Windykacja należności krok po kroku

adwokat Paulina Iwanowicz
rozwiń więcej
oprac. Emilia Panufnik
rozwiń więcej
windykacja krok po kroku egzekucja należności pieniężnych wezwanie do zapłaty / Windykacja - jak odzyskać należności pieniężne? / ShutterStock

Windykacja należności krok po kroku czyli jak odzyskać swoje pieniądze? Pierwszym krokiem jest windykacja przedsądowa. Co zrobić, aby windykacja była skuteczna już na tym etapie?

rozwiń >

Brak płatności za fakturę

Zawarłeś umowę, wywiązałeś się ze swojego zobowiązania – dostarczyłeś towar lub usługę w umówionej ilości oraz jakości, wystawiłeś fakturę a płatności brak? Takie sytuacje bardzo często zdarzają się w praktyce - windykacja należności dotyka niemal każdego przedsiębiorcę. Zwlekanie z płatnościami prowadzi do zatorów płatniczych i pogorszenia płynności firmy, dlatego warto działać szybko. W jaki sposób zatem odzyskać pieniądze od tych, którzy nie płacą na czas i jak zrobić to skutecznie?

Windykacja należności krok po kroku

Windykacja to proces egzekwowania przez wierzyciela spłaty długu za pomocą czynności prawnych. Na czynności te składają się zarówno czynności przedsądowe – upomnienia, wezwania (tzw. windykacja miękka), jak i czynności procesowe podejmowane przed organem wymiaru sprawiedliwości (windykacja sądowa), a następnie przed komornikiem (egzekucja komornicza). Windykacja może zakończyć się już na wstępnym etapie, jeżeli upomnienia czy skierowane wezwanie do zapłaty przyniesie oczekiwany rezultat. Jest to – co oczywiste - najbardziej pożądany scenariusz – odzyskanie należności już na pierwszym etapie windykacji pozwoli bowiem na zoszczędzenie czasu i zapewne stresu związanego z koniecznością skierowania sprawy na drogę sądową.

Krok 1 - windykacja przedsądowa

Co zrobić, aby windykacja była szybka i skuteczna, czyli zakończyła się pozytywnie już na etapie przedsądowym? Niestety same ponaglenia o płatności wysyłane za pośrednictwem wiadomości sms czy telefoniczne przypomnienia o zadłużeniu mogą być niewystarczające. Bardzo często dopiero oficjalne przedsądowe wezwanie do zapłaty mobilizuje dłużnika do spełnienia swojego świadczenia. 

Takie wezwanie nie wymaga zachowania szczególnych wymogów formalnoprawnych, tak jak ma to miejsce w przypadku pozwu. Wystarczy, jeśli wyślemy do dłużnika pismo z wezwaniem go do zapłacenia konkretnie wskazanej kwoty w określonym terminie, na podany przez nas numer rachunku. Termin, jaki wyznaczymy dłużnikowi jest oczywiście dowolny. Warto jednak pamiętać, że im bardziej profesjonalnie sporządzone wezwanie, tym większa szansa na szybkie odzyskanie należności. Krótkie i lakoniczne pismo może nie przekonać o ,,powadze sytuacji”. 

Dlatego w wezwaniu, oprócz wskazania sumy pieniężnej i zakreśleniu ostatecznego terminu na jej uiszczenie, powinniśmy wskazać, co jest podstawą żądanej przez nas kwoty, czyli przypomnieć treść łączącej strony umowy (pisemnej lub ustnej), poinformować o spełnieniu świadczenia na rzecz adresata oraz o braku zapłaty umówionego wynagrodzenia. Jeżeli była wystawiona faktura, która nie jest opłacona – należy wskazać jej numer. 

Warto zamieścić informację o prawie do naliczania odsetek za opóźnienie, a nawet dokonać ich wyliczenia na dzień sporządzenia wezwania – taki zabieg uświadomi dłużnika, że jego dług z każdym dniem wzrasta i być może nie warto przeciągać płatności w czasie. 

Na końcu możemy uświadomić dłużnika, że brak uiszczenia zapłaty we wskazanym terminie spowoduje skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego, co zwiększy koszty spłaty długu o kwotę dalszych odsetek za opóźnienie, jak również o koszty postępowania, w tym zastępstwa prawnego przez adwokata lub radcę prawnego.

Doręczenie wezwania do zapłaty

Aby pisemne wezwanie mogło odnieść skutek, musi zostać dłużnikowi doręczone w sposób umożliwiający mu zapoznanie się z jego treścią. Wezwanie do zapłaty należy wysłać listem poleconym z potwierdzeniem odbioru na adres zamieszkania kontrahenta, a gdy dłużnikiem jest przedsiębiorca – na aktualny adres siedziby firmy widniejący w rejestrze KRS lub CEIDG. Wysyłka korespondencji na ten właśnie adres rodzi domniemanie skuteczności doręczenia nawet pomimo zaniechania odbioru pisma przez adresata. Jeśli dysponujemy adresem e-mail dłużnika, możemy dodatkowo przesłać mu skan wezwania za pośrednictwem poczty elektronicznej.

Krok 2 - windykacja sądowa

Jeżeli pomimo prawidłowego doręczenia dłużnikowi wezwania, termin wyznaczony na dobrowolne spełnienie świadczenia minął, możemy wystąpić na drogę sądową. Zainicjowanie postępowania sądowego wymaga przygotowania pozwu o zapłatę. Pozew jest pismem wysoce sformalizowanym - przepisy Kodeksu postępowania cywilnego przewidują liczne wymagania, które muszą być zachowane, aby pozew został przyjęty i aby sprawie został nadany bieg. Na tym etapie nieodzowna może okazać się pomoc prawnika. 

Oczywiście, nic nie stoi na przeszkodzie w podejmowaniu dalszych prób wyegzekwowania długu w ramach tzw. windykacji miękkiej, czyli wysyłaniu kolejnych monitów i wezwań. Trzeba mieć jednak na względzie fakt, że nasze roszczenie może ulec przedawnieniu. Przedawnienie to instytucja prawa cywilnego, która powoduje możliwość uchylenia się dłużnika od zaspokojenia roszczenia wierzyciela. Innymi słowy, jeśli upłynie określony czas, dłużnik będzie mógł zwolnić się z obowiązku zapłaty i to całkowicie zgodnie z prawem. Dlatego nie warto przeciągać windykacji przedsądowej w czasie – jedno dobrze napisane wezwanie do zapłaty zdecydowanie wyczerpuje próbę polubownego rozwiązania sporu i kolejnym krokiem powinno być skierowanie sprawy do sądu.

Krok 3 - egzekucja komornicza

Bywają i takie sytuacje, kiedy wierzyciel wygrywa w sądzie, a pomimo uzyskania orzeczenia zasądzającego dochodzoną pozwem kwotę, płatności nadal brak... I tutaj możemy znowu wysłać dłużnikowi wezwanie do zapłaty - tym razem kwot wynikających już z prawomocnego wyroku (bądź nakazu zapłaty) wraz z odsetkami za opóźnienie. Najczęściej jednak wierzyciele od razu kierują sprawę do komornika. Pamiętajmy tylko, że zanim złożymy wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, musimy jeszcze wystąpić do sądu o nadanie wyrokowi klauzuli wykonalności. Dopiero dysponując orzeczeniem wraz z nadaną klauzulą, możemy zlecić komornikowi sądowemu przymusową egzekucję długu.

Moja firma
Firma prosi klienta o dane by spersonalizować ofertę, jak reaguje polski konsument
16 maja 2024

Firmy chcą wiedzieć coraz więcej o swoich klientach po to by łatwiej konkurować z innymi, dostarczając na rynek produkty lepiej dostosowane do oczekiwań i potrzeb nabywców. Konsumenci z kolei są gotowi przekazać więcej danych o sobie, ale nie za darmo – wiedzą już, że takie dane to towar, który ma swoją cenę oczekują więc w zamian dla siebie korzyści. Jakich?

Czy własny bank pozytywnych zasobów pomaga w pracy?
14 maja 2024

Praca często generuje stres, a z nim każdy radzi sobie na swój sposób. Niejednokrotnie jest to spadek zaangażowania czy motywacji do pracy. Czym jest PsyCap? Zagadnienie analizowały badaczki Uniwersytetu SWPS.

Nowa wersja GPT-4o dostępna dla wszystkich. Asystent głosowy + rozpoznawanie i nazywanie emocji na podstawie obserwacji twarzy przez kamerę
14 maja 2024

W poniedziałek pokazano nową wersję ChataGPT - GPT-4o. Google raczej nie spadnie z tronu lidera wyszukiwarek ale nowe rozwiązania od Open AI mogą zrewolucjonizować nasze życie. Podróże bez znajomości języka będą jeszcze łatwiejsze, ale coś dla siebie dostaną też duże marki. Nowy ChatGPT będzie mógł odczytywać nasze emocje “na żywo”, a to dla reklamodawców może być wiedza bezcenna. 

Czy wkrótce już nie będzie nas stać na czekoladę?
13 maja 2024

Cena tony kakao w połowie kwietnia wynosiła na giełdach ponad 11 tys. dolarów. Eksperci są zdania, że to nie jest koniec podwyżek. Czy wkrótce nie będziemy mogli sobie pozwolić na czekoladę? 

Urlop od płacenia składek ZUS dla mikroprzedsiębiorców. Nowe rozwiązania coraz bliżej?
10 maja 2024

Sejm uchwalił ustawę o tzw. wakacjach składkowych. Nowe przepisy są skierowane do mikroprzedsiębiorców, wpisanych do CEIDG, którzy ubezpieczają do 10 osób, a ich roczny obrót nie przekracza 2 mln euro. Teraz ustawa trafi do Senatu.

Jest decyzja Rady Polityki Pieniężnej w sprawie stóp procentowych. Ile wynoszą?
09 maja 2024

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dn. 8-9 maja 2024 r. utrzymała wszystkie stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie, referencyjna wynosi nadal 5,75 proc. - podał w komunikacie bank centralny.

Polacy już nie oglądają telewizji?
09 maja 2024

Polacy coraz rzadziej oglądają telewizję, a coraz częściej wybierają platformy streamingowe. Według ekspertów to te oferujące treści sportowe będą wybierane najczęściej. 

Co to jest sztuka cyfrowa i dlaczego warto w nią inwestować
09 maja 2024

– Dzięki łączeniu sztuki i nowych technologii możemy dziś pokazać w każdym miejscu na Ziemi wybitnych polskich artystów i nasz wyjątkowy kraj. To również absolutny strzał w dziesiątkę dla branży inwestycyjnej! – mówi Tomasz Jaworski, promotor Polski na świecie, mecenas sztuki, kolekcjoner, Prezes grupy innowacyjnych projektów SMARTVerum.

Brak chętnych do pracy. Restaurator oferuje prawie 1300 zł za pomoc w znalezieniu kelnera
08 maja 2024

Sezon letni jeszcze się nie rozpoczął, a w branży gastronomicznej i hotelowej już, tak jak co roku, brakuje pracowników. Właściciel bistro w Aoście na północy Włoch oferuje bon wartości 300 euro osobie, która pomoże mu znaleźć kelnera. 

Ogromne zmiany na rynku pracy w ciągu najbliższych 5 lat
07 maja 2024

Najbliższe 5 lat na rynku pracy ma przynieść ogromne zmiany. Według Adecco zniknie 83 miliony miejsc pracy, a na ich miejsce powstanie jedynie 69 milionów innych. Jakie posady są zagrożone? 

pokaż więcej
Proszę czekać...