Przez praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów rozumie się godzące w nie bezprawne działanie przedsiębiorcy, w szczególności:
- stosowanie postanowień wzorców umów, które zostały wpisane do rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone;
- naruszanie obowiązku udzielania konsumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji;
- nieuczciwe praktyki rynkowe lub czyny nieuczciwej konkurencji.
Ustawodawca zastrzegł, że nie chodzi tu o sumę indywidualnych interesów konsumentów, zaś jedna z dyrektyw unijnych precyzuje, że powinna być to praktyka narażająca na uszczerbek interesy znacznej grupy ludzi lub wszystkich, sprzeczna z prawem danego państwa członkowskiego.
Pomocna jest też definicja Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów: „Z naruszeniem zbiorowych interesów konsumentów mamy do czynienia wówczas, gdy bezprawna praktyka przedsiębiorcy dotyka nieograniczonej liczby osób – to znaczy potencjalnie każdy może zostać przez nią poszkodowany.”
Naruszeniem zbiorowych interesów konsumentów nie będzie zatem przypadkowe błędne naliczenie prowizji przez bank wszystkim użytkownikom, korzystającym z określonego rachunku. Natomiast stosowanie niejasnych zasad naliczenia prowizji w regulaminie lub umowie już podpadałoby pod te praktyki.
Warto też pamiętać, że katalog praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów nie kończy się na działaniach wymienionych w ustawie o ochronie konkurencji i konsumenta (stosowanie niedozwolonych klauzul umownych i naruszenie obowiązku informacyjnego). Przepis ten dotyczy całego polskiego porządku prawnego, zatem także ustawy o nieuczciwych praktykach rynkowych, o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, a nawet ustawy o swobodzie działalności gospodarczej i aktów prawnych niższego rzędu, jak rozporządzenia.
Przeczytaj też: Czym są nieuczciwe praktyki rynkowe
Naruszenie zbiorowych interesów konsumentów może polegać zarówno na działaniu, jak i zaniechaniu.
Omawiany przepis ma celu publiczną ochronę konsumentów. Konsumenci traktowani są przez prawo jako podmioty słabsze od zorganizowanych przedsiębiorców, a taka regulacja pozwala na większą kontrolę ( i możliwość wymierzenia większego wymiaru kary) praktyk podmiotów profesjonalnych w obrocie handlowym.
Sankcje
Ustawa w 2007 roku wprowadziła możliwość nałożenia na przedsiębiorcę naruszającego zbiorowe interesy konsumentów karę pieniężną w wysokości maksymalnie 10% przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary.
Polecamy serwis: Przedsiębiorca w sądzie