Składki ZUS dla przedsiębiorców 2019

ZUS na ogólnych zasadach

Przedsiębiorcy, którzy nie skorzystają m.in. z półrocznej „ulgi na start”, dwuletniej preferencji składkowej dla nowo powstałych firm umożliwiającej opłacanie składek od preferencyjnej podstawy wynoszącej 30% minimalnej płacy, nowego przywileju (tzw. małego ZUS) polegającego na wyznaczaniu podstawy wymiaru składek społecznych na podstawie poziomu przychodu z minionego roku – zobligowani są do opłacania od prowadzonej działalności gospodarczej „normalnych” (pełnych) składek zusowskich naliczanych od podstawy wynoszącej 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej.

W 2019 r. prognozowane przeciętne wynagrodzenie miesięczne wynosi 4765 zł. Podstawę wymiaru składek dla osób prowadzących działalność gospodarczą podlegających składkowaniu na ogólnych zasadach stanowi więc w 2019 r. kwota 2859 zł (60% × 4765 zł).

Polecamy: Kodeks pracy 2019 - komentarz

Tabela: Składki na ubezpieczenia społeczne i FP od podstawy wymiaru ustalanej na ogólnych zasadach

* składka na ubezpieczenie wypadkowe dla płatników składek zatrudniających do 9 ubezpieczonych.

Roczne ograniczenie podstawy składek emerytalnej i rentowych

Przepisy ustawy systemowej przewidują roczne ograniczenie składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (oraz na Fundusz Emerytur Pomostowych) w roku kalendarzowym, które odpowiada kwocie 30-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy. Górna granica (limit) podstawy wymiaru ww. składek to kwota, po przekroczeniu której, w danym roku kalendarzowym, płatnik składek ma obowiązek zaprzestania obliczania i przekazywania składek emerytalno-rentowych (art. 19 ust. 1 ustawy systemowej).

W 2019 r. roczne ograniczenie składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (zgodnie z obwieszczeniem Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 23 listopada 2018 r. w sprawie kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w roku 2019 oraz przyjętej do jej ustalenia kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia – MP z 2018 r. poz. 1185) wynosi 142 950 zł (30 × 4765 zł).

Zaznaczmy, że 14 listopada 2018 r. Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok (sygn. akt Kp 1/18), w którym zakwestionowano sposób uchwalenia ustawy z 15 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw. Ustawa ta od 1 stycznia 2019 r. miała znieść limit ZUS ograniczający podstawę składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe do wysokości trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy.

Wniosek o zbadanie zgodności wspomnianego aktu prawnego z Konstytucją skierował do TK Prezydent Polski. Zastrzeżenia głowy państwa dotyczyły dochowania standardów procesu legislacyjnego.

TK uznając, iż ww. ustawa z 15 grudnia 2017 r. jest niekonstytucyjna, sprawił, że przedmiotowy limit zusowski dotyczący składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nadal będzie funkcjonował.

W konsekwencji wspomniane składki odprowadzane są w dalszym ciągu tylko do określonego, górnego limitu.

Maksymalna podstawa wymiaru składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe

Podstawa wymiaru składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe nie może przekraczać miesięcznie 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe (art. 20 ust. 3 ustawy systemowej).

W 2019 r. ww. wynagrodzenie wynosi 4765 zł. A zatem maksymalna miesięczna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe osób podlegających temu ubezpieczeniu dobrowolnie w 2019 r. wynosi 11 912,50 zł (250% × 4765 zł). Potwierdza to komunikat Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z 10 grudnia 2018 r. w sprawie kwoty 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, stosowanej w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do dnia 31 grudnia 2019 r. przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe osób, które ubezpieczeniu chorobowemu podlegają dobrowolnie.

Ustalanie podstawy składkowej należnej za część miesiąca

W praktyce zdarza się, że przedsiębiorca w związku z rozpoczęciem lub zakończeniem działalności gospodarczej w trakcie miesiąca podlega ubezpieczeniom społecznym jedynie przez część miesiąca. W takiej sytuacji podstawa wymiaru składek na ww. ubezpieczenia podlega proporcjonalnemu pomniejszeniu. Przy czym ZUS dopuszcza dokonywanie takiego pomniejszenia tylko w stosunku do najniższej podstawy składkowej.

Pomniejszenia podstawy wymiaru składek dokonuje się tylko wtedy, gdy przedsiębiorca opłaca je od zadeklarowanej – najniższej podstawy wymiaru składek.

Powyższe dotyczy także sytuacji, w której dochodzi do zawieszenia lub odwieszenia działalności gospodarczej w trakcie miesiąca.

W celu proporcjonalnego zredukowania w opisanych okolicznościach najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, należy podzielić ją przez liczbę dni kalendarzowych danego miesiąca i uzyskaną w ten sposób kwotę (bez jej zaokrąglenia, niezależnie od liczby miejsc po przecinku, jaką wskazuje użyta maszyna licząca) pomnożyć przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniom (art. 18 ust. 9 ustawy systemowej). Zaokrągleniu do pełnych groszy (z uwzględnieniem trzeciego miejsca po przecinku) podlega dopiero finalny wynik:

w górę – jeżeli końcówka jest równa lub wyższa od 0,5 gr,

w dół – jeżeli końcówka jest niższa od 0,5 gr.

Marek K. rozpoczął na mocy wpisu do CEIDG działalność gospodarczą od 14 stycznia 2019 r. Jest on uprawniony do korzystania z preferencji składkowej polegającej na odprowadzaniu składek ZUS od podstawy wynoszącej 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Biorąc pod uwagę przedstawione informacje, podstawę wymiaru składek społecznych za styczeń br. należy ustalić w następujący sposób:

675 zł : 31 (liczba dni stycznia) = 21,7741935483 zł,

21,7741935483 × 18 (liczba dni podlegania ubezpieczeniom w styczniu) = 391,935483869 ≈ 391,94 zł.

Jak wynika z wyjaśnień ZUS zamieszczonych na stronie www.zus.pl, jeżeli kwota najniższej podstawy wymiaru składek za część miesiąca jest niższa:

nie więcej niż o 0,5 gr od podstawy wymiaru obliczonej według podanej zasady – uznaje się, że została ona wykazana prawidłowo w dokumentach rozliczeniowych płatnika;

więcej niż 0,5 gr od podstawy wymiaru obliczonej według podanej wcześniej zasady – wymagane jest złożenie dokumentów korygujących.

Należy pamiętać, że proporcjonalnemu zmniejszeniu nie podlega składka zdrowotna, gdyż jest ona miesięczna i niepodzielna (art. 79 ust. 2 ustawy zdrowotnej).

Artykuł niniejszy jest fragmentem publikacji: Mały ZUS i inne formy opłacania składek