REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Pracowników nie można badać na wariografie

REKLAMA

Zakres kontroli poczty elektronicznej pracowników powinien być uregulowany ustawowo. Pracodawca nie może żądać od podwładnych danych biometrycznych (np. odcisków palców) oraz poddawać ich badaniom na wykrywaczu kłamstw. Nawet, jeśli wyrażą na to zgodę.

• Wystosował pan pismo do minister pracy w sprawie monitorowania przez pracodawców kont e-mailowych swoich podwładnych. Czy otrzymywał pan skargi od inwigilowanych pracowników?

REKLAMA

- Jest to odzew na sygnały osób zwracających się do mnie i moich współpracowników. W Polsce nie ma powszechnie obowiązującej regulacji prawnej dotyczącej monitoringu jako metody kontroli pracowników w miejscu pracy. Ogólne ramy prawne tego rodzaju działalności wyznaczane są przepisami konstytucji, kodeksu cywilnego, kodeksu pracy oraz ustawy o ochronie danych osobowych.

• Czy przepisy te nie zapewniają właściwej ochrony prywatności pracownika na terenie zakładu pracy?

- Prawo pracy nie określa wprost zakresu ochrony pracowników przed monitorowaniem ich działalności na terenie zakładu pracy. Jest niedoskonałe i pożądane byłoby wprowadzenie jasnych regulacji zapewniających pracownikowi ochronę jego prywatności oraz ustalenie zakresu legalności działań kontrolnych wobec niego. Nie należy też zapominać o konieczności prawnego zabezpieczenia interesów pracodawcy przed swobodnym, a niekiedy szkodliwym działaniem pracownika wykorzystującego powierzone mu mienie - np. urządzenia elektroniczne, programy komputerowe itp.

• Co powinien zrobić pracodawca, aby mieć pewność, że kontrolując podwładnych nie łamie prawa?

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- Pracodawca, który chce kontrolować aktywność pracowników w sieci internetowej i treść przesyłanej lub otrzymywanej korespondencji, powinien uprzedzić o stosowaniu konkretnej formy kontroli oraz ustalić jej reguły. Może tego dokonać w wewnętrznych przepisach zakładowych, np. regulaminie pracy lub w umowie o pracę. W razie braku takich wewnętrznych uregulowań pracodawca nie tylko nie powinien naruszać tajemnicy korespondencji poprzez przechwytywanie e-maili pracowników czy otwieranie listów, ale również nie powinien w jakikolwiek sposób przetwarzać i wykorzystywać uzyskanych w ten sposób informacji o życiu prywatnym pracownika. Takie działania stanowią naruszenie dobra osobistego pracownika w postaci naruszenia jego sfery prywatności. Trzeba jednak pamiętać: kontrola e-maili pracowników czy innej korespondencji - poparta nawet regulaminem pracy - może być mimo wszystko traktowana jako niezgodna z art. 49 Konstytucji RP stanowiącym, iż ograniczenie tajemnicy komunikowania może nastąpić jedynie w przypadkach i w zakresie określonym w ustawie. Przepisy wewnętrzne pracodawcy nie stanowią zatem wystarczającej podstawy do ingerencji pracodawcy w sferę prywatności pracownika.

• W tej kwestii wypowiedział się już Europejski Trybunał Praw Człowieka?

REKLAMA

- Tak. W wydanym w 2007 roku wyroku Trybunał zwrócił uwagę, iż zgodnie z art. 8 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, która została przez Polskę ratyfikowana, każdy ma prawo do poszanowania swojego życia prywatnego i rodzinnego, swojego mieszkania i korespondencji. Według Trybunału zasada ta dotyczy również pracowników, których prywatność powinna być szanowana także w miejscu pracy. Monitorowanie pracowników jest więc możliwe tylko w przypadkach wskazanych w ustawach prawa krajowego sygnatariusza konwencji. Według Trybunału, wewnętrzne przepisy pracodawcy w tym zakresie powinny mieć źródło w obowiązującej powszechnie regulacji prawnej.

REKLAMA

• Rozwój techniki sprawia, że do kontroli pracowników pracodawcy używają urządzeń monitorujących, np. kamer wideo. Coraz częściej wykorzystują także dane biometryczne pracowników, na przykład dla potwierdzania obecności w pracy lub zabezpieczenia dostępu do najważniejszych danych. Czy jest to legalne?

- W zakładach pracy często ze względów bezpieczeństwa, co zrozumiałe, pracodawcy instalują kamery wideo. W takich sytuacjach ich podstawowym obowiązkiem jest odpowiednie powiadomienie o tym pracowników. Z oczywistych względów absolutnie wykluczone powinno być instalowanie kamer w miejscach, w których niezbędne jest zachowanie prywatności, np. w toaletach, szatniach. Natomiast mam bardzo poważne wątpliwości co do możliwości wykorzystywania przez pracodawcę danych biometrycznych pracownika, takich jak odciski linii papilarnych, informacje z kodu genetycznego czy też struktury tęczówki oka. Wynikają one z faktu, że przepisy prawa pracy w sposób jednoznaczny wskazują, jakich danych osobowych i informacji o pracowniku może żądać i przetwarzać pracodawca. Wśród tych danych ustawodawca nie wymienia żadnych danych biometrycznych. Nie wydaje się więc, aby było dopuszczalne ich pozyskiwanie nawet za zgodą zainteresowanego. W mojej ocenie, wprowadzając np. rejestrację czasu pracy za pomocą odcisków linii papilarnych, pracodawca pozyskuje dane nieprzewidziane w obowiązujących regulacjach prawnych.

• W ostatnich latach coraz częściej zdarza się, że pracodawcy poddają pracowników badaniom na wykrywaczu kłamstw. Czy mają do tego prawo?

- Zgodnie z przepisami prawa pracy, pracodawca może żądać od pracownika poddania się jedynie badaniom lekarskim stwierdzającym jego zdolność do pracy na danym stanowisku. Przepisy nie przewidują natomiast obowiązku poddawania się przez kandydata do pracy lub pracownika badaniu wariograficznemu. Nawet wyrażenie zgody na to badanie stawia pod znakiem zapytania możliwość korzystania z tej formy kontroli. Z orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego wynika, że skutki badań wariograficznych, mimo że testy takie są dobrowolne, naruszają prawa i wolności osobiste badanego. W pełni podzielam to stanowisko. Nie uważam, aby w stosunkach pracy stosowanie wariografu było właściwe ze względu na obciążenie psychiczne dla badanego i nieadekwatność wyników do zamierzonego celu. Jak stwierdzają specjaliści, badanie wariograficzne służy do badania emocji a nie stwierdzenia zaistniałych faktów.

•JANUSZ KOCHANOWSKI

doktor, absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Był konsulem generalnym Rzeczypospolitej Polskiej w Londynie. Od stycznia 2006 r. rzecznik praw obywatelskich.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Troska i zrozumienie w kontakcie z pacjentami – klucz do profesjonalnej opieki zdrowotnej
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    REKLAMA

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    REKLAMA

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    REKLAMA