Prawo pomocy regulowane przepisami ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2002 r. nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) to instytucja, która daje szansę dochodzenia swoich racji przed sądami nawet tym osobom, których nie stać na ponoszenie kosztów procesu. O przyznanie prawa pomocy wnioskować mogą - tak samo jak osoby fizyczne - również firmy.
Dotyczy to nie tylko zwolnienia od kosztów sądowych, ale też ustanowienia profesjonalnego pełnomocnika z urzędu. Prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. W pierwszym przypadku obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie pełnomocnika. W drugim - zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków. Może też obejmować tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego lub doradcy podatkowego.
Prawo pomocy może być przyznane firmie w dwóch sytuacjach. W zakresie całkowitym, gdy wykaże, że nie ma żadnych środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania. Natomiast w zakresie częściowym, gdy wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania. Trzeba też pamiętać, że sąd nie ustanowi pełnomocnika z urzędu, jeżeli firma zatrudnia lub pozostaje w innym stosunku prawnym z profesjonalnym pełnomocnikiem.
Prawo pomocy jest przyznawane na wniosek. Można go złożyć przed wszczęciem postępowania lub w jego toku. Wniosek jest wolny od opłat sądowych. Należy go złożyć na specjalnym formularzu, który pozwala sprawnie i bez kłopotu przedstawić wszystkie dane potrzebne sądowi. Formularz PPF to druk dla osób fizycznych. Dla firm przeznaczony jest formularz PPPr. Wniosek o przyznanie prawa pomocy powinien zawierać oświadczenie strony obejmujące dokładne dane o stanie majątkowym i dochodach oraz oświadczenie o niezatrudnieniu lub niepozostawaniu w innym stosunku prawnym z adwokatem, radcą prawnym, doradcą podatkowym lub rzecznikiem patentowym.
W formularzu PPPr firma ubiegająca się o prawo pomocy oprócz danych adresowych, przedmiocie zaskarżenia i zakresie pomocy, jaką chciałaby uzyskać, szczegółowo opisuje swoją sytuację majątkową. W części dotyczącej oświadczenia o majątku i dochodach należy m.in. wpisać wysokość kapitału zakładowego, wartość środków trwałych, wysokość zysku czy straty oraz stan rachunków bankowych na koniec miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku.
WAŻNE!
Formularze wniosków o prawo pomocy dostępne są w NSA, ul. Jasna 6, 00-013 Warszawa, w wojewódzkich sądach administracyjnych, w urzędach gmin oraz w internecie pod adresem www.nsa.gov.pl
ILE WYNOSI WPIS W SPRAWACH PODATKOWYCH
Wpis zależy od wysokości należności pieniężnej i wynosi:
l do 10 tys. zł - 4 proc. wartości przedmiotu zaskarżenia, nie mniej niż 100 zł;
l ponad 10 tys. zł do 50 tys. zł - 3 proc., nie mniej jednak niż 400 zł;
l ponad 50 tys. zł do 100 tys. zł - 2 proc., nie mniej jednak niż 1,5 tys. zł;
l ponad 100 tys. zł - 1 proc., nie mniej jednak niż 2 tys. zł i nie więcej niż 100 tys. zł
ALEKSANDRA TARKA