RADA
Jeżeli rachunek bankowy został obciążony 11 września 2007 r., to od 1 sierpnia 2007 r. nie podlega Pan dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, ponieważ składki na ubezpieczenia społeczne za sierpień zostały opłacone po obowiązującym terminie płatności. W tej sytuacji może Pan zwrócić się do ZUS z wnioskiem o wyrażenie zgody na opłacenie składki chorobowej po terminie.
UZASADNIENIE
Opłacenie składki po obowiązującym terminie powoduje wyłączenie z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Dlatego przedsiębiorca, który chce podlegać ubezpieczeniu chorobowemu, powinien zwrócić szczególną uwagę na terminowość opłacania składek na ubezpieczenia społeczne (z uwzględnieniem dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego) w pełnej wysokości.
Osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą mają obowiązek opłacać składki w formie bezgotówkowej, czyli za pomocą przelewu bankowego. Za termin dokonania zapłaty uważa się dzień obciążenia rachunku bankowego płatnika składek na podstawie polecenia przelewu, a nie datę złożenia w banku polecenia przelewu. Czas realizacji operacji przelewu środków pieniężnych z konta klienta banku reguluje regulamin rachunku bankowego, z którym, będąc posiadaczem rachunku, powinien się Pan zapoznać. Złożenie polecenia przelewu w ostatnim dniu terminu płatności nie gwarantuje, że przelew ten zostanie wykonany w obowiązującym terminie. W celu terminowej zapłaty składek powinien Pan składać polecenia przelewu z odpowiednim wyprzedzeniem, które zapewni obciążenie rachunku bankowego najpóźniej w ostatnim dniu terminu płatności.
Osoba prowadząca pozarolniczą działalność, która została wyłączona z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, może zwrócić się do oddziału ZUS, w którym się rozlicza, z wnioskiem o wyrażenie zgody na opłacenie składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe po terminie. Przy rozpatrywaniu wniosku ZUS bierze pod uwagę m.in. takie okoliczności, jak: przyczyna opłacenia składki po terminie, częstotliwość dokonywania wpłat po terminie, liczba dni opóźnienia, nieterminowe przekazanie składki z winy instytucji finansowej zajmującej się przekazywaniem składek (np. banku realizującego przelewy składek). ZUS wyraża zgodę na opłacenie składki po terminie tylko w uzasadnionych przypadkach, dlatego wniosek w tej sprawie powinien określać przyczyny, które uniemożliwiły dotrzymanie terminu płatności.
Jeżeli ZUS nie zgodzi się na przywrócenie terminu do opłacenia składki na ubezpieczenie chorobowe, a składki za następny miesiąc po miesiącu, w którym ustało ubezpieczenie chorobowe, zostaną opłacone terminowo i będą uwzględniały składkę na to ubezpieczenie, prowadzący działalność zostanie ponownie objęty ubezpieczeniem chorobowym od pierwszego dnia tego miesiąca.
PRZYKŁAD
Składki na ubezpieczenia społeczne osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą, w tym ubezpieczenie chorobowe, zostały opłacone za sierpień 2007 r. 11 września zamiast 10 września 2007 r. ZUS odmówił wyrażenia zgody na przywrócenie terminu płatności, ponieważ płatnik zwracał się z taką prośbą po raz kolejny. W takim przypadku osoba ta powinna wyrejestrować się z ubezpieczeń społecznych, w tym chorobowego i zdrowotnego, z datą 1 września na formularzu ZUS ZWUA oraz przystąpić do ubezpieczeń społecznych bez dobrowolnych ubezpieczeń chorobowego i zdrowotnego na nowo od 1 września 2007 r. na formularzu ZUS ZUA. Następnie, jeżeli osoba ta chce przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, to z datą 1 października powinna wyrejestrować się na formularzu ZUS ZWUA z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego oraz od 1 października 2007 r. przystąpić na formularzu zgłoszeniowym ZUS ZUA do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego oraz ubezpieczenia zdrowotnego.
- art. 11, art. 14 ust. 2 pkt 2, art. 36 ust. 14, art. 47 ust. 4b ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.).
Elżbieta Łapczyńska
specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych
Orzecznictwo uzupełniające:
- Zlecenie osobie trzeciej zapłacenia składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe nie usprawiedliwia spowodowanego przez tę osobę opóźnienia tym bardziej, że - jak już podniesiono - opłacanie składek obciąża ubezpieczonego i nie może on powoływać się na błąd w działaniu swojego biura rachunkowego, które tylko wylicza należną wysokość składki. (Wyrok sądu apelacyjnego z 7 lipca 2004 r., III AUa 547/03)
- Osoba składająca wniosek o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym i oczekująca świadczeń od organu rentowego, zobowiązana jest do opłacania składki na to ubezpieczenie w terminie i we właściwej wysokości. (Wyrok sądu apelacyjnego z 4 października 2000 r., III AUa 1514/99, OSA 2001/4/15)