RADA
Tak, powstała różnica kursowa ustalana na podstawie ustawy o rachunkowości stanowi koszt finansowy uwzględniany dla celów podatkowych.
UZASADNIENIE
Różnice kursowe są efektem zmian kursów walut, jakie mają miejsce między dniem wystawienia faktury a dniem zapłaty. Gdy faktura dla zagranicznego kontrahenta została wystawiona w złotówkach, nie ma przeszkód, aby zapłata za nią nastąpiła w walucie obcej. Jednak podstawą do ustalenia wartości waluty obcej jest należność określona w złotówkach. Ustalając równowartość należności w walucie obcej, spółka przyjmuje do wyceny kurs, który jest podstawą do ustalenia ilości waluty. Nie powstaną wtedy różnice kursowe, bo wartość waluty obcej odpowiada wartości złotówek. Jednak taki sposób ustalania ilości waluty jest możliwy tylko w przypadku transakcji gotówkowych.
Inaczej jest, gdy należność wpływa na rachunek bankowy. W takiej sytuacji jednostka nie jest w stanie określić ilości waluty obcej, tak aby odpowiadała ona idealnie wartości należności wyrażonej w złotówkach. Wynika to z tego, że do wyceny należności, która wpływa na rachunek bankowy, należy zastosować kurs kupna banku. Zawsze więc powstanie różnica, która dla celów bilansowych stanowi koszt/przychód finansowy.
Ustawa o rachunkowości nie definiuje różnic kursowych. Podaje tylko sposób wyceny operacji wyrażonych w walutach obcych. Należy więc uznać, że powstała z wyceny różnica między wartością wynikającą z faktury wyrażonej w PLN a równowartością należności otrzymanej na rachunek bankowy w walucie obcej będzie stanowić różnicę kursową. Dlatego, jeśli spółka rozlicza podatkowo różnice kursowe na podstawie ustawy o rachunkowości, to powstałe w ten sposób przychody/koszty są uznawane podatkowo.
PRZYKŁAD
Spółka wystawiła kontrahentowi zagranicznemu fakturę w złotówkach w wartości brutto 12 200 zł. Następnie otrzymała zapłatę (w formie bezgotówkowej) w walucie obcej w wysokości 2800 euro. Jednostka wyceniła otrzymaną należność po kursie kupna banku, który wynosił 4,32 PLN/EUR.
1. Faktura za sprzedany towar:
Wn konto „Rozrachunki z odbiorcami” 12 200
Ma konto „Przychody ze sprzedaży” 10 000
Ma konto „VAT należny” 2 200
2. Wpływ należności na rachunek walutowy: 2800 euro x 4,32 PLN/EUR = 12 096 zł
Wn konto „Rachunek bankowy” 12 096
Ma konto „Rozrachunki z odbiorcami” 12 096
3. Rozliczenie różnicy powstałej na rozrachunkach: 12 096 zł - 12 200 zł = -104 zł
Wn konto „Koszty finansowe” 104
Ma konto „Rozrachunki z odbiorcami” 104
Inaczej byłoby, gdyby do ustalania różnic kursowych spółka wybrała przepisy podatkowe. Dla celów podatkowych różnice kursowe powstaną, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
• przychody/koszty są określone na fakturze w walucie obcej oraz
• otrzymanie faktycznej zapłaty w walucie obcej następuje w terminie innym niż dzień wystawienia faktury.
W takiej sytuacji z podatkowego punktu widzenia nie powstaną różnice kursowe, bowiem wystąpił tylko jeden z powyższych elementów - otrzymano zapłatę w walucie obcej w terminie innym niż dzień wystawienia faktury.
• art. 30 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 77, poz. 649
• art. 9b, art. 15a ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 79, poz. 666
Wioletta Chaczykowska
księgowa z licencją MF