Tak
Rzeczywiście, w umowach odbiorcy towarów mogą zastrzec, że wierzytelność nie może być przenoszona na osobę trzecią. Zwykle postanowienie w tej sprawie przyjmuje postać klauzuli stanowiącej część umowy. Dzięki temu odbiorcy pana towarów mogą skutecznie blokować stosowanie faktoringu w zakresie obejmującym wierzytelności wynikających z zawartych z nimi umów.
Klauzula zabraniająca cesji wierzytelności z wystawionej przez dostawcę faktury stanowi bowiem przeszkodę do objęcia ich umową o faktoring. W ten sposób kontrahenci bronią się przed firmami faktoringowymi, które w sposób bardziej profesjonalny i skuteczny dochodzą należności z zawieranych przez nich umów.
Aby w przyszłości uniknąć ograniczeń związanych ze stosowaniem faktoringu, musi pan przy negocjowaniu umów z kontrahentami nie wyrażać zgody na zamieszczanie klauzuli zakazującej dokonywania cesji wierzytelności na rzecz osób trzecich. Nie jest to obowiązkowy element i w ramach swobody zawierania umów kontrahent może dążyć do jej zamieszczenia, a pan, w obronie sowich interesów, może odmówić jej umieszczenia w umowie.
Tak więc nie może pan objąć faktoringiem wierzytelności wynikających z umów zawierających klauzule wyłączające cesję wierzytelności na rzecz osób trzecich. Może pan podpisać umowę o faktoring jedynie w zakresie wierzytelności, których klauzule nie dotyczą. Oczywiście tylko wtedy, gdy są spełnione pozostałe warunki stosowania faktoringu. Chodzi bowiem o wierzytelności nieprzeterminowane, udokumentowane fakturą VAT, niebędące przedmiotem zastawu. Nie mogą też być przedmiotem wykupu przez innego faktora. Poza tym należy pamiętać, że wydłużenie terminu płatności musi mieścić się w określonych limitach czasowych, tzn. odroczenie nie może być krótsze niż 14 dni i nie dłuższe niż 210 dni (jedynie w odniesieniu do faktorantów będących jednostkami budżetowymi lub jednostkami finansowanymi przez budżet przyjęty jest jeszcze dłuższy termin maksymalnego odroczenia, tj. 365 dni). Aby zastosowanie faktoringu było możliwe, wierzytelność nie powinna być przedmiotem sporu, potrąceń oraz zajęć egzekucyjnych, a jej zbywalność nie może być w jakikolwiek sposób ograniczona.
PODSTAWA PRAWNA
l Art. 519 ustawy z 16 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 ze zm.).
JANUSZ PIEJKO
radca prawny z Grupy Prawno-Finansowej Causa