Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy), a więc także przeniesienie w drodze darowizny.
Przepisów ustawy o VAT nie stosuje się natomiast do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa (art. 6 pkt 1 ustawy).
W myśl art. 551 kodeksu cywilnego przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:
1) oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5) koncesje, licencje i zezwolenia;
6) patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8) tajemnice przedsiębiorstwa;
9) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej
Z listu wynika, że podatnik zamierza przekazać synowi w drodze darowizny prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo. Jeżeli zatem przedsiębiorstwo to spełnia wymogi określone w art. 551 k.c., do planowanej darowizny nie będą miały zastosowania przepisy ustawy o VAT, a co za tym idzie darowizna ta nie będzie opodatkowana tym podatkiem.
W przypadku zbycia całego przedsiębiorstwa (definicja przedsiębiorstwa według art. 551k.c.), a nie jego poszczególnych części, ma zastosowanie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, który mówi, że przepisów ustawy nie stosuje się do tego rodzaju czynności. A więc zbycie przedsiębiorstwa (w analizowanej sytuacji chodzi o zbycie w formie darowizny) jest wyłączone spod działania ustawy o VAT.
Paweł Mazur
Podstawa prawna:
• art. 551 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 z późn.zm.),
• art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 6 pkt 1 i art. 7 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54 poz. 535 z późn.zm.).