Dla usług transportowych i spedycyjnych określono, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30 dnia, licząc od dnia wykonania usługi (art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. a) i b) ustawy o VAT). Fakturę dokumentującą powyższą usługę wystawia się nie później niż z chwilą powstania obowiązku podatkowego i nie wcześniej niż 30 dnia przed powstaniem obowiązku podatkowego (§ 15 ust. 1-2 rozporządzenia M.F. z dnia 25 maja 2005 r. m.in. w sprawie faktur).
Norma wyrażona w ww. przepisie ma charakter szczególny w stosunku do normy ogólnej wynikającej z art. 19 ust. 1 i 4 ustawy. Mając na uwadze, iż obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług powstaje z mocy prawa, należy stwierdzić, iż określenie przez ustawodawcę w ust. 13 pkt 2 lit a) ww. artykułu szczególnego momentu powstania obowiązku w przypadku przedmiotowych usług powoduje, że to właśnie ten przepis, a nie wola podatnika, decyduje o momencie powstania obowiązku podatkowego. Żaden z ww. przepisów nie zawiera uprawnienia do dowolnego, naprzemiennego ich stosowania w zakresie ustalania momentu powstania obowiązku podatkowego. Zatem ust. 13 pkt 2 lit. a) art. 19
ustawy, będąc przepisem szczególnym w stosunku do ust. 1 i 4 ww. artykułu, jest przepisem bezwzględnie obowiązującym. Taki pogląd wyraził m.in. naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie w postanowieniu z dnia 4 grudnia 2006 r. nr 1471/NTR1/443-341b/06/LS.
Usługę transportową wykonałem 2 sierpnia otrzymałem zapłatę 1 października. Kiedy powstał obowiązek podatkowy? W jakim terminie należało wystawić fakturę VAT?
Fakturę dokumentującą powyższą transakcję należało wystawić w terminie między 2 sierpnia a 1 września 2010 r. (w ciągu 30 dni od wykonania usługi). Bez względu jednak na datę wystawienia faktury, obowiązek podatkowy od wykonanej usługi transportowej powstał 1 września br. (30 dnia od wykonania usługi), ponieważ podatnik do tego dnia nie otrzymał zapłaty za tę usługę.
Wykonałem usługę transportową 10 września. Zapłatę za powyższą usługę otrzymałem 17 września 2011 r. Kiedy powstał obowiązek podatkowy? Kiedy należało wystawić fakturę VAT?
Polecamy: Jak skorygować błędną stawkę VAT na fakturze? - porada
W przypadku otrzymania zapłaty w terminie wcześniejszym niż 30 dnia od wykonania usługi, obowiązek podatkowy powstaje w momencie otrzymania tej zapłaty (w tym przypadku 17 września). Jest to również ostatni dzień na wystawienie faktury dokumentującej wykonaną usługę.
Z powyższych przykładów widać, że decydujące znaczenie dla określenia momentu powstania obowiązku podatkowego ma dzień wykonania usługi i data otrzymania zapłaty. Tu mogą pojawiać się wątpliwości - czy dniem wykonania usługi jest dzień załadunku, czy rozładunku towaru. Kiedy należy uznać, że usługa transportowa została wykonana?
Na ten temat wypowiedział się naczelnik Urzędu Skarbowego w Skierniewicach w postanowieniu z 29 marca 2007 r., nr USIII/VAT/443/2/3/2007:
„(...) Decydujące znaczenie dla określenia momentu powstania obowiązku podatkowego w usłudze transportu ma ustalenie dnia wykonania tej usługi. Z uwagi na różnorodność usług, podanie jednej definicji nie jest możliwe. Moment ten zależeć będzie przede wszystkim od rodzaju usługi, jej charakteru, specyficznych warunków wykonania czy wreszcie warunków umowy. W ocenie tutejszego Organu moment wykonania usługi transportowej i spedycyjnej jest związany przede wszystkim z pojawieniem się skutków świadczenia. Jak podkreślił NSA w wyroku z dnia 12 września 2000 r. (sygn. akt ISA/Ka 680/99) podstawowym kryterium pozwalającym na stwierdzenie, że usługa została wykonana, jest wykonanie
czynności świadczonych w ramach danego typu usługi. Za dzień ten można przyjąć więc dostarczenie (zdanie) transportowanych ładunków na miejsce przeznaczenia odbiorcy (...)".
Załadunek towaru miał miejsce 30 września. Towar dotarł do miejsca przeznaczenia 2 października i tego dnia nastąpił jego rozładunek. Kiedy powstał obowiązek podatkowy?
Usługa transportowa została wykonana 2 października 2010 r. (tj. w dniu rozładunku towaru). Obowiązek podatkowy powstał zatem 1 listopada (tj. 30 dnia od dnia wykonania usługi), pod warunkiem że kontrahent do tego dnia nie uregulował zobowiązania, jeżeli dostawca otrzymał zapłatę przed dniem 1 listopada, obowiązek podatkowy powstał w dniu otrzymania tej zapłaty.
Usługi transportowe transgraniczne - świadczone pomiędzy podatnikami z różnych krajów
Od 1 stycznia 2010 r. podstawowym zagadnieniem dla prawidłowego ustalenia zasad opodatkowania usług transportu świadczonych w relacjach
międzynarodowych tzw. transgranicznych jest kwestia ustalenia miejsca świadczenia tych usług.
Określenie miejsca świadczenia usług transportowych uzależnione jest od:
1) podmiotu na rzecz którego usługa jest świadczona tzn. czy jest to podatnik, czy osoba niebędąca podatnikiem;
2) rodzaj transportu.
Polecamy: serwis Leasing
Autor: Wiesław Dyszy. Artykuł jest fragmentem książki Transport - opodatkowanie transportu i usług spedycyjnych. Wydawnictwo Wszechnica Podatkowa.