W obliczu dynamicznych zmian geopolitycznych i rosnących zagrożeń dla stabilności europejskiej, Polska podejmuje zdecydowane kroki w kierunku wzmocnienia swojej odporności. Jednym z najważniejszych elementów tej strategii jest powołanie Funduszu Bezpieczeństwa i Obronności – inicjatywy, która nie tylko odpowiada na wymogi Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO), ale także stanowi istotny element w budowaniu nowoczesnej, bezpiecznej i innowacyjnej gospodarki.
- Nowy fundament bezpieczeństwa: Fundusz Bezpieczeństwa i Obronności jako strategiczna inwestycja w przyszłość Polski
- Fundusz Bezpieczeństwa i Obronności oraz Spółka Specjalnego Przeznaczenia. Ważne zmiany dla polskiej gospodarki i przedsiębiorców [PROJEKT]
- Struktura operacyjna: Spółka Specjalnego Przeznaczenia - SPV jako filar
- Mechanizmy finansowania i zasady działania
- Ramy prawne i optymalizacja fiskalna
- Harmonogram wdrożenia. Kiedy przepisy wejdą w życie?
Nowy fundament bezpieczeństwa: Fundusz Bezpieczeństwa i Obronności jako strategiczna inwestycja w przyszłość Polski
W obliczu dynamicznych zmian geopolitycznych i rosnących zagrożeń dla stabilności europejskiej, Polska podejmuje zdecydowane kroki w kierunku wzmocnienia swojej odporności. Jednym z najważniejszych elementów tej strategii jest powołanie Funduszu Bezpieczeństwa i Obronności – inicjatywy, która nie tylko odpowiada na wymogi Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO), ale także stanowi istotny element w budowaniu nowoczesnej, bezpiecznej i innowacyjnej gospodarki. Rząd opublikował informacje dotyczące projektu ustawy o wdrażaniu Funduszu Bezpieczeństwa i Obronności w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (numer projektu: UD267, dalej jako: projekt).
Fundusz Bezpieczeństwa i Obronności oraz Spółka Specjalnego Przeznaczenia. Ważne zmiany dla polskiej gospodarki i przedsiębiorców [PROJEKT]
Fundusz Bezpieczeństwa i Obronności to odpowiedź na potrzebę systemowego wsparcia dla sektorów kluczowych z punktu widzenia bezpieczeństwa narodowego. Jego powstanie wynika z realizacji inwestycji A2.7.1 zawartej w KPO, a także z zobowiązań wynikających z decyzji wykonawczej Rady UE nr 9590/25. Polska, jako beneficjent unijnej części pożyczkowej KPO, otrzyma blisko 5,6 miliarda euro na strategiczne inwestycje, które mają wzmocnić odporność kraju wobec zagrożeń militarnych, cyfrowych i infrastrukturalnych.
Struktura operacyjna: Spółka Specjalnego Przeznaczenia - SPV jako filar
Centralnym narzędziem operacyjnym funduszu będzie Spółka Specjalnego Przeznaczenia (SPV), powołana przez Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK). SPV, jako spółka akcyjna, będzie w pełni należeć do BGK, lecz zachowa niezależność operacyjną i finansową. Jej zadaniem będzie zarządzanie środkami funduszu oraz realizacja inwestycji w czterech głównych obszarach:
- Budownictwo ochronne i infrastruktura ochrony ludności – budowa schronów, centrów ewakuacyjnych, systemów ostrzegania.
- Infrastruktura podwójnego zastosowania – modernizacja portów, lotnisk, dróg i innych obiektów służących zarówno celom cywilnym, jak i wojskowym.
- Cyberbezpieczeństwo – projekty wzmacniające odporność infrastruktury krytycznej na cyberataki.
- Modernizacja przedsiębiorstw – wsparcie dla firm z sektora obronności i bezpieczeństwa, w tym w zakresie badań i rozwoju.
Mechanizmy finansowania i zasady działania
Głównie SPV będzie dysponować dwoma podstawowymi mechanizmami finansowania: udzielaniem pożyczek oraz inwestycjami kapitałowymi. Taka konstrukcja zapewni elastyczność i możliwość dostosowania formy wsparcia do specyfiki danego projektu. Co istotne, środki powracające do SPV po zakończeniu inwestycji będą reinwestowane w te same cele, a finalnie przeznaczone na spłatę pożyczki zaciągniętej w ramach KPO.
Decyzje inwestycyjne podejmowane przez SPV będą zatwierdzane przez większość członków niezależnych od rządu, co ma zagwarantować transparentność i zgodność z celami unijnego Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności.
Ramy prawne i optymalizacja fiskalna
Projekt ustawy przewiduje szereg rozwiązań prawnych, które mają zapewnić sprawne funkcjonowanie SPV. Wśród nich znajdują się:
- Zwolnienia podatkowe dla SPV, wynikające z jej misyjnego charakteru.
- Elastyczność w zakresie zamówień publicznych, szczególnie poniżej progów unijnych.
- Możliwość lokowania środków w celu generowania dodatkowych przychodów.
- Zawarcie dwóch kluczowych umów: między ministrem ds. rozwoju regionalnego a BGK oraz między BGK a SPV, regulujących zasady inwestycji i sprawozdawczości.
Harmonogram wdrożenia. Kiedy przepisy wejdą w życie?
Ustawa ma wejść w życie 14 dni po ogłoszeniu. W tym czasie minister ds. rozwoju regionalnego przekaże BGK pierwszą transzę środków na utworzenie SPV. Całość funduszy ma zostać uruchomiona do końca lipca 2026 roku, co pozwoli na pełną realizację inwestycji A2.7.1.
Jak czytamy w informacji na stronie rządowej: "Ponadto ustawa określi kompetencje Komitetu Sterującego, w skład którego wejdą, jako współprzewodniczący, Minister Funduszy i Polityki Regionalnej oraz Minister Obrony Narodowej, a także, jako członkowie, ministrowie właściwi do spraw: aktywów państwowych, informatyzacji, spraw wewnętrznych, gospodarki, transportu. Do zadań Komitetu Sterującego będzie należało: opracowywanie priorytetów inwestycyjnych, z uwzględnieniem ich istotności dla bezpieczeństwa i obronności państwa; analiza wpływu przedsięwzięć finansowanych przez SPV na obronność i bezpieczeństwo państwa.".
Podsumowując, można stwierdzić, że Fundusz Bezpieczeństwa i Obronności to nie tylko techniczna realizacja unijnych zobowiązań – to wizja "nowoczesnego państwa", które potrafi skutecznie zarządzać ryzykiem, inwestować w przyszłość i chronić swoich obywateli. Dzięki niezależnej strukturze, przejrzystym mechanizmom finansowym i jasno określonym celom, fundusz ma szansę stać się jednym z najważniejszych instrumentów wzmacniania polskiej suwerenności i bezpieczeństwa.
Rząd opublikował informacje dotyczące projektu ustawy o wdrażaniu Funduszu Bezpieczeństwa i Obronności w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności