Potrzeba kredytów dla firm chcących skorzystać ze środków unijnych wynika z faktu, iż przy większości projektów niezbędny jest wkład własny, ale i z okoliczności, że dofinansowanie wypłacane jest po zrealizowaniu projektu.
W pierwszym przypadku jest to więc kredyt na wkład własny i może być to pożyczka o dowolnym charakterze, w tym dowolny kredyt inwestycyjny z zabezpieczeniem np. w postaci poręczenia. Natomiast gdy rzecz idzie o finansowanie samego przedsięwzięcia, które w późniejszym okresie zostanie zwrócone w formie dotacji ze środków unijnych, w ofercie większości banków formatujących swoje produkty finansowe pod klienta korporacyjnego znajdują się specjalne produkty, umownie określane mianem kredytów pod dotacje z Unii Europejskiej.
Spłata kapitału
Specyfiką kredytów pod dotacje jest przede wszystkim sposób wypłaty pożyczonych pieniędzy oraz zwrot kapitału. Uruchomienie kredytu następuje po dostarczeniu przez kredytobiorcę umowy o dofinansowanie oraz przez realizację dyspozycji kredytobiorcy w ciężar rachunku kredytowego, jednorazowo albo w transzach, bezgotówkowo w formie przelewu środków na rachunek projektu.
Natomiast spłata kapitału następuje z dotacji lub ze środków własnych kredytobiorcy. Co istotne, ze względu na specyfikę rozliczeń, większość kredytobiorców dopuszcza spłatę kapitału jednorazowo na koniec okresu kredytowania. Oznacza to, że w czasie trwania projektu dotowanego ze środków unijnych, a w praktyce w tym okresie finansowanego z omawianego kredytu inwestycyjnego, kredytobiorca może obsługiwać jedynie spłatę odsetek.
Łatwe zabezpieczenie
Warto też zauważyć, że w związku z tym, iż kredyt uruchamiany jest dopiero po dostarczeniu przez kredytobiorcę umowy o dofinansowanie ze środków unijnych, bank może zadowolić się zabezpieczeniem w postaci przelewu wierzytelności pieniężnej z umowy o dofinansowanie. Dodatkowo mogą to być weksle in blanco.
Ponadto maksymalna wysokość kredytu nie może przekraczać kwoty dotacji wskazanej w umowie o dofinansowanie, zaś okres kredytowania nie powinien być dłuższy niż planowany termin wpływu dotacji.
Warto też dodać, że stosowane przez większość banków regulaminy przyznawania kredytów pod dotacje przewidują, iż w przypadku, kiedy kredyt nie zostanie spłacony w umownym terminie ze względu na przesunięty czas otrzymania dotacji, kredytobiorca może uzyskać w banku przedłużenie terminu spłaty zadłużenia w drodze aneksu do umowy.
Inne zasady, na jakich udzielany jest i rozliczany kredyt pod dotacje, nie różnią się od zasad udzielania standardowych kredytów dla firm. Kredyt może więc być udzielany zarówno w złotych, jak i w opcji walutowej, przede wszystkim w euro, USD oraz frankach szwajcarskich. Zazwyczaj w okresie trwania umowy kredytowej wysokość oprocentowania jest zmienna. Jednak w przypadku kredytów udzielanych na okres do 12 miesięcy banki dopuszczają umowne przyjęcie, iż wysokość oprocentowania może być stała.
Zazwyczaj też stopa procentowa równa jest wysokości stawki referencyjnej (określonej w umowie kredytu) powiększonej o marżę banku wyrażoną w punktach procentowych.
Bankowe prowizje
W przypadku kredytów pod dotacje banki pobierają też podobne prowizje, jak przy innych produktach kredytowych dla firm. I tak prowizja za udzielenie kredytu średnio waha się w granicach 1-2 proc. pożyczanej kwoty. Od niewykorzystanej kwoty (prowizja za gotowość) banki pobierają nawet 3 proc. wartości tej kwoty. Za to w przypadku tego rodzaju kredytów rzadko pobierana jest prowizja od przedterminowo spłacanej kwoty (prowizja rekompensacyjna). A jeśli już nawet występuje ona, nie przekracza 1 proc. kwoty kredytu.
EDYTA DOBROWOLSKA
gp@infor.pl