Tak, przy zawieraniu umowy o pracę strony mogą przewidzieć dłuższy od ustawowego okres jej wypowiedzenia.
Wprawdzie przepisy prawa pracy nie mówią wprost o możliwości przedłużenia okresów wypowiedzenia umowy o pracę. Terminy te w przypadku umowy na czas nieokreślony zostały ściśle uregulowane w art. 36 § 1 k.p. i wynoszą:
• 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
• 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
• 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Jednak zgodnie z zasadą przyjętą w art. 18 k.p., że postanowienia umów o pracę oraz innych aktów, na których podstawie powstaje stosunek pracy, nie mogą być mniej korzystne dla pracownika niż przepisy prawa pracy, ponieważ w przeciwnym wypadku są one nieważne, należałoby wnioskować, że postanowienia korzystniejsze dla pracownika są jak najbardziej dopuszczalne.
A zatem dla obu stron wiążące będzie postanowienie umowy o pracę przedłużające okres wypowiedzenia na korzyść pracownika. Potwierdził to również Sąd Najwyższy, stanowiąc, że zastrzeżenie w umowie o pracę zawartej na czas nieokreślony 12-miesięcznego okresu wypowiedzenia tej umowy przez zakład pracy jest dopuszczalne na podstawie art. 18 § 2 Kodeksu pracy (uchwała SN z 9 listopada 1994 r., I PZP 46/94, OSNP 1995/7/87).
Przy czym należy zaznaczyć, że przedłużenie okresu wypowiedzenia może dotyczyć wyłącznie wypowiedzenia dokonywanego przez pracodawcę. Umowa o pracę nie może zawierać klauzuli przedłużającej okres wypowiedzenia jedynie dla wypowiedzenia dokonywanego przez pracownika. W przypadku gdy pracownik dąży do rozstania ze swym pracodawcą, nie może mu to zostać utrudnione przez przedłużenie okresu wypowiedzenia i w tej sytuacji mają zastosowanie ustawowe okresy wypowiedzenia. Również Sąd Najwyższy orzekł, że strony zawierające umowę o pracę mogą uzgodnić, że okres wypowiedzenia umowy będzie dłuższy niż jest to przewidziane w Kodeksie pracy. Okres wypowiedzenia ustalony w ten sposób nie zmieni się jednak, nawet jeśli później pracownik stwierdzi, że korzystniejsze dla niego są zasady Kodeksu pracy. O tym, co jest korzystne dla pracownika, decydują konkretne okoliczności (wyrok SN z 10 stycznia 2006 r., I PK 97/05).
Reasumując, pracodawca ma prawo przewidzieć dłuższy od ustawowego okres wypowiedzenia umowy o pracę. Takie postanowienie umowne będzie wiążące dla stron zawsze wtedy, gdy w konkretnych okolicznościach będzie ono korzystne dla pracownika. W przypadku gdyby uregulowanie było mniej korzystne niż ogólnie obowiązujące przepisy prawa pracy, będzie ono nieważne.
Odpowiedziała Alicja Fal