Klaster to geograficzne skupisko wzajemnie powiązanych firm, dostawców, przedsiębiorstw działających w pokrewnych sektorach. Firmy działające w ramach klastra konkurują ze sobą, ale znajdują także obszary współpracy.
Idea klasteringu, tak popularna na całym świecie, jest niestety w Polsce mało znana. Należy promować tę formę współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami oraz ukazać innowacyjność oraz skuteczność działań podejmowanych przez firmy działające w pokrewnych sektorach na tym samym obszarze geograficznym. W klasteringu ciekawym i wartym przeszczepienia na polski grunt zjawiskiem jest idea zdrowej konkurencji i owocnej współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami, która pozwala zwiększyć efektywność działań poszczególnych firm oraz zmniejszyć koszty prowadzenia działalności w wielu dziedzinach funkcjonowania przedsiębiorstwa.
Znakomite wzory ze świata (Dolina Krzemowa, Szampania, Parma, Cognac i wiele innych) ukazują, że współpraca firm przynosi wymierne efekty, dlatego polscy przedsiębiorcy niewątpliwie powinni spróbować stosować tę formę podnoszenia swojej konkurencyjności. Powstające w Polsce pierwsze inicjatywy klastrowe (Dolina Lotnicza, Kotły Pleszewskie, Pomidor Sandomierski, Rogal Marciński, Epoka Gryczoka, Chmielaki Nadwiślańskie oraz wiele innych) wskazują, że istnieje świadomość oraz potrzeba współpracy między przedsiębiorstwami o podobnych działaniach, usługach lub produktach.
Współpraca przedsiębiorstw w budowaniu produktów regionalnych, tradycyjnych i lokalnych z pewnością wzmocni ich pozycję na rynku krajowym i zagranicznym, ale także wpłynie na postrzeganie regionu jako terenu, na którym działają silne grupy producenckie, identyfikujące się z nim oraz go promujące. Wiele przykładów pokazuje nam dziś, że działając w ramach sieci, we współpracy z innymi podmiotami, pojedyncza firma może podnieść własną konkurencyjność, wykorzystując wspólną wiedzę, zasoby ludzkie, technologie, marketing oraz infrastrukturę. Ponadto w oparciu o trwałą współpracę powiązane ze sobą podmioty mogą szybciej i skuteczniej dotrzeć do odbiorcy oraz mogą też umocnić swoją pozycję na lokalnym rynku.
Unia Europejska wspiera inicjatywy klastrowe powstające we wszystkich krajach członkowskich, w tym także wiele polskich regionalnych i rozwijających się sieci. Aby ich rozwój był efektywny, projekty tego typu powinny być wspierane przez władze samorządowe, wszak klaster w regionie buduje pozytywny klimat dla przedsiębiorczości i jego rozwój.
Współpraca przedsiębiorstw w budowaniu produktów regionalnych, tradycyjnych i lokalnych wzmocni ich pozycję na rynku krajowym i zagranicznym, ale także wpłynie na postrzeganie regionu jako terenu, na którym działają silne grupy producenckie, identyfikujące się z nim oraz go promujące. Taka forma współpracy przyczyni się do owocnej i skutecznej realizacji wspólnych przedsięwzięć ważnych dla rozwoju firm i regionów, a w dalszej perspektywie do rozpoznawalności polskich produktów na konkurencyjnym unijnym rynku.
ANNA SZYMAŃSKA
wiceprezes Doradztwo Gospodarcze, DGA