Na podstawie art. 70 ustawy prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U.2012.192.1112) elementy nienależące do masy upadłości podlegają wyłączeniu co oznacza, iż przedmioty bądź prawa uznane jako należące do masy nie mogą zostać wyłączone przez syndyka, nadzorcę sądowego lub zarządcę. Podstawą wyłączenia zawartą w tym artykule jest zaliczenie mienia do masy upadłości pomimo, iż nie należy do majątku upadłego. Reguła ta odnosi się do przyjętej zasady, iż wierzyciele mogą sięgnąć do majątku upadłego, aby zaspokoić swoje roszczenia. Przedmiotami podlegającymi wyłączeniu mogą być ruchomości, nieruchomości oraz prawa majątkowe. Należy zaznaczyć, iż w stosunku do rzeczy, wierzytelności i innych praw majątkowych przeniesionych przez upadłego na wierzyciela w celu zabezpieczenia wierzytelności nie stosuje się wyłączenia z masy upadłości.
Zobacz również: Upadłość z możliwością zawarcia układu czy upadłość likwidacyjna
Zbycie upadłego mienia a wyłączenie
Zróżnicowanie przedmiotu wyłączenia jest uzależnione od podmiotu, który dokonał zbycia upadłego mienia. Konsekwencją zbycia będzie powstanie prawa do świadczenia przyznane osobie, do której należało mienie. Zgodnie z art. 71 ust. 1 ustawy, gdy nastąpiło zbycie mienia przez upadłego nienależącego do niego to wyłączeniu podlega świadczenie w zamian za zbyte mienie tylko wtedy, gdy należy do masy upadłości i zostało wyodrębnione. W związku z tym osoba trzecia, do której to mienie należało może żądać wydania świadczenia i dochodzić swoich roszczeń na zasadach ogólnych w postępowaniu upadłościowym.
W sytuacji, gdy mienie nienależące do upadłego zostało zbyte przez syndyka bądź zarządcę, a które podlegało wyłączeniu wówczas osoba, do której należało to mienie może dochodzić swoich roszczeń nawet w sytuacji, jeżeli świadczenie uzyskane w zamian za zbycie mienia nie należy do masy upadłości oraz nie zostało wyodrębnionej. Z takim roszczeniem może wystąpić również podmiot wnoszący o wyłączenie w razie zmieszania świadczenia upadłego z wzajemnym. Istotne jest, że podmiot uprawniony może domagać się świadczenia wzajemnego jedynie za zbyte mienie. Jeżeli świadczeniem będzie suma pieniężna to podlega ona zaspokojeniu przez osoby trzecie w pierwszej kategorii roszczeń wynikających z podziały mady upadłości. W przypadku poniesionej szkody wynikającej ze zbycia mienia osoba trzecia będzie mogła dochodzić świadczenia wzajemnego od sprawcy szkody. Jednakże, jeżeli mienie zostało zbyte a świadczenie wzajemne nie zostało spełnione wówczas uprawnienie do świadczenia przechodzi z mocy prawa na osobę, której przysługuje prawo do wyłączenia składników z masy upadłości. W tym wypadku nie jest wymagany dodatkowy wniosek bądź jakakolwiek inna czynność prawna, wystarczy bowiem poświadczenie syndyka lub zarządcy, że prawo takie przysługuje.
Wniosek o wyłączenie z masy upadłości
Osoba, której przysługuje prawo do wyłączenia mienia z masy upadłości może żądać wydania tego mienia bądź świadczenia wzajemnego wraz z jednoczesnym zwrotem wydatków poniesionych na utrzymanie tego mienia. Jeżeli jednak osoba, która wniosła o wyłączenie, kwestionuje wysokość wydatków na utrzymanie wyłączonego mienia, wówczas należy przyjąć, że dopuszczalne jest wydanie wyłączanego mienia po złożeniu przez tę osobę zabezpieczenia pokrycia wydatków przez złożenie stosownej sumy do depozytu sądowego. Wniosek o wyłączenie z masy upadłości powinien zostać złożony na piśmie z zachowaniem wymogów formalnych pisma procesowego na podstawie przepisów kodeksu postępowania cywilnego oraz ponadto powinien zawierać:
1. dokładne określenie mienia podlegającego wyłączeniu,
2. precyzyjne określenie podstawy wyłączenia,
3. uzasadnienie, w którym należy wykazać prawo przysługujące wnioskodawcy do mienia.
Treść artykułu 73 ust. 1 ustawy nakłada na wnioskodawcę obowiązek przedstawienia twierdzeń, zarzutów oraz dowodów na ich poparcie pod rygorem utraty prawa do korzystania z nich w toku dalszego postępowania. Wszelkie konieczne twierdzenia powinny zostać zawarte już we wniosku. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy powołanie ich we wniosku nie było możliwe. Wniosek rozpoznaje sędzia - komisarz ustanawiając miesięczny termin do rozpoznania wniosku. Postanowienie sędziego podlega obwieszczeniu i wymaga uzasadnienia. W razie oddalenia wniosku o wyłączenie z masy upadłości wnioskodawca może w drodze powództwa żądać wyłączenia mienia z masy upadłości.
Zadaj pytanie na forum: Moja Firma - Działalność gospodarcza