Podstawowym obowiązkiem przedsiębiorstwa składowego jest sprawowanie pieczy nad złożonymi na skład towarami. Jest to tak istotne, że przeciwne postanowienie umowy jest nieważne. W odróżnieniu od zwykłego przechowawcy musi ono dokonywać odpowiednich czynności konserwacyjnych. W związku z tym do jego obowiązków należy zabezpieczania towarów przed wilgocią, korozją czy pleśnią itp.
Przedsiębiorca składowy odpowiada za szkodę wynikłą z utraty, ubytku lub uszkodzenia rzeczy w czasie liczonym od przyjęcia jej na skład do wydania osobie uprawnionej. Może się uwolnić od tej odpowiedzialności wykazując, że nie mógł zapobiec szkodzie, mimo dołożenia należytej staranności. Przedsiębiorca składowy nie ponosi odpowiedzialności za ubytek nieprzekraczający granic określonych właściwymi przepisami, a w razie braku takich przepisów - granic zwyczajowo przyjętych. Odszkodowanie nie może przewyższać zwykłej wartości rzeczy. Pełne odszkodowanie przysługuje tylko wtedy, gdy szkoda wynika z winy umyślnej albo rażącego niedbalstwa przedsiębiorcy składowego. W praktyce rażące niedbalstwo często polega na zaniedbaniu obowiązku konserwacji oraz niezabezpieczeniu przed zepsuciem lub zniszczeniem. Odpowiedzialność nie obejmuje ubytków naturalnych, czyli takich, które są związane z naturalnymi właściwościami towarów, np. wysychaniem.
Przedsiębiorca składowy powinien udzielać składającemu informacji o ważnych zdarzeniach dotyczących stanu przyjętych na skład towarów. Chodzi o sytuacje powodujące niebezpieczeństwo uszkodzenia lub zepsucia, zmianę sposobu czy też miejsca przechowywania.
Szczególny obowiązek ciąży na przedsiębiorcy składowym w przypadku towarów narażonych na zepsucie. Jeżeli nie można czekać na zarządzenie składającego, ma on prawo, a gdy wymaga tego interes składającego - także obowiązek, sprzedać rzecz z zachowaniem należytej staranności.
Składający pozostaje dysponentem towarów złożonych na skład. W związku z tym musi mieć zapewniony dostęp do nich. Przedsiębiorca składowy powinien umożliwić składającemu obejrzenie rzeczy, dzielenie ich lub łączenie, pobieranie próbek oraz dokonywanie innych czynności w celu zachowania rzeczy w należytym stanie. Może to robić osobiście albo przez swojego przedstawiciela. Nie musi w żaden sposób uzasadniać korzystania z tego uprawnienia.
Ważne!
Różnice między umową składu a przechowania polegają m.in. na tym, że przedmiotem umowy składu mogą być tylko towary, czyli rzeczy ruchome znajdujące się w obrocie gospodarczym. Przyjmujący te towary musi prowadzić przedsiębiorstwo składowe (takiego warunku nie musi spełniać przechowawca)
MONIKA BURZYŃSKA
monika.burzynska@infor.pl