Tematy - Spółka akcyjna, Spółki kapitałowe

Rejestracja spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, nawet przez Internet przy pomocy systemu S24 wymaga pewnej wiedzy, gdyż każdy zapis umowy spółki może wywołać skutki w zakresie różnych dziedzin prawa, począwszy od prawa cywilnego, podatkowego, ubezpieczeń społecznych, ochrony konkurencji, rodzinnego, a nawet prawa karnego. W treści niniejszego artykułu wskażemy najczęściej występujące błędy w zakresie rejestracji spółek. Jednak to, że występują one najczęściej nie oznacza, że wywołują najbardziej dolegliwe skutki.

Odpowiedzialność zarządu spółki kapitałowej za zobowiązania, w tym zobowiązania podatkowe, jest nierozerwalnie związana z funkcją i zadaniami, jakie zarząd pełni w organizacji, tj. reprezentacją i prowadzeniem spraw spółki. Odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe spółki kapitałowej jest niezależna od odpowiedzialności wynikającej z kodeksu karnego skarbowego (KKS).

Umowy spółek, jak i dokonywane w nich zmiany rodzą istotne konsekwencje w podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). Przedsiębiorcy decydujący się na podwyższenie kapitału zakładowego albo inne zmiany wpływające na kapitał zakładowy powinni liczyć się z koniecznością zapłaty podatku PCC.

Od 1 lipca 2021 r. można zakładać nową spółkę kapitałową – prostą spółkę akcyjną (P.S.A.). Weszła w życie ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw.

Prosta Spółka Akcyjna według Ministerstwa Rozwoju, które promuje nową formę spółki kapitałowej, to rozwiązanie dające dodatkowe narzędzie do ręki innowacyjnym przedsiębiorcom. Eksperci mają jednak wątpliwości i wskazują, że nowych rozwiązań w PSA jest jak na lekarstwo.

Aby móc przystąpić do przekształcenia spółki akcyjnej, spółka ta nie może znajdować się w likwidacji (nie mogła rozpocząć podziału majątku) ani w upadłości.

Sprawdź, jaki rodzaj spółki prawa handlowego w Polsce dobrać biorąc pod uwagę specyfikacje biznesu jakim chcemy się zajmować.

Dnia 1 marca 2021 r. akcje niepublicznych spółek akcyjnych utracą formę dokumentu, wobec czego znikną akcje na okaziciela. Tego dnia pełną funkcjonalność powinny osiągnąć rejestry akcjonariuszy, w których spółka zobowiązana jest zapisać wszystkie wyemitowane akcje oraz dane akcjonariuszy.

Spółki w Polsce możemy podzielić na dwa główne rodzaje: spółki osobowe oraz spółki kapitałowe. Do spółek osobowych zaliczymy: spółkę jawną, spółkę partnerską oraz spółkę komandytową i komandytowo-akcyjną. Do grona spółek kapitałowych należą z kolei: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna. Jakie są wady i zalety każdej z form? Jaką spółkę dobrać do jakiej skali prowadzonego biznesu?

Z dniem 1 marca 2021 r. wejdzie w życie nowelizacja Kodeksu spółek handlowych, zgodnie z którą akcje prywatnych spółek akcyjnych oraz komandytowo akcyjnych nie będą już mogły mieć formy dokumentu. Spółki wezwą akcjonariuszy pięciokrotnie do złożenia dokumentów akcji w spółce oraz udostępnią informację o wezwaniu na stronie internetowej spółki w miejscu wydzielonym na komunikację z akcjonariuszami. Termin pierwszego wezwania wyznaczono na dzień 30 września 2020 r.

Raport NBP dotyczący sytuacji na rynku kredytowym nie pozostawia złudzeń – zasady, na jakich banki udzielają kredytów firmom będą ulegać dalszemu zaostrzeniu. Dotknie to w szczególności sektor MSP, który stanowi 99,8 proc. wszystkich przedsiębiorstw w Polsce . Z odmową przyznania kredytu mogą spotkać się zwłaszcza firmy działające w branżach zagrożonych kryzysem wywołanym przez pandemię lub takie, które już odczuły finansowe skutki koronawirusa. Co przesądza o negatywnej decyzji banku i na jakie alternatywy względem kredytu mogą liczyć małe i średnie przedsiębiorstwa?

Zbliża się sezon walnych zgromadzeń sprawozdawczych, na których wiele spółek akcyjnych i komandytowo-akcyjnych będzie chciało spełnić ustawowy wymóg wyboru podmiotu prowadzącego rejestr akcjonariuszy. Przypomnijmy, że należy tego dokonać do 30 czerwca 2020 r.

Nowelizacja ustawy o ofercie publicznej to rewolucja, która ustanawia kilka nowych obowiązków dla blisko pół tysiąca spółek publicznych notowanych na głównym parkiecie GPW. Część z nich emitenci już mają obowiązek stosować, ale najistotniejsze – czyli dotyczące wynagrodzeń wszystkich członków ich zarządów i rad nadzorczych – muszą zostać poddane głosowaniu przez ich akcjonariuszy do 30 czerwca br. Do tego czasu spółki muszą opracować sformalizowane polityki wynagrodzeń, które następnie będą zatwierdzać ich akcjonariusze w bezpośrednich głosowaniach na walnych zgromadzeniach. Drugi ważny obowiązek to konieczność wdrożenia z końcem listopada ub.r. specjalnych procedur dla pracowników zgłaszających nieprawidłowości, zapewniających im anonimowość. Obie te zmiany mają zapobiec nadużyciom oraz zapewnić większą przejrzystość.

Jednym ze skutków poparcia poprawek posłów do rządowego projektu noweli ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw ma być przesunięcie do 1 marca 2021 roku wejścia w życie przepisów dot. Prostej Spółki Akcyjnej - podało Ministerstwo Rozwoju.

Nowe przepisy w zakresie dematerializacji akcji weszły w życie 1 stycznia 2020 r. Jak w praktyce wygląda proces dematerializacji akcji? O czym powinny pamiętać spółki? O kluczowe zagadnienia zapytaliśmy radcę prawnego Rafała Semczyszyna, autora bloga www.dematerializacja.pl, poświęconemu w całości zagadnieniom związanym z dematerializacją akcji oraz pana Bartosza Krzesiaka, Dyrektora Departamentu Emisji Akcji w Domu Maklerskim Navigator.

Od 1 stycznia 2020 r. każda spółka akcyjna oraz komandytowo-akcyjna (a od marca także prosta spółka akcyjna) winna posiadać swoją stronę internetową. Na uruchomienie i dostosowanie stron internetowych pozostał już tylko miesiąc.

Akcje wyemitowane w formie papierowej utracą moc i ulegną obowiązkowej dematerializacji z dniem 1 stycznia 2021 r. W związku z tym już na dzień 1 stycznia 2020 r. wszystkie spółki akcyjne oraz komandytowo-akcyjne będą musiały posiadać stronę internetową. To nie jedyny obowiązek przedsiębiorców, dlatego już teraz warto zapoznać się z nowymi przepisami.

Negocjacje dotyczące sprzedaży udziałów lub akcji to skomplikowany i długotrwały proces. Jak przygotować ten proces pod kątem biznesowym i prawnym? Kto może taki proces przeprowadzić?

Zgodnie z projektem nowelizacji Kodeksu spółek handlowych do 2021 roku wszystkie spółki akcyjne i komandytowo akcyjne będą musiały prowadzić publiczne rejestry akcjonariuszy.

Przedstawiony w kodeksie spółek handlowych katalog uprzywilejowań udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością ma charakter otwarty. Zatem oprócz uprzywilejowania udziałów co do głosu na zgromadzeniu wspólników i co do sposobu uczestnictwa w podziale majątku spółki w przypadku jej likwidacji, dopuszczalne jest wprowadzenie w umowie spółki niewymienionych w kodeksie spółek handlowych uprzywilejowań, jak np. prawa pierwszeństwa obejmowania udziałów w podwyższanym kapitale zakładowym spółki.

Wnioski do Krajowego Rejestru Sądowego to codzienność każdej spółki kapitałowej w Polsce. KRS daje możliwość uzyskania informacji o każdym przedsiębiorcy podlegającemu obowiązkowi wpisu do tego rejestru. Do właściwego wydziału KRS składa się zarówno wniosek o rejestrację podmiotu jak i wnioski o zmianę danych. Na pozór podpisanie takich dokumentów wydaje się proste, ale w praktyce przysparza wiele problemów.

Ustawodawca w Kodeksie Spółek Handlowych wymienił zamknięty katalog spółek kapitałowych i osobowych. W przypadku tych drugich dodał również szczególną formę prawną jaką jest „spółka kapitałowa w organizacji”. Spółka w organizacji jest początkowym etapem bytu spółki, istniejącym między zawarciem umowy spółki - w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub z chwilą zawiązania spółki - w przypadku spółki akcyjnej, a wpisem jej do KRS.

Decyzję o podziale zysku lub pokryciu straty jednostka podejmuje w nowym roku obrotowym po sporządzeniu i zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego. Oznacza to, że uchwałę o podziale zysku/pokryciu straty za 2017 r. jednostka zaewidencjonuje w księgach rachunkowych 2018 r.

Projekt ustawy, zaproponowany w styczniu 2017 roku przez Ministra Sprawiedliwości, wprowadzić ma daleko idące modyfikacje przepisów również w Kodeksie Spółek Handlowych (dalej: KSH). Oparty został przede wszystkim na założeniu, że nie ma powodu, aby system prawny dłużej chronił anonimowość akcjonariuszy spółki akcyjnej i komandytowo – akcyjnej. Służąca realizacji tego celu obowiązkowa dematerializacja akcji, zgodnie z pierwotnym planem, powinna pojawić się w polskim porządku prawnym z dniem 1 lipca 2018 roku.

W projekcie ustawy nowelizującej Kodeks spółek handlowych znalazł się nowy rodzaj spółki - Prosta Spółka Akcyjna. Ta nowoczesna forma spółki ma ułatwić rozwój przedsięwzięć, w szczególności start-upów. To kolejne rozwiązanie z pakietu ułatwień dla przedsiębiorców – 100 zmian dla firm.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest handlową spółką kapitałową, posiadającą osobowość prawną. Może być utworzona przez jedną albo więcej osób w każdym celu dopuszczalnym przez prawo, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Przygotowany przez rząd projekt zmian w Kodeksie spółek handlowych zakłada m.in. uregulowanie skutków nabycia (objęcia) udziału (lub akcji) ze środków pochodzących z majątku wspólnego, w sytuacji gdy stroną czynności prawnej jest tylko jeden z małżonków, doprecyzowanie zasad reprezentacji spółki w likwidacji, a także doprecyzowanie kwestii następstwa procesowego przy podziale spółki kapitałowej. Nowe regulacje mają wejść w życie w 2018 r.

Członkowie zarządu spółek kapitałowych mogą wykonywać swoją pracę na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej. Mogą też pełnić swoją funkcję jedynie na podstawie aktu powołania. Zatrudnienie na umowę o pracę wiąże się z licznymi obowiązkami pracodawcy. Dlatego członka zarządu warto zatrudnić na innej podstawie niż stosunek pracy.

Kodeks spółek handlowych w art. 428 przyznaje akcjonariuszom prawo domagania się od zarządu udzielenia informacji dotyczących spółki w trakcie walnego zgromadzenia, jeżeli jest to uzasadnione dla oceny sprawy objętej porządkiem obrad, realizacja tego uprawnienia może jednak wiązać się z problemami natury praktycznej.

Zgodnie z art. 20 spółek handlowych, wspólnicy albo akcjonariusze spółki kapitałowej powinni być traktowani jednakowo w takich samych okolicznościach. Zapis ów, umiejscowiony w dziale KSH, dotyczącym ogólnych zasad odnoszących się do spółek kapitałowych, jest regulacją niezwykle pojemną.

Najnowsze orzecznictwo Sądu Najwyższego przynosi rozwiązanie w kwestii składania oświadczeń o rezygnacji z pełnionej funkcji przez członków zarządu spółek kapitałowych.

Akty wewnętrzne przyjmowane w spółkach kapitałowych nierzadko nadają określone uprawnienia i obowiązki członkom zarządu. Rozdział kompetencji pośród członków zarządu – dokonany aktem wewnętrznym czy też ugruntowaną praktyką - może prowadzić do wątpliwości czy wszyscy członkowie zarządu de facto mają taki sam zakres obowiązków i ponoszą taką samą odpowiedzialność w spółce.

Wbrew pozorom sprzedaż zadłużonej spółki nie jest sposobem na pozbycie się długu w ZUS. Co więc można zrobić, aby wyprowadzić spółkę na prostą?

Ministerstwo Rozwoju przygotowało projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców. Przewiduje on zmiany w zakresie m.in. kadencji członków organów spółek kapitałowych, porządku obrad zgromadzenia, dokumentu akcyjnego, postępowania o wykreślanie przedsiębiorcy z CEIDG. Nowe regulacje mają wejść w życie 1 stycznia 2017 r.

Ministerstwo Rozwoju proponuje utworzenie nowego rodzaju spółki - Polskiej Spółki Akcyjnej (PSA) - jako alternatywy dla spółki z o.o. i spółki akcyjnej. Pomysł dedykowany jest startupom, stykającym się z wieloma przeszkodami ograniczającymi ich rozwój w fazie początkowej, m.in. trudnościami w rozpoczęciu działalności, pozyskiwaniem kapitału czy likwidacji w przypadku niepowodzenia przedsięwzięcia. PSA ma ułatwić firmom innowacyjnym rozwój, pozyskiwanie finansowania, jak i przygotowanie się do wejścia w dojrzałą fazę działalności. Zarys koncepcji PSA znajduje się na etapie pre-konsultacji.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 31 marca 2016 r. wyjaśnił, wobec jakiego podmiotu członek zarządu spółki kapitałowej powinien złożyć oświadczenie o rezygnacji z pełnionej funkcji. Do tej pory istniały rozbieżności w wykładni prawa. Komu i na jakich zasadach należy złożyć oświadczenie?

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych określają szczególne zasady opodatkowania dywidend, w tym obowiązek pobierania podatku od dywidend przez płatników, czyli spółki wypłacające dywidendy. Powoduje to, że na spółkach tych ciążą obowiązki podatkowe związane z wypłacaniem dywidend. W opracowaniu przedstawiamy, jak płatnicy powinni rozliczyć podatkowo wypłatę dywidendy i jak ująć to zdarzenie w ewidencji rachunkowej.

W obrocie gospodarczym zapłata za objęte udziały czy akcje w innej spółce następuje w różnej formie. Ma to wpływ na rozliczenie VAT od tych transakcji. Tak samo jest w przypadku umorzenia udziałów czy akcji. Jednak nie ma jednolitego stanowiska wśród sądów, czy organy podatkowe prawidłowo nakazują naliczać VAT od przekazywanej w formie rzeczowej zapłaty za umorzone udziały lub akcje.

Zdaniem Sądu Najwyższego oświadczenie o rezygnacji przez jedynego członka zarządu można złożyć na ręce prokurenta spółki. Gdy prokurenta nie ma, jedyny członek zarządu może złożyć oświadczenie… samemu sobie.

W praktyce zagadnienie skutecznej rezygnacji z funkcji członka zarządu ma ogromne znaczenie. 31 marca 2016 r. Sąd Najwyższy stwierdził, iż rezygnację z zasiadania w zarządzie składa się na ręce innego członka zarządu lub prokurenta.

Utworzony w jednostce gospodarczej kapitał zapasowy stanowi dodatkowe, własne źródło finansowania składników aktywów. Dzięki przeznaczeniu zysku na kapitał zapasowy w jednostce pozostaje wypracowany przez nią zysk. W związku z tym nie następuje wypłata środków pieniężnych wspólnikom w formie dywidendy. W efekcie jednostka posiada dodatkowe źródło finansowania np. inwestycji, zakupu środków trwałych.

Wnosząc wkład do spółki kapitałowej, należy zwrócić uwagę na wymogi Kodeksu spółek handlowych w tym zakresie oraz na przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Nieprawidłowa wycena przedmiotu aportu może bowiem skutkować odrzuceniem wniosku o wpis do rejestru lub koniecznością późniejszego uzupełnienia kapitału zakładowego.

Osoba (fizyczna lub prawna) obejmująca udziały w spółce z o.o. inwestuje swój kapitał w formie pieniężnej bądź niepieniężnej, który później jest wykorzystywany przez spółkę. Udział jest więc tzw. świadectwem uczestnictwa w spółce, który jest odnotowywany w księdze udziałów prowadzonej przez zarząd spółki.

Sąd Najwyższy orzekł, że kontrakty menadżerskie, zawarte z członkami zarządu – przedsiębiorcami powinny być traktowane z punktu widzenia obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne tak samo, jak umowy cywilnoprawne zawierane z osobami niewykonującymi działalności gospodarczej.

Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 16 czerwca 2015 r. uznał, że przepisy mówiące o dziedziczeniu udziałów po członku spółdzielni są zgodne z konstytucją. Ponadto, zdaniem Trybunału, wszyscy spadkobiercy mogą skorzystać z prawa dziedziczenia udziałów. Uznał zaś za niekonstytucyjne przepisy dot. procesu przekształcania spółdzielni pracy w spółki prawa handlowego.

Jedną z form dofinansowania spółki kapitałowej są dopłaty wspólników. Dopłaty mogą być przeznaczone na pokrycie straty finansowej, a także na bieżącą lub inwestycyjną działalność firmy. Przepisy nie określają celu dopłat. Dopłaty nie podwyższają kapitału zakładowego.

Sprawa dotyczyła podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych podwyższenia kapitału zakładowego spółki komandytowo-akcyjnej w związku z wniesieniem do tej spółki wkładu niepieniężnego w postaci: akcji innej spółki komandytowo-akcyjnej, akcji spółki akcyjnej oraz udziałów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Karę do 10 mln złotych lub sięgającą 5 proc. rocznego przychodu będzie mogła nałożyć Komisja Nadzoru Finansowego na spółkę notowaną w obrocie publicznym za niedopełnienie obowiązku informacyjnego - wynika z projektu nowelizacji ustawy o ofercie publicznej.

Możliwość rejestracji spółki jawnej oraz spółki komandytowej za pośrednictwem internetu stworzyła nowela Kodeksu spółek handlowych, którą w poniedziałek podpisał prezydent Bronisław Komorowski.

Od stycznia raje podatkowe przestaną być tak atrakcyjne. Zmienią się bowiem zasady opodatkowania kontrolowanych spółek zagranicznych (CFC). Polski właściciel takiej spółki będzie musiał – po zaistnieniu kilku przesłanek – zapłacić podatek od jej zysków, nawet jeśli nie były one transferowane do kraju. Chyba że udowodni, że prowadzi ona rzeczywistą działalność gospodarczą. Eksperci podkreślają jednak, że w niektórych przypadkach będzie to trudne.

Spółka akcyjna, Spółki kapitałowe

Jak zarejestrować spółkę z o.o., aby uniknąć błędów?

Odpowiedzialność zarządu spółki za zobowiązania podatkowe

Umowy spółek kapitałowych - zasady opodatkowania PCC

Prosta Spółka Akcyjna - jak założyć?

Prosta Spółka Akcyjna już w lipcu. Co to oznacza dla przedsiębiorców?

Jak przekształcić spółkę akcyjną w inną spółkę kapitałową?

Spółki w Polsce - jaki rodzaj wybrać do prowadzenia biznesu?

Niepubliczna spółka akcyjna - czy to się opłaca?

Wady i zalety prowadzenia spółki w Polsce

Pierwsze wezwania do składania akcji papierowych już 30 września 2020 r.

Zaostrzające się kryteria bankowe dotykają MSP. Dlaczego firma nie ma szansy na kredyt?

Jak wybrać podmiot prowadzący rejestr akcjonariuszy?

Jawne wynagrodzenia członków zarządów i rad nadzorczych spółek publicznych

Prosta Spółka Akcyjna ma wejść w życie dopiero w 2021 r.

Dematerializacja akcji od 1 stycznia 2020 r. – co oznacza w praktyce? (wywiad)

Uruchomienie i dostosowanie strony internetowej spółki akcyjnej i komandytowo-akcyjnej do końca 2019 r.

Dematerializacja akcji 2021: jakie obowiązki dla spółek w 2020 r.?

Sprzedaż udziałów lub akcji – jak uniknąć impasu i bezpiecznie zamknąć transakcję?

Publiczne rejestry akcjonariuszy spółek akcyjnych od 2021 r.

Uprzywilejowanie udziałów w spółce z o.o. a uprawnienia osobiste wspólników

Wniosek do KRS - 6 przypadków w których wymagany będzie dodatkowy podpis

Działalność spółki w organizacji

Rozliczenie wyniku finansowego przez spółki kapitałowe

Planowana dematerializacja akcji

Nowy rodzaj spółki - Prosta Spółka Akcyjna

Spółka z o.o. – podstawowe informacje

Uproszczenia w Kodeksie spółek handlowych od 2018 r.

Na jakiej podstawie najkorzystniej zatrudniać i prawidłowo rozliczać członków zarządu spółek kapitałowych?

Realizacja prawa akcjonariusza spółki akcyjnej do informacji w trakcie walnego zgromadzenia

„Równi z równymi”, czyli jak rozumieć zasadę równego traktowania akcjonariuszy

Rezygnacja członka zarządu – rozstrzygnięcie Sądu Najwyższego

Wewnętrzny podział obowiązków w spółce a odpowiedzialność członków zarządu

Sprzedaż zadłużonej spółki a ZUS

Nowelizacja Kodeksu spółek handlowych - zmiany od 1 stycznia 2017 r.

Prosta Spółka Akcyjna (PSA) – nowy typ spółki kapitałowej

Komu członek zarządu spółki kapitałowej powinien złożyć rezygnację - zmiany

Jak rozliczyć wypłatę dywidendy – w podatkach i rachunkowości?

Objęcie, umorzenie, sprzedaż udziałów i akcji – skutki dla rozliczeń VAT

Jedyny członek zarządu - rezygnacja z funkcji

Jak skutecznie zrezygnować z funkcji w zarządzie?

Kapitał zapasowy i jego przeznaczenie

Aport w spółkach kapitałowych – aspekty rachunkowe i podatkowe

Transakcje związane z udziałami w spółce z o.o.

Członek zarządu a składki ZUS

Zasady dziedziczenia udziałów po członku spółdzielni zgodne z konstytucją

Dopłata do kapitału w spółce z o.o.

SKA uznana za spółkę kapitałową na gruncie dyrektywy 2008/7

Nowe kary dla spółek w projekcie ustawy o ofercie publicznej

Ustawa dot. rejestracji spółek przez internet podpisana

Od stycznia nowe zasady opodatkowania kontrolowanych spółek zagranicznych