REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Jakie są podstawowe zasady wykonywania umów?

Wierzyciel może nie przyjąć świadczenia spełnionego w niewłaściwym miejscu, a nawet jeżeli przyjmie, to przysługuje mu odszkodowanie, jeżeli wykaże, że poniósł z tego tytułu szkodę.
Wierzyciel może nie przyjąć świadczenia spełnionego w niewłaściwym miejscu, a nawet jeżeli przyjmie, to przysługuje mu odszkodowanie, jeżeli wykaże, że poniósł z tego tytułu szkodę.

REKLAMA

REKLAMA

Niewłaściwy sposób wykonania umowy może sprawić, że choć praca lub wpłata została fizycznie wykonana, nie ma ona mocy zamknięcia umowy. W skrajnych przypadkach może to skutkować nawet odszkodowaniem dla drugiej strony umowy.

Miejsce wykonania umowy

Miejsce spełnienia świadczenia wynika z umowy lub z właściwości czynności prawnej (art. 454 § 1 zd. 1 kodeksu cywilnego). Jeżeli brak powyższych przesłanek, świadczenie niepieniężne powinno być spełnione w miejscu, w którym w chwili powstania zobowiązania dłużnik miał zamieszkanie lub siedzibę (art. 454 § 1 zd. 1 kodeksu cywilnego). Przy świadczeniu pieniężnym dłużnik ma obowiązek spełnić je w miejscu zamieszkania lub w siedzibie wierzyciela w chwili spełnienia świadczenia (art. 454 § 1 zd. 2 kodeksu cywilnego). Jeżeli zobowiązanie ma związek z przedsiębiorstwem dłużnika lub wierzyciela, o miejscu spełnienia świadczenia rozstrzyga siedziba przedsiębiorstwa (art. 454 § 1 zd. 2 kodeksu cywilnego). Jeżeli zobowiązanie ma związek z przedsiębiorstwem zarówno dłużnika, jak i wierzyciela, należy stosować odpowiednio regulację wskazaną w art. 454 § 1 kodeksu cywilnego.

REKLAMA

Zobacz: Jakie warunki decydują o ważności umowy przedwstępnej?

Wierzyciel może nie przyjąć świadczenia spełnionego w niewłaściwym miejscu, a nawet jeżeli przyjmie, to przysługuje mu odszkodowanie, jeżeli wykaże, że poniósł z tego tytułu szkodę (np. dodatkowe koszty transportu).

REKLAMA

Od miejsca wykonania (spełnienia) zobowiązania (w przypadku zobowiązania pieniężnego - zapłaty) należy odróżnić miejsce świadczenia (płatności); to w tym miejscu dłużnik zachowuje się (podejmuje wszelkie niezbędne czynności) w sposób prowadzący do należytego wykonania zobowiązania.

Dłużnik posiadający rachunek bankowy w banku w Krakowie ma zapłacić przelewem kwotę 1000 zł wierzycielowi na jego rachunek w banku w Częstochowie. Dłużnik wydaje w swoim banku w Krakowie polecenie przelewu. Miejscem wykonania zobowiązania (zapłaty) jest Częstochowa, zaś miejscem płatności jest Kraków.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Czas wykonania umowy

REKLAMA

Czas spełnienia zobowiązania wynika najczęściej z umowy. Może być określony konkretnie (data dzienna) lub przez podanie pewnego zdarzenia w przyszłości (np. śmierć dotychczasowego najemcy). Jeżeli brak określenia w umowie, to świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela (tzn. bez nieuzasadnionego odwlekania). Termin może zależeć od wypowiedzenia umowy (zob. np. art. 723 kodeksu cywilnego dotyczący pożyczki).

Z chwilą nadejścia terminu świadczenie staje się wymagalne: wierzyciel może skutecznie żądać zaspokojenia, dłużnik ma realny obowiązek spełnić świadczenie. Tak więc odsetki od nieterminowej zapłaty można naliczać od dnia następnego po terminie zapłaty. Jednak istnieje wyjątek. Zgodnie z ustawą o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, jeżeli strony przewidziały w umowie termin zapłaty dłuższy niż 30 dni, wierzyciel może żądać odsetek ustawowych począwszy od 31. dnia po spełnieniu swojego świadczenia niepieniężnego i doręczeniu dłużnikowi faktury lub rachunku – do dnia zapłaty, ale nie dłuższy niż do dnia wymagalności świadczenia pieniężnego (art. 5 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych).

Dowiedz się Czy pozwalać klientom na negocjowanie zawieranych umów?

Jeżeli dłużnik nie dokona, w terminie określonym w umowie, zapłaty na rzecz wierzyciela, który spełnił określone w umowie świadczenie niepieniężne, wierzycielowi przysługują bez osobnego wezwania odsetki ustawowe skarbowe, chyba że strony uzgodniły wyższe odsetki (art. 7 tejże ustawy). Strony nie mogą dokonać czynności prawnej, która ograniczałaby (wyłączałaby) uprawnienia wierzyciela lub obowiązki dłużnika w tym zakresie (art. 9 tejże ustawy).

Od terminu wykonania zobowiązania (zapłaty) należy odróżnić termin spełnienia świadczenia (płatności), przez który należy rozumieć termin, w którym dłużnik zachowuje się w sposób prowadzący do należytego wykonania zobowiązania. W obrocie bezgotówkowym uznanie rachunku wierzyciela ma klasyczną konstrukcję zapłaty.

Sposób wykonania umowy

Dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią w sposób odpowiadający: (a) celowi społeczno-gospodarczemu, (b) zasadom współżycia społecznego, (c) zwyczajom, jeśli takie istnieją (art. 354 § 1 kodeksu cywilnego – dalej powołania na tę samą ustawę).

Obowiązkiem wierzyciela jest lojalność wobec dłużnika, co oznacza, że co najmniej nie powinien on przeszkadzać w wykonywaniu zobowiązania przez dłużnika, a w szczególnych przypadkach wynikających bądź z umowy, bądź z właściwości stosunku, bądź z ustawy, współdziałać (art. 354 § 2). Na przykład w umowie o dzieło, jeżeli wykonawca ma wykonać meble z materiałów powierzonych przez zamawiającego, to obowiązkiem zamawiającego jest dostarczenie materiału w takim terminie i takiej jakości, by dłużnik mógł zmieścić się ze swoim wykonaniem w terminie zakreślonym umową.

Dłużnik jest zobowiązany do należytej staranności, a więc staranności wymaganej ogólnie w tego rodzaju stosunkach (art. 355 § 1). Jeżeli dłużnik prowadzi działalność gospodarczą, a zobowiązanie powstało w jej ramach, to zaostrza się dla niego kryteria staranności poprzez uwzględnienie zawodowego charakteru tej działalności (art. 355 § 2).

Jeżeli dłużnik ma względem tego samego wierzyciela kilka długów tego samego rodzaju, to przy spełnianiu świadczenia może wskazać, który dług chce zaspokoić. Wierzyciel może jednak otrzymane świadczenie zaliczyć przede wszystkim na poczet zaległych należności ubocznych związanych z tym długiem (np. odsetki) oraz na zalegające świadczenia główne (art. 451 § 1). Jeżeli dłużnik nie wskazał, który z kilku długów chce zaspokoić, a przyjął pokwitowanie, w którym wierzyciel zaliczył otrzymane świadczenie na poczet jednego z tych długów, to dłużnik nie może już żądać zaliczenia na poczet innego długu (art. 451 § 2). W braku oświadczenia dłużnika lub wierzyciela spełnione świadczenie zalicza się przede wszystkim na poczet długu wymagalnego, a jeżeli jest kilka długów wymagalnych, to na poczet najdawniej wymagalnego, ale nieprzedawnionego, o ile taki istnieje.

Wierzyciel nie może odmówić przyjęcia świadczenia częściowego, chociażby cała wierzytelność była już wymagalna (art. 450). Odmowa przyjęcia zaoferowanej części świadczenia skutkować będzie popadnięciem wierzyciela w zwłokę, a więc np. przy zobowiązaniu pieniężnym nie będzie mógł od momentu odmowy naliczać odsetek za opóźnienie. Wierzyciel może odmówić przyjęcia części świadczenia tylko wtedy, kiedy przyjęcie części naruszałoby jego uzasadniony interes.

Polecamy serwis Windykacja

Osoby uczestniczące w wykonaniu umowy

Z punktu widzenia prawa nie ma znaczenia, kto będzie wykonywał świadczenie – dłużnik osobiście czy osoba trzecia, która nawet dłużnika nie zna. Jednak w określonych wypadkach wierzyciel może żądać osobistego świadczenia przez dłużnika:

  • gdy wynika to z treści czynności prawnej (umowy);
  • gdy wynika to z ustawy, np. zasadniczo: zlecenie, por. art. 738 § 1;
  • gdy wynika to z właściwości świadczenia; np. wierzyciel chce otrzymać obraz namalowany przez panią X, a nie przez inną osobę (art. 356 § 1).

Wierzyciel może oczywiście wskazać osobę, która będzie uprawniona do odebrania świadczenia w jego imieniu. Wówczas świadczenie spełnione do rąk osoby, która pokazuje pokwitowanie wierzyciela, zwalnia dłużnika (art. 464). Gdy jednak dłużnik spełni świadczenie do rąk osoby trzeciej nieuprawnionej, nie będzie zwolniony od świadczenia, a zobowiązanie nie wygaśnie. Należy jednak podkreślić, że jeżeli wierzyciel skorzysta z tego spełnienia świadczenia, to w zakresie, w jakim skorzystał, dłużnik będzie zwolniony (art. 452).

Dowód wykonania zobowiązania

Obowiązek udowodnienia, że zobowiązanie zostało wykonane, obciąża dłużnika, bo on wywodzi z tego skutki prawne dla siebie (art. 6). Dlatego kodeks cywilny upoważnił dłużnika do żądania pokwitowania wykonania zobowiązania, a jeżeli wykaże interes prawny, że jest mu potrzebne to pokwitowanie w szczególnej formie, to wówczas może żądać takiej formy (art. 462). Koszty pokwitowania obciążają dłużnika. Jeżeli wierzyciel odmawia pokwitowania, to dłużnik może się powstrzymać ze spełnieniem świadczenia albo złożyć przedmiot świadczenia do depozytu sądowego.

Artykuł pochodzi z książki „Rachunkowość finansowa i podatkowa. Nowe wydanie 2010” Teresy Cebrowskiej (red. nauk.) (Wydawnictwo C.H. Beck, 2010). Wykorzystanie za wiedzą Wydawcy.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA