REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak napisać umowę spółki cywilnej?

Szymon Nawrat
R. Olszewski, J. Tokarski i Wspólnicy Kancelaria Prawnicza
Jak napisać umowę spółki cywilnej/fot.Fotolia
Jak napisać umowę spółki cywilnej/fot.Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Spółka cywilna to nadal jeden z najbardziej rozpowszechnionych sposobów prowadzenia działalności gospodarczej. Czy jednak ta forma działalności jest rzeczywiście tak atrakcyjna dla wspólników jak może się wydawać ? W tym kontekście, jako istotne jawi się zwłaszcza uzyskanie odpowiedzi na pytanie, jak należycie i w sposób urzeczywistniający interesy wszystkich umawiających się przedsiębiorców, zawrzeć umowę „spółki cywilnej” ?

REKLAMA

Przede wszystkim, należy zdawać sobie sprawę z istoty tej formy prowadzania działalności gospodarczej. Zawarcie umowy „spółki cywilnej”, nie prowadzi bowiem do powstania jakiegokolwiek odrębnego podmiotu, posiadającego osobowość prawną oraz wyposażonego w zdolność prawną (jak np. spółka prawa handlowego). Nie wyklucza to jakkolwiek uznania spółki cywilnej na podstawie przepisów szczególnych, za pracodawcę lub podatnika. W istocie natomiast, na skutek zawarcia umowy spółki cywilnej, powstaje stosunek zobowiązaniowy, łączący przedsiębiorców realizujących w ramach umowy spółki cywilnej wspólny cel gospodarczy. Oznacza to w praktyce, iż: 1) stroną umów zawieranych w ramach spółki cywilnej są wszyscy wspólnicy, a nie osobno spółka,; 2) podmiotami praw i obowiązków są wszyscy wspólnicy, a nie spółka jako taka; 3) w postępowaniu sądowym lub administracyjnym stroną są wszyscy wspólnicy, a nie spółka; 4) majątek spółki (wniesiony, nabyty w trakcie trwania umowy) jest majątkiem wspólnym wspólników; 5) za zobowiązania „spółki cywilnej  odpowiedzialność ponoszą solidarnie wszyscy wspólnicy, a nie spółka.

REKLAMA

Fundamentem dla powstania i funkcjonowania każdej spółki cywilnej, jest natomiast umowa spółki cywilnej, zawarta pomiędzy wspólnikami – przedsiębiorcami (np. osobami fizycznymi, spółkami handlowymi), w której wspólnicy zobowiązują się dążyć do realizacji wspólnego celu gospodarczego, poprzez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów (art. 860 § 1 Kodeksu cywilnego, w skr. „k.c.”). Ustawodawca przewidział przy tym, iż umowa „spółki cywilnej” powinna być stwierdzona pismem (art. 860 § 2 k.c.) Pisemność umowy, mimo iż przydatna z punktu widzenia określenia relacji między wspólnikami, nie stanowi jednak warunku koniecznego dla bytu prawnego umowy spółki, wobec zastrzeżenia formy pisemnej jedynie dla celów dowodowych. Należy jednakowoż pamiętać o szczególnych wymaganiach co do formy umowy, w wypadku gdy przewiduje ona zobowiązanie wspólnika do wniesienia określonych składników majątkowych lub praw, dla których ustawa przewiduje zachowanie formy szczególnej (np. formy aktu notarialnego w wypadku zobowiązania do wniesienia nieruchomości), który to obowiązek rozciąga się na umowę spółki.

Zobacz: Umowa spółki cywilnej decyduje, czy po śmierci wspólnika kończy się jej byt

REKLAMA

Elementami koniecznymi każdej umowy spółki cywilnej (essentialia negotti), są określane przez wspólników: wspólny cel gospodarczy dla którego spółka zostaje zawarta (o charakterze zarobkowym lub niezarobkowym) oraz sposób działania każdego wspólnika dla osiągnięcia tak sprecyzowanego celu. Jeżeli realizacja wspólnego celu wymaga w ocenie wspólników wniesienia wkładów (np. własności lub innych praw majątkowych), w umowie spółki należy dokładnie określić wspólnika wnoszącego wkład oraz jego przedmiot i wartość. Z kolei, gdy z realizacją wspólnego celu łączy się świadczenie określonych usług (usługi te świadczone są wówczas nieodpłatnie), umowa spółki powinna również określać rodzaj usług stanowiących wkład oraz osobę wspólnika (art. 861 k.c.) Wymaga podkreślenia, iż tak wniesione wkłady, nie stanowią majątku spółki, lecz wspólny majątek wspólników określany jako wspólność łączna, podlegający co do zasady podziałowi dopiero z chwilą rozwiązania spółki (umowy). W omawianym zakresie, jako niezwykle istotne jawi się dokładne wskazanie w umowie rodzaju oraz wysokości wkładów, co jeszcze bardziej akcentuje domniemanie wynikające z przepisu art. 861 § 2 k.c., przewidujące, iż w razie wątpliwości lub braku stosownych zapisów w umowie spółki, wkłady wspólników mają jednakową wartość.

Z punktu widzenia charakteru organizacyjnego „spółki cywilnej”, istotną rolę ogrywają zwłaszcza prawo do prowadzenia spraw spółki (tj. podejmowanie wszelkich czynności organizacyjnych niezbędnych do realizacji wspólnego celu, mających charakter wewnętrzny) oraz prawo do reprezentacji spółki (tj. podejmowanie w imieniu wspólników czynności w stosunkach zewnętrznych, wobec osób trzecich). Zasadą jest prawo i obowiązek każdego wspólnika prowadzenia spraw spółki (art. 865 § 1 k.c.)

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W praktyce natomiast, z uwagi na znaczną liczbę wspólników lub znaczną ilość czynności oraz decyzji do podjęcia, wspólnicy decydują się w umowie spółki na odmienne uregulowanie prowadzenia jej spraw, przekazując cześć obowiązków lub praw wybranym przez siebie wspólnikom, lub też wskazując wprost, które czynności wymagają współdziałania wszystkich, a które może wykonać każdy wspólnik z osobna. Mowa tutaj zwłaszcza o tzw. czynnościach zwykłego zarządu oraz tych przekraczających zwykły zarząd, dla których wymagana jest zgoda wszystkich lub niektórych wspólników, wyrażona w formie jednomyślnej uchwały (lub uchwały podjętej większością głosów, jeśli tak stanowi umowa). Jedną z najistotniejszych kwestii jest zatem określenie przez wspólników w umowie spółki, które czynności może wykonywać każdy z wspólników lub też bezpośrednie wskazanie jakie sprawy prowadzi konkretny wspólnik, a dla jakich czynności wymagana jest zgoda wszystkich lub niektórych wspólników, względnie wskazanie w jaki sposób dochodzi do wyrażenia zgody (uchwala podjęta jednomyślnie lub stosowną większością głosów), z zastrzeżeniem jednakże czynności nagłej, do której podjęcia bez uprzedniej uchwały uprawniony jest każdy wspólnik, a której zaniechanie mogłoby narazić spółkę na niepowetowane straty (art. 865 § 3 k.c.). Gdy chodzi o reprezentację spółki, zasadą jest w braku odmiennej umowy lub uchwały wspólników, że każdy wspólnik jest umocowany do reprezentowania spółki w takich granicach, w jakich jest uprawniony do prowadzenia jej spraw (art. 866 k.c.) Oznacza to analogicznie jak w wypadku prowadzenia spraw, iż w sytuacji gdy wspólnicy chcą powierzyć reprezentację pozostałych jednemu z wspólników, lub też wskazać sprawy w których reprezentacja przysługuje jednemu, niektórym lub wymaga uczestnictwa wszystkich, powinni zawrzeć stosowne zapisy w umowie spółki.

Niewątpliwie jedną z najistotniejszych kwestii wymagającą umownej regulacji, jest określenie udziału w zyskach oraz stratach spółki. Jeżeli wspólnicy nie określą w umowie spółki udziału w zyskach lub też partycypacji w ewentualnych stratach, każdy wspólnik stosownie do zasad określonych w przepisie art. 867 § 1 i 2 k.c., będzie uprawniony do równego udziału w zyskach i w tym samym stosunku będzie uczestniczył w stratach - bez względu na rodzaj i wartość wkładu. W umowie spółki cywilnej można natomiast inaczej określić udział w zyskach (np. odnieść go do wartości wniesionego wkładu lub wskazać wprost jaki % zysku przysługuje każdemu ze wspólników), pamiętając jednakże, że nie można żadnego wspólnika pozbawić udziału w zyskach. Analogicznie można ustalić udział w ewentualnej starcie, a nawet zwolnić niektórych wspólników od udziału w stratach.

Zobacz: Do wystąpienia ze spółki cywilnej nie jest konieczna forma aktu notarialnego

Niemniej doniosłymi elementami które powinny zostać odpowiednio uregulowane w umowie spółki cywilnej są czas trwania spółki oraz ewentualne przyczyny powodujące jej rozwiązanie. Elementy te wpływają bowiem na podział i wypłatę zysków oraz prawo wystąpienia wspólnika ze spółki. Zasadą jest, iż wspólnik może żądać podziału i wypłaty zysków dopiero po rozwiązaniu spółki, jednakże gdy spółka została zawarta na czas dłuższy (przy czym przyjmuje się iż oznacza to okres dłuższy niż jeden rok obrachunkowy), wspólnicy mogą żądać podziału i wypłaty zysków z końcem każdego roku obrachunkowego (art. 868 § 1 i 2 k.c.) Zawarcie umowy spółki na czas nieokreślony powoduje z kolei ten skutek, iż każdy wspólnik może z niej wystąpić wypowiadając swój udział na trzy miesiące naprzód na koniec roku obrachunkowego (art. 869 § 1 k.c.). Warto również wskazać na możliwość określenia przez wspólników w umowie ważnych powodów, których zaistnienie będzie powodowało rozwiązanie spółki, lub też uprawniało do rozwiązania umowy spółki, niezależnie od terminu na który została zwarta.   

Umowa spółki cywilnej akcentuje trwałość składu osobowego wspólników, a zatem ewentualne wstąpienie do spółki innego wspólnika lub wystąpienie dotychczasowego (poza wypowiedzeniem), co do zasady rodzi konieczność zmiany dotychczasowej umowy. Warto zatem rozważyć na etapie zawarcia umowy, określenie zasad i warunków dopuszczalności wstąpienia określonej osoby do spółki lub wystąpienia ze spółki przez wspólnika, a także odpowiednio terminy wstąpienia lub wystąpienia ze spółki. Wspólnicy mogą również zastrzec w umowie, iż spadkobiercy wspólnika będą uprawnieni do wstąpienia do spółki na jego miejsce (art. 872 k.c.).

Przedstawione sposoby kształtowania umowy spółki cywilnej, akcentują doniosłość wprowadzenia doń określonych elementów, które bardzo często decydują o istotnych prawach i obowiązkach wspólników, a nierzadko również o jej bycie prawnym.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA