Próba reprezentatywna daje wyniki zbliżone do wyników całej populacji, co umożliwia uogólnienie wniosków z próby badawczej na całą populację. Mówiąc inaczej, to miniatura badanej populacji odzwierciedlająca jej cechy najważniejsze. Jeżeli celem jest zbadanie wpływu palenia papierosów na stan zdrowia, należy uzyskać próbę reprezentatywną dla cechy, jaką jest fakt palenia papierosów, przy czym, udział palaczy w próbie powinien być zbliżony do faktycznie występującego w całej populacji.
Próbę reprezentatywną konstruuje się ze względu na określone cechy.Najczęściej jest to reprezentatywność ze względu na cechy społeczno – demograficzne. Może to być wiek, płeć, miejsce zamieszkania, wykształcenie, zarobki itd. Zmiennych, dla których dostępne są dane statystyczne, jest niewiele. Dla części możliwe są jedynie dane szacunkowe. W związku z tym, trudno zapewnić reprezentatywność ze względu na poziom wykształcenia, stan cywilny czy fakt używania jakiegoś produktu, usługi.
Polecamy: Jak ustalić cel badań marketingowych
Kolejnym problemem jest liczebność próby. Bez względu na stopień reprezentatywności badanej grupy, każde badanie obciążone jest błędem statystycznym. Błąd statystyczny maleje w miarę zwiększania się próby.
Należy przy tym pamiętać, że nie maleje proporcjonalnie do wzrostu liczebności próby, a najczęściej jedynie do pierwiastka ze wzrostu tej liczebności.
Na przykład wynik badania przeprowadzonego na grupie 500 respondentów jest obarczony błędem o maksymalnej wysokości 4,4%. Błąd uda się zredukować o połowę do wysokości 2,2% przy wyborze grupy 2000 osób.
Nie istnieje próba reprezentatywna w 100%. Każda próba jest obarczona błędem. 100% pewność, co do zgodności wyników badania ze zdaniem całej populacji, byłaby możliwa jedynie po zbadaniu całej populacji. W praktyce jest to niewykonalne.
Polecamy: Czy badania metodą ankiety internetowej (CAWI) są reprezentatywne
Autor: Damian Dec, Członek Zarządu PB Online Sp. z o.o.