RADA
Nie ma Pan obowiązku ponownego zatrudnienia tych osób. Osoby te zostały zwolnione z obiektywnego powodu, jakim jest całkowite zamknięcie (wyrejestrowanie) prowadzonej działalności, zaś ponowna rejestracja działalności gospodarczej nie stwarza podstaw do uznania, że pracodawca musi ponownie nawiązać współpracę z tymi samymi pracownikami.
UZASADNIENIE
Przez likwidację pracodawcy rozumiemy całkowite, stałe i faktyczne unieruchomienie całego zakładu pracy. W znaczeniu ekonomicznym polega to na zamknięciu wszystkich spraw danego podmiotu, spieniężeniu jego majątku i wycofaniu tej jego części, która pozostanie po ewentualnej spłacie wierzycieli. W takiej sytuacji niemożliwe jest dalsze zatrudnianie pracowników, gdyż nie ma już kto ich zatrudniać.
WAŻNE!
Zamykanie firmy, w której są zatrudnieni pracownicy, daje uzasadnioną podstawę do wypowiedzenia umów o pracę.
W przepisach prawa pracy uregulowano jedynie obowiązek ponownego zatrudnienia pracowników zwolnionych w ramach zwolnień grupowych (nie stosujemy tego jednak do pracowników, którzy zostali zwolnieni z przyczyn niedotyczących pracowników w ramach zwolnienia indywidualnego). Obowiązek ten powstaje, jeżeli są spełnione pewne warunki, tj.:
l pracodawca ponownie zatrudnia pracowników w tej samej grupie zawodowej, w której pracowała zwolniona osoba,
l dana osoba zgłasza zamiar ponownego podjęcia zatrudnienia u tego pracodawcy w ciągu 12 miesięcy od dnia zwolnienia (w ramach zwolnienia grupowego).
Odnosi się to jednak tylko do pracodawców, którzy podlegają przepisom dotyczącym zwolnień z przyczyn niedotyczących pracowników, a więc zatrudniających co najmniej 20 pracowników. Ponadto dotyczy to zakładów pracy, które po zwolnieniu grupowym nadal funkcjonują. Jeżeli zwolnienie było powiązane z całkowitym zaprzestaniem działalności (jej likwidacją), nie możemy mówić o ponownym zatrudnieniu, gdyż będzie to w rzeczywistości dotyczyć funkcjonowania innej firmy (co odnosi się zwłaszcza do osób prawnych, ale uważam, że o takim wyłączeniu możemy również mówić w przypadku działalności gospodarczej prowadzonej przez osobę fizyczną).
Przepisy te Pana nie dotyczą, gdyż liczba osób zatrudnionych w Pana zakładzie pracy była mniejsza.
W Pana przypadku zastosowanie ma Kodeks pracy, który z kolei nie nakłada w odniesieniu do takich sytuacji obowiązku ponownego zatrudnienia zwolnionych wcześniej osób. Pewne obowiązki w zakresie ponownego zatrudnienia wcześniej zwolnionych pracowników są związane jedynie z sytuacją wcześniejszego zakończenia stosunku pracy (wygaśnięcia na skutek tymczasowego aresztowania, zwolnienia bez wypowiedzenia z powodu długotrwałej nieobecności pracownika), ale dotyczą całkowicie innych sytuacji niż zwolnienie z powodu likwidacji działalności. Osoby wskazane w pytaniu nie mają więc roszczenia o ponowne zatrudnienie.
Dotyczy to nawet byłych pracowników, którzy byli chronieni przed zwolnieniem i rozwiązanie z nimi stosunku pracy było dopuszczalne z powodu likwidacji firmy (np. pracownice w ciąży), jeżeli likwidacja firmy nie była czynnością zmierzającą jedynie do „pozbycia się” tych pracowników. Jako czynność pozorna byłaby w tym przypadku niezgodna z zasadą zakazu wykonywania swojego prawa w sposób sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa i zasadami współżycia społecznego. O takim przypadku można ewentualnie mówić wówczas, gdyby pracodawca ponownie w niedługim czasie podjął działalność gospodarczą w takim samym zakresie lub zbliżonym do poprzedniego.
l art. 1 ust 1, art. 9 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (DzU nr 90, poz. 844 ze zm.),
l art. 8, art. 30, art. 53, art. 66, art. 177 Kodeksu pracy.
Marek Rotkiewicz
specjalista ds. zatrudnienia