rolnikowi lub rolnikowi zobowiązanemu do opłacania składek za niepełnosprawnego domownika składki na ubezpieczenia społeczne rolników - wypadkowe, chorobowe, macierzyńskie oraz emerytalno-rentowe.
Warunki refundacji składek
Od 1 stycznia 2009 r. weszły w życie nowe przepisy dotyczące refundacji składek na ubezpieczenie społeczne osób niepełnosprawnych określone w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 9 stycznia 2009 r. w sprawie refundacji składek na ubezpieczenia społeczne osób niepełnosprawnych.
Rozporządzenie określa:
• szczegółowe warunki udzielania oraz tryb przekazywania refundacji składek na ubezpieczenia społeczne osobie niepełnosprawnej wykonującej działalność gospodarczą, niepełnosprawnemu rolnikowi oraz rolnikowi zobowiązanemu do opłacania składek za niepełnosprawnego domownika,
• termin składania i wzór wniosku oraz wykaz dokumentów załączanych do wniosku,
• wymogi, jakie muszą spełniać wnioskodawcy, przekazujący dokumenty w formie elektronicznej przez teletransmisję danych.
Aby uzyskać refundację składek na ubezpieczenia społeczne, osoby niepełnosprawne powinny:
• prowadzić działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej - z tym zastrzeżeniem, że refundacja dotyczy wyłącznie osób fizycznych, wykonujących we własnym imieniu działalność gospodarczą,
• posiadać orzeczenie o niepełnosprawności albo stopniu niepełnosprawności lub orzeczenie traktowane na równi z tym orzeczeniem - nie ma w tym przypadku znaczenia posiadany stopień niepełnosprawności,
• nie posiadać zaległości wobec Funduszu.
WAŻNE!
Podstawowym warunkiem uzyskania refundacji jest terminowe opłacenie składek w całości.
Wniosek o wypłatę refundacji składek
Osoba niepełnosprawna wykonująca działalność gospodarczą składa Funduszowi wniosek o wypłatę refundacji składek na ubezpieczenia społeczne za dany miesiąc. Zasadę tę stosuje się odpowiednio do niepełnosprawnego rolnika lub rolnika zobowiązanego do opłacania składek za niepełnosprawnego domownika, z tym że rolnik składa wniosek o wypłatę refundacji składek w miesiącu następującym po miesiącu, w którym terminowo dokonał zapłaty składek za dany kwartał. Stąd też osoba niepełnosprawna wykonująca działalność gospodarczą składa wniosek do ostatniego dnia miesiąca, w którym upłynął termin do zapłacenia składek na ubezpieczenia społeczne, zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych. Niepełnosprawny rolnik lub rolnik zobowiązany do opłacania składek za niepełnosprawnego domownika składają wniosek do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym terminowo dokonano zapłaty składek za dany kwartał, zgodnie z przepisami o ubezpieczeniu społecznym rolników.
Wnioskodawca zobowiązany jest złożyć wniosek o wypłatę refundacji składek na ubezpieczenia społeczne osób niepełnosprawnych na urzędowym formularzu: Wn-U-G - dla osoby niepełnosprawnej wykonującej działalność gospodarczą, Wn-U-A - dla niepełnosprawnego rolnika lub rolnika zobowiązanego do opłacania składek za niepełnosprawnego domownika.
Niepełnosprawny przedsiębiorca wraz z pierwszym wnioskiem Wn-U-G obowiązany jest przedstawić:
• dane wnioskodawcy zawierające:
- pełną i skróconą nazwę, jeśli posiada, oraz imię i nazwisko wnioskodawcy,
- numery: PESEL, REGON i NIP,
- adres zamieszkania wnioskodawcy,
- adres do korespondencji, jeśli jest inny niż adres zamieszkania,
- imię i nazwisko, numer telefonu i faksu oraz adres poczty elektronicznej osoby odpowiedzialnej za kontakty z Funduszem,
• kopie aktualnych dokumentów potwierdzających pełną i skróconą nazwę wnioskodawcy, imię i nazwisko wnioskodawcy oraz numery REGON i NIP,
• kopię aktualnego orzeczenia o niepełnosprawności albo orzeczenia o stopniu niepełnosprawności lub orzeczenia traktowanego na równi z tym orzeczeniem,
• upoważnienie osoby przesyłającej dane lub dokumenty do występowania w imieniu wnioskodawcy.
Niepełnosprawny rolnik lub rolnik zobowiązany do opłacania składek za niepełnosprawnego domownika zobowiązany jest do przesłania do PFRON wraz z pierwszym wnioskiem Wn-U-A, oprócz danych personalnych, również:
• kopii aktualnych dokumentów potwierdzających imię i nazwisko wnioskodawcy oraz numer NIP,
• kopii aktualnego orzeczenia o niepełnosprawności albo orzeczenia o stopniu niepełnosprawności lub orzeczenia traktowanego na równi z tym orzeczeniem niepełnosprawnego rolnika lub niepełnosprawnego domownika,
• kopii aktualnej decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego ustalającej podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników,
• upoważnienia osoby przesyłającej dane lub dokumenty do występowania w imieniu wnioskodawcy.
Wnioskodawca może przekazać wniosek w formie dokumentu elektronicznego przez teletransmisję danych lub w formie dokumentu papierowego.
W terminie 14 dni od dnia otrzymania kompletnego i prawidłowo wypełnionego wniosku o wypłatę refundacji składek na ubezpieczenia społeczne Fundusz przekazuje na rachunek bankowy wnioskodawcy kwotę refundacji składek na ubezpieczenia społeczne.
Wyłączenia
Refundacja składek na ubezpieczenia społeczne jest udzielana na zasadach pomocy de minimis, określonych w przepisach prawa Unii Europejskiej.
Pomocy (refundacji składek) osobie niepełnosprawnej prowadzącej działalność gospodarczą nie udziela się m.in. w przypadku, gdy jej wartość brutto łącznie z wartością innej pomocy de minimis, otrzymanej w okresie obejmującym bieżący rok kalendarzowy i poprzedzające go 2 lata kalendarzowe, spowodowałaby przekroczenie maksymalnej kwoty pomocy stanowiącej równowartość:
• 200 tys. euro w przypadku osoby niepełnosprawnej wykonującej działalność gospodarczą inną niż w sektorze transportu drogowego,
• 100 tys. euro w przypadku osoby niepełnosprawnej wykonującej działalność gospodarczą w sektorze transportu drogowego.
Anna Stykowska-Sikora
Podstawa prawna:
• ustawa z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (DzU z 2008 r. nr 14, poz. 92 ze zm.),
• rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 9 stycznia 2009 r. w sprawie refundacji składek na ubezpieczenia społeczne osób niepełnosprawnych (DzU nr 8, poz. 42).