RADA
Tak. Wydatki na sporządzenie wniosku o przyznanie środków unijnych (tu głównie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego poprzez Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka) mogą zostać zaliczone przez spółkę do kosztów uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia jako koszty pośrednie.
UZASADNIENIE
Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka to jeden z 6 programów krajowych Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia, który finansowany jest ze środków europejskich. Instytucją Zarządzającą Programu jest Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. Zadaniem programu jest ułatwienie dostępu do finansowania innowacyjnych przedsięwzięć podejmowanych przez małe i średnie przedsiębiorstwa. Kwota przeznaczona na wsparcie w latach 2007-2013 wynosi ogółem ponad 9 mld euro, z czego większa część pochodzi z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Koszty związane z procesem składania wniosku o dotację (wstępna analiza możliwości otrzymania dotacji, sporządzenie i złożenie wniosku) w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka są bez wątpienia ponoszone przez spółkę w celu uzyskania przychodów. Uzyskana dotacja posłuży, np. poprzez wdrożenie nowej technologii, zakupowi nowoczesnych urządzeń itd. (stosownie do składanego wniosku), prowadzeniu działalności zarobkowej i w konsekwencji uzyskaniu przychodu. Nie ma jednak możliwości wskazania, jakiemu konkretnie przychodowi będzie odpowiadać poniesiony wydatek. Dlatego spółka powinna zakwalifikować go do kosztów pośrednich. Koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia (art. 15 ust. 4d updop). Na tej podstawie koszt, o którym mowa w pytaniu, powinien być potrącony w dacie poniesienia.
Należy zauważyć, że wskazane wydatki nie mogą być wykluczone z kosztów podatkowych zgodnie z art. 7 ust. 3 pkt 3 updop. Na podstawie tego przepisu przy ustalaniu dochodu nie należy uwzględniać, obok przychodów, również kosztów uzyskania tych przychodów ze źródeł, z których dochody są wolne od podatku. Nawet jeśli przyjąć, że dotacje są dochodami wolnymi od opodatkowania, to koszty sporządzenia wniosku dotyczą nie tylko otrzymanych dotacji, lecz przede wszystkim dochodów wygenerowanych następnie dzięki tym dotacjom (które od opodatkowania zwolnione nie są). Nie ma w tym przypadku również zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 58 updop. Zgodnie z tym przepisem do kosztów uzyskania przychodów nie należy zaliczać wydatków i kosztów bezpośrednio sfinansowanych przez podatnika z uzyskanych dochodów (przychodów) wolnych od podatku dochodowego. Przepis ten wyłącza bowiem z kosztów podatkowych wydatki bezpośrednio sfinansowane z otrzymanych dotacji, a nie sfinansowane z własnych środków wydatki na usługi doradcze, które stanowią koszty pośrednie funkcjonowania firmy.
Stanowisko takie potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z 18 grudnia 2008 r., nr ITPB3/423-529a/08/MH:
W świetle powyższych przepisów należy stwierdzić, iż poniesione przez Spółkę wydatki na przygotowanie wniosku o dotację ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, w tym wymaganego studium wykonalności, stanowią pośrednie koszty uzyskania przychodów, potrącalne w dacie ich poniesienia, (...)
oraz Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 31 października 2008 r., nr IBPB3/423-697/08/NG:
Należy więc stwierdzić, że stanowisko zaprezentowane przez Spółkę, iż wydatki poniesione przez Spółkę na opracowanie wniosku o dotację stanowią dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu, jest prawidłowe.
Należy dodatkowo zauważyć, że samo umieszczenie na liście wniosków rekomendowanych do udzielenia finansowania nie jest jeszcze równoznaczne z jego otrzymaniem. Warunkiem koniecznym jest bowiem podpisanie stosownej umowy. Wymaga to m.in. dostarczenia wielu dokumentów, w tym np. dowodów zapewnienia prefinansowania ze środków własnych lub zewnętrznych (środki pomocowe z poszczególnych programów w ramach pomocy z UE są bowiem, co do zasady, przyznawane jako zwrot poniesionych wydatków i raczej wyjątkowo są przekazywane w formie zaliczki). Niemniej jednak nawet w sytuacji, gdyby aplikowanie o fundusze zakończyło się wynikiem negatywnym, to i tak wydatki (przy założeniu dochowania staranności działania spółki) na sporządzenie wniosku będą kosztem podatkowym spółki. Potwierdza to interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 27 listopada 2008 r., nr ITPB3/4240-40/08:
W ocenie tut. organu przedmiotowe wydatki nie wiążą się bezpośrednio z uzyskiwanymi przychodami, tym niemniej należy zauważyć, iż związane są z funkcjonowaniem Spółki i jako takie stanowią pośrednie koszty uzyskania przychodów, bez względu na ostateczne efekty starań o przyznanie dotacji.
Warto zauważyć, że w latach wcześniejszych stanowisko organów skarbowych nie było w tej materii jednolite. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 23 listopada 2007 r., nr IBPB3/423-78/07/MS, stwierdził, że:
Skoro takie dotacje rozwojowe uzyskane w 2007 r. będą podlegać zwolnieniu od podatku dochodowego w myśl art. 17 ust. 1 pkt 47 i 48 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, to wydatków bezpośrednio nimi sfinansowanych nie zalicza się do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 58 ustawy. W takiej sytuacji również wydatki związane z ubieganiem się o dotacje, takie jak koszty analizy dokonanej przez firmę doradczą czy koszty sporządzenia wniosku, biznesplanu, zarówno w sytuacji uzyskania dotacji, jak i jej nieprzyznania, nie będą stanowiły kosztów uzyskania przychodów.
Z analizy bieżących interpretacji wynika jednak, że takie stanowisko jest już nieaktualne.
• art. 7 ust. 3 pkt 3, art. 15 ust. 4d, art. 16 ust. 1 pkt 58 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 209, poz. 1316
Marcin Gawlik
konsultant podatkowy