Prawie 5 mld EUR na działania B+R, efektywność energetyczną czy technologie dostępne już w tym roku
- Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki. Dla kogo?
- Finansowanie innowacji w różnych obszarach
- Kryteria finansowania innowacji w ścieżce SMART
- Kredyt ekologiczny
- Pokrycie kosztów technologii
Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki. Dla kogo?
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej opublikowało tegoroczny harmonogram naborów do konkursów dotacyjnych organizowanych w ramach programu FENG – Funduszy Europejskich dla Nowoczesnej Gospodarki. W 2023 roku firmy mogą liczyć w sumie na 4,7 mld EUR (ok. 21 mld złotych) na finansowanie innowacji, m.in. z zakresu: B+R, cyfryzacji, wdrażania technologii, poprawy konkurencyjności czy zwiększania efektywności energetycznej. Pomimo wcześniejszych zapowiedzi Ministerstwa, nabory w przypadku ścieżki SMART nie zawsze będą odbywały się w formule ciągłej – nie warto więc zwlekać ze zgłaszaniem swojego projektu. W ramach poszczególnych działań będą ogłaszane kolejne tury.
– Pierwsze oznaki spowolnienia biznesu są już widoczne. Z badań Polskiego Instytutu Ekonomicznego wynika, że w 2022 roku 4 na 10 przedsiębiorców odnotowało zmniejszenie popytu na produkty i usługi ich firm. Zarazem rosną koszty ich funkcjonowania . W takich warunkach makroekonomicznych modernizacja działania przedsiębiorstwa może być postrzegana jako rzecz do odłożenia na później. Jednak to właśnie innowacje pomagają redukować koszty i zwiększyć konkurencyjność w dobie wolniejszego tempa rozwoju gospodarki – mówi Agnieszka Hrynkiewicz-Sudnik, Dyrektor Obszaru podatków i finansowania innowacji w Ayming Polska. – Okazją do rewizji strategii innowacyjnej firmy może być program FENG. Przedsiębiorcy powinni zainteresować się nim już teraz, tym bardziej, że w harmonogramie na 2023 rok do rozdysponowania przewidziane jest blisko 5 mld euro – dodaje.
Oferta programu FENG jest skierowana do małych, średnich i dużych przedsiębiorców oraz sektora naukowego. O finansowanie innowacji mogą ubiegać się również konsorcja przedsiębiorców – samodzielnie lub we współpracy z organizacjami badawczymi oraz pozarządowymi. Wsparcie będzie dostępne również dla podmiotów z otoczenia biznesu, m.in. ośrodków przedsiębiorczości czy innowacji oraz instytucji finansowych.
Wcześniej resort opublikował Szczegółowy Opis Priorytetów, z którego wynika, że najważniejszymi obszarami będą: wsparcie przedsiębiorców (blisko 5,5 mld EUR finansowania), środowisko sprzyjające innowacjom (3,3 mld EUR) oraz zazielenianie przedsiębiorstw (ponad 1 mld EUR).
Finansowanie innowacji w różnych obszarach
– Ponad połowa budżetu programu FENG zostanie przeznaczona na ścieżkę SMART – nowy konkurs wspierający projekty z zakresu B+R+I, skierowany do wszystkich przedsiębiorców. W porównaniu do poprzednich perspektyw finansowania unijnego, takich jak POIG (Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka) oraz POIR (Program Operacyjny Inteligentny Rozwój), ścieżkę SMART charakteryzuje podejście modułowe. To nowość, która w ramach jednego projektu umożliwia sfinansowanie różnorodnych modułów – nie tylko podstawowych działań badawczo-rozwojowych lub z zakresu wdrażania innowacji, ale również innych inicjatyw z obszarów takich jak Infrastruktura B+R, Cyfryzacja, Zazielenienie przedsiębiorstw, Internacjonalizacja czy Kompetencje. To firma decyduje, o jakie finansowanie będzie się ubiegać – komentuje Maria Leszczyńska, Manager ds. dotacji i stref inwestycyjnych.
W ramach ścieżki SMART przewidziane są trzy nabory dla MŚP oraz dużych przedsiębiorstw, które zostaną ogłoszone:
• 7 lutego (trwanie: 21 lutego – 12 kwietnia)
• 30 marca (trwanie: 13 kwietnia – 15 czerwca)
• 9 sierpnia (trwanie: 5 września – 31 października)
Na oddzielny nabór mogą liczyć konsorcja (zostanie on ogłoszony 10 maja, a potrwa od 1 czerwca do 31 sierpnia), a także projekty na rzecz dostępności. Wnioski o dotację dla MŚP będzie przyjmować Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, a duże przedsiębiorstwa będą mogły zgłaszać projekty do Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
Kryteria finansowania innowacji w ścieżce SMART
Ministerstwo ogłosiło już także dokładne kryteria finansowania innowacji w ścieżce SMART w ramach pierwszego priorytetu – „Wsparcie dla przedsiębiorców”. Wymogi dzielą się na 3 grupy:
• obligatoryjne wspólne dla projektu – niezależnie od modułów wybranych przez przedsiębiorcę,
• obligatoryjne dla modułów,
• rankingujące wspólne dla projektu – oceniane w sposób punktowany, maksymalnie do uzyskania jest 25 punktów.
– Warto zwrócić uwagę, że każdy projekt ubiegający się o dofinansowanie musi spełniać zasadę zrównoważonego rozwoju. To może oznaczać, przykładowo, że jest realizowany w zgodzie z co najmniej dwiema zasadami z 6R – refuse, reduce, reuse, recover, recycle lub rethink. Wnioskodawca może również samodzielnie wykazać pozytywny wpływ na inne aspekty środowiskowe w ramach projektu – tłumaczy Agnieszka Hrynkiewicz-Sudnik.
Dla biznesów aplikujących o finansowanie innowacji ważna będzie również informacja o zdecydowanej preferencji wobec B+R. Jeżeli w zgłaszanym projekcie występuje co najmniej jedna innowacja na poziomie przynajmniej kraju i jest ona efektem prac B+R, których realizacja jest planowana w module B+R – takie zgłoszenie może uzyskać nawet do 12 punktów w ramach kryterium „Innowacja w skali minimum krajowej jest efektem wyników prac B+R”.
Kredyt ekologiczny
Program FENG przewiduje także nowy instrument – kredyt ekologiczny. To forma dotacji, która łączy dwa rodzaje finansowania: bezzwrotne oraz dłużne MŚP i przedsiębiorstw typu small mid-caps i mid-caps z udziałem bankowości komercyjnej. Ten mechanizm ma w założeniu wspierać transformację biznesu w kierunku większej efektywności energetycznej. Objęte nim mogą być też działania związane z modernizacją infrastruktury lub zmiany procesów, które przekładają się na ulepszanie produktów i usług oraz ograniczenie zużycia energii. W efekcie program może być szansą dla podmiotów, które chcą zredukować swoje rachunki za prąd, tym samym zmniejszając koszty prowadzenia działalności. Biznesy zainteresowane kredytem ekologicznym mogą w tym roku zgłaszać propozycje projektów do Banku Gospodarstwa Krajowego w ramach dwóch tur, które zostaną ogłoszone:
• 17 maja (trwanie: 6 czerwca – 17 sierpnia)
• 1 sierpnia (trwanie: 22 sierpnia – 21 listopada)
Pokrycie kosztów technologii
Kolejnym interesującym dla biznesu konkursem jest dobrze znany z wcześniejszych perspektyw finansowania unijnego kredyt technologiczny, na który mogą liczyć MŚP wdrażające własne technologie lub nabywające je w różnych formach, takich jak: prawo własności przemysłowej, wyniki prac rozwojowych czy badań przemysłowych, a także nieopatentowana wiedza techniczna. Kluczowe jest to, aby innowacja została wykorzystana do wprowadzenia na rynek produktu lub usługi w znacząco ulepszonej lub całkowicie nowej formie. Małe i średnie firmy składające wniosek o wsparcie publiczne w tym konkursie mogą liczyć na dofinansowanie części kapitałowej kredytu technologicznego, który ma pokryć koszty kwalifikowane wiążące się z realizacją inwestycji przez beneficjenta. Operatorem kredytu na innowacje technologiczne jest Bank Gospodarstwa Krajowego.
Dla zainteresowanych przewidziany jest jeden nabór, który zostanie ogłoszony 9 marca i potrwa od 23 marca do 31 maja.