Sprawozdanie finansowe, Spółki kapitałowe

Znaczna większość spółek z ograniczoną odpowiedzialnością musi zatwierdzić i złożyć do KRS sprawozdanie finansowe w nieprzekraczalnym terminie do 15 lipca każdego roku licząc się z karami za niedochowanie tego terminu! 

Umowy spółek, jak i dokonywane w nich zmiany rodzą istotne konsekwencje w podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). Przedsiębiorcy decydujący się na podwyższenie kapitału zakładowego albo inne zmiany wpływające na kapitał zakładowy powinni liczyć się z koniecznością zapłaty podatku PCC.

Ministerstwo Finansów przedłuża termin sporządzania sprawozdań finansowych za rok 2020. Tym samym bierze pod uwagę trudną i dynamiczną sytuację związaną z COVID-19. Jaki jest nowy termin? Jak złożyć sprawozdanie?

Tarcza antykryzysowa przesunęła wiele terminów dotyczących obowiązków sprawozdawczych. Nie przesunęła jednak terminu obowiązkowego złożenia oświadczenia o braku obowiązku sporządzenia i złożenia rocznego sprawozdania finansowego. Podobnie jak w latach poprzednich należy złożyć je najpóźniej 30 czerwca. Sprawdź kto musi złożyć takie oświadczenie i jak to zrobić.

Epidemia COVID-19 w Polsce przypadła na okres sporządzania rocznych sprawozdań finansowych przez jednostki stosujące przepisy ustawy o rachunkowości. Ze względu na wyjątkową sytuację, w jakiej znalazły się jednostki i ich kierownicy w trakcie sporządzania sprawozdania finansowego, Ministerstwo Finansów opublikowało wyjaśnienia dotyczące przyjęcia przez jednostkę założenia dalszej kontynuacji działalności i wpływu na sporządzane sprawozdanie.

Przedstawiony w kodeksie spółek handlowych katalog uprzywilejowań udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością ma charakter otwarty. Zatem oprócz uprzywilejowania udziałów co do głosu na zgromadzeniu wspólników i co do sposobu uczestnictwa w podziale majątku spółki w przypadku jej likwidacji, dopuszczalne jest wprowadzenie w umowie spółki niewymienionych w kodeksie spółek handlowych uprzywilejowań, jak np. prawa pierwszeństwa obejmowania udziałów w podwyższanym kapitale zakładowym spółki.

Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii przypomina, że termin na sporządzenie e-sprawozdań finansowych za 2018 rok upływa 31 marca 2019 r.

Zmiany w majątku trwałym należy wykazać w każdym elemencie sprawozdania finansowego sporządzanym przez jednostkę. W bilansie będzie to wartość netto środków trwałych ustalona na dzień bilansowy. W rachunku zysków i strat należy wykazać wynik ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych. Bardzo szczegółowa analiza zmian w majątku trwałym wymagana jest również w informacji dodatkowej.

Od 1 października 2018 r. obowiązuje wymóg sporządzania sprawozdań finansowych w postaci elektronicznej przez wszystkie podmioty stosujące ustawę o rachunkowości. Elektronizacja sporządzania sprawozdań finansowych jest połączona jednocześnie z obowiązkami składania tych sprawozdań do Krajowego Rejestru Sądowego nie tylko w formie elektronicznej, ale również według udostępnionej przez Ministerstwo Finansów struktury logicznej. Ten sam format i struktura logiczna sprawozdań są też wymagane w przypadku składania sprawozdań finansowych do organów skarbowych przez podatników podatku dochodowego od osób fizycznych prowadzących księgi rachunkowe.

Ustawodawca w Kodeksie Spółek Handlowych wymienił zamknięty katalog spółek kapitałowych i osobowych. W przypadku tych drugich dodał również szczególną formę prawną jaką jest „spółka kapitałowa w organizacji”. Spółka w organizacji jest początkowym etapem bytu spółki, istniejącym między zawarciem umowy spółki - w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub z chwilą zawiązania spółki - w przypadku spółki akcyjnej, a wpisem jej do KRS.

Decyzję o podziale zysku lub pokryciu straty jednostka podejmuje w nowym roku obrotowym po sporządzeniu i zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego. Oznacza to, że uchwałę o podziale zysku/pokryciu straty za 2017 r. jednostka zaewidencjonuje w księgach rachunkowych 2018 r.

Ustawa z dnia 26 stycznia 2018 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz niektórych innych ustaw wprowadza szereg nowelizacji w kilku aktach prawnych, m.in. Kodeksie Cywilnym, Kodeksie Postępowania Cywilnego, ustawie o rachunkowości. Jedna z wprowadzonych zmian dotyczy składania przez przedsiębiorców sprawozdań finansowych. Jest to zmiana o tyle istotna, że łączy się ze zmianą formy wypełniania obowiązku sprawozdawczego z papierowej na elektroniczną poprzez wykorzystanie systemu teleinformatycznego prowadzonego przez Ministra Sprawiedliwości, a tym samym wprowadza obowiązek posługiwania się przez przedsiębiorców kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP. Istotne jest również to, że złożenie dokumentów finansowych traci status postępowania sądowego, a staje się czynnością materialno-techniczną. Zmiana obowiązuje już od 15 marca 2018 r.

Od 2018 roku niektóre przedsiębiorstwa będą musiały sporządzać raporty społeczne, tj. z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR). Zobowiązane będą do tego przedsiębiorstwa, których średnioroczne zatrudnienie przekracza 500 osób, roczna suma bilansowa przekracza 85 mln zł albo przychody netto są powyżej 170 mln zł w skali roku. Szacuje się, że obowiązek ten obejmie około 300 dużych firm.

Każda jednostka sporządzająca sprawozdanie finansowe może je poddać badaniu przez biegłego rewidenta. Niektóre podmioty są do tego zobligowane z mocy ustawy o rachunkowości. Niepoddanie badaniu sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.

Akty wewnętrzne przyjmowane w spółkach kapitałowych nierzadko nadają określone uprawnienia i obowiązki członkom zarządu. Rozdział kompetencji pośród członków zarządu – dokonany aktem wewnętrznym czy też ugruntowaną praktyką - może prowadzić do wątpliwości czy wszyscy członkowie zarządu de facto mają taki sam zakres obowiązków i ponoszą taką samą odpowiedzialność w spółce.

Ministerstwo Rozwoju przygotowało projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców. Przewiduje on zmiany w zakresie m.in. kadencji członków organów spółek kapitałowych, porządku obrad zgromadzenia, dokumentu akcyjnego, postępowania o wykreślanie przedsiębiorcy z CEIDG. Nowe regulacje mają wejść w życie 1 stycznia 2017 r.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 31 marca 2016 r. wyjaśnił, wobec jakiego podmiotu członek zarządu spółki kapitałowej powinien złożyć oświadczenie o rezygnacji z pełnionej funkcji. Do tej pory istniały rozbieżności w wykładni prawa. Komu i na jakich zasadach należy złożyć oświadczenie?

W obrocie gospodarczym zapłata za objęte udziały czy akcje w innej spółce następuje w różnej formie. Ma to wpływ na rozliczenie VAT od tych transakcji. Tak samo jest w przypadku umorzenia udziałów czy akcji. Jednak nie ma jednolitego stanowiska wśród sądów, czy organy podatkowe prawidłowo nakazują naliczać VAT od przekazywanej w formie rzeczowej zapłaty za umorzone udziały lub akcje.

W praktyce zagadnienie skutecznej rezygnacji z funkcji członka zarządu ma ogromne znaczenie. 31 marca 2016 r. Sąd Najwyższy stwierdził, iż rezygnację z zasiadania w zarządzie składa się na ręce innego członka zarządu lub prokurenta.

Lata 2014–2015 to okres zmian w prawie bilansowym, których istotą było wprowadzenie ułatwień w sprawozdawczości finansowej dla najmniejszych jednostek, tj. jednostek mikro. Opracowanie to kompleksowo przedstawia warunki pozwalające uznać dany podmiot za taką jednostkę, omawia uproszczenia i zwolnienia, z których mogą one korzystać, a także wskazuje, w jaki sposób powinny one sporządzić roczne sprawozdanie finansowe.

Osoba (fizyczna lub prawna) obejmująca udziały w spółce z o.o. inwestuje swój kapitał w formie pieniężnej bądź niepieniężnej, który później jest wykorzystywany przez spółkę. Udział jest więc tzw. świadectwem uczestnictwa w spółce, który jest odnotowywany w księdze udziałów prowadzonej przez zarząd spółki.

Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 16 czerwca 2015 r. uznał, że przepisy mówiące o dziedziczeniu udziałów po członku spółdzielni są zgodne z konstytucją. Ponadto, zdaniem Trybunału, wszyscy spadkobiercy mogą skorzystać z prawa dziedziczenia udziałów. Uznał zaś za niekonstytucyjne przepisy dot. procesu przekształcania spółdzielni pracy w spółki prawa handlowego.

Sprawa dotyczyła podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych podwyższenia kapitału zakładowego spółki komandytowo-akcyjnej w związku z wniesieniem do tej spółki wkładu niepieniężnego w postaci: akcji innej spółki komandytowo-akcyjnej, akcji spółki akcyjnej oraz udziałów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.​

Możliwość rejestracji spółki jawnej oraz spółki komandytowej za pośrednictwem internetu stworzyła nowela Kodeksu spółek handlowych, którą w poniedziałek podpisał prezydent Bronisław Komorowski.

Obecnie rynek pozwala na podejmowanie działalności w różnych formach, które są mniej lub bardziej korzystne. W Polsce wciąż stosunkowo nowe pozostaje pojęcie holdingu, które przez to budzi wiele wątpliwości i wzbudza nieufność wśród nowych przedsiębiorców. Wręcz przeciwnie, holding jest szansą na rozwój średnich firm. Co decyduje o jego przewadze?