REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ułatwienia przy obniżeniu kapitału zakładowego

Michał Romanowski
Michał Romanowski
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Wierzyciele nie będą mogli blokować obniżenia kapitału zakładowego w spółkach akcyjnych. Będą musieli uprawdopodobnić, że z powodu obniżenia kapitału zakładowego zaspokojenie ich roszczeń jest zagrożone.


W związku z uchwaleniem Dyrektywy 2006/68/WE, która zmieniła Drugą Dyrektywę Kapitałową, Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego podjęła decyzję o przygotowaniu projektu nowelizacji kodeksu spółek handlowych, który ułatwia przeprowadzanie obniżenia kapitału zakładowego w spółce akcyjnej związanego ze zwrotem części wkładów na rzecz akcjonariuszy. Istota problemu polega na tym, że obniżenie kwoty kapitału zakładowego powiązane ze zwrotem części wkładów wniesionych na pokrycie kapitału zakładowego stanowi ryzyko pogorszenia sytuację wierzycieli spółki. Ustawodawca europejski przyznaje w związku z tym wierzycielom prawo żądania od spółki zabezpieczenia przysługujących im wobec spółki niewymagalnych roszczeń. Udzielenie przez spółkę zabezpieczenia na rzecz wierzycieli jest warunkiem dojścia do skutku obniżenia kapitału zakładowego w trybie zwykłym. Dyrektywa 2006/68/WE zmierza do ułatwienia spółkom przeprowadzania obniżenia kapitału zakładowego przez ograniczenie prawa wierzycieli żądania zabezpieczenia.

REKLAMA


Ochrona wierzycieli


W celu zapobieżenia przypadkom przedłużania procedury obniżenia kapitału zakładowego w następstwie bezpodstawnych żądań wierzycieli o udzielenie zabezpieczenia Dyrektywa 2006/68/WE wprowadziła zasadę, stosownie do której państwa członkowskie powinny zapewnić wierzycielom co najmniej prawo zwrócenia się do stosownego organu administracyjnego bądź sądowego o ustanowienie zabezpieczenia w związku z obniżeniem kapitału, pod warunkiem uprawdopodobnienia przez wierzycieli, że z powodu obniżenia kapitału zakładowego zaspokojenie ich roszczeń jest zagrożone oraz że nie uzyskali oni wystarczających zabezpieczeń od spółki. Ciężar udowodnienia okoliczności uzasadniających udzielenie zabezpieczenia spoczywa zatem na wierzycielach. W poprzednim stanie prawnym dopuszczalność wprowadzenia takiego rozwiązania do prawa krajowego była dyskusyjna. Przyjmowano bowiem, że to spółka powinna wykazać istnienie przesłanek uzasadniających odmowę udzielenia zabezpieczenia, a nie wierzyciel. Zasadą było prawo uzyskania zabezpieczenia, a wyjątkiem sytuacja, w której wierzyciel był tego prawa pozbawiony.


Udzielenie zabezpieczenia


Kodeks spółek handlowych nie wprowadza żadnych ograniczeń dla żądania zabezpieczenia. Wierzyciele, którzy zgłosili sprzeciw w terminie trzech miesięcy od daty ogłoszenia uchwały o obniżeniu kapitału zakładowego, powinni być przez spółkę zaspokojeni (roszczenia wymagalne) lub zabezpieczeni (roszczenia niewymagalne). Zaspokojenie i zabezpieczenie wierzycieli stanowi warunek obniżenia kapitału zakładowego (art. 458 par. 2 pkt 4 k.s.h.). Zabezpieczenie następuje przez złożenie odpowiedniej kwoty do depozytu sądowego. Z ważnych powodów zabezpieczenie może nastąpić także w inny sposób (art. 364 kodeksu cywilnego). W tym stanie rzeczy spółka może odmówić udzielenia zabezpieczenia wyłącznie z powołaniem się na zarzut nadużycia prawa podmiotowego przez wierzyciela (art. 5 k.c.).

Dalszy ciąg materiału pod wideo


Projektowana zmiana dotyczy art. 456 i 458 par. 2 pkt 4 k.s.h. Proponuje się, aby zarząd miał obowiązek niezwłocznie ogłosić fakt podjęcia przez walne zgromadzenie uchwały o obniżeniu kapitału zakładowego, wzywając wierzycieli do zgłoszenia roszczeń wobec spółki w terminie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia. Następnie spółka byłaby zobowiązana zaspokoić roszczenia wymagalne, zgłoszone przez wierzycieli w terminie. Wierzyciele będą mogli ponadto żądać zabezpieczenia roszczeń niewymagalnych, powstałych przed dniem ogłoszenia uchwały o obniżeniu kapitału zakładowego i zgłoszonych w terminie, jeżeli uprawdopodobnią, że obniżenie kapitału zakładowego zagraża zaspokojeniu tych roszczeń oraz że nie otrzymali od spółki zabezpieczenia przez złożenie stosownej sumy pieniężnej do depozytu sądowego. Jednakże z ważnych powodów zabezpieczenie może nastąpić w inny sposób. Roszczenia przysługujące akcjonariuszom z tytułu obniżenia kapitału zakładowego mogą być zaspokojone przez spółkę najwcześniej po upływie sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia wpisu obniżenia kapitału zakładowego do rejestru.


Nie dla wszystkich roszczeń


Podstawowa zmiana polega zatem na tym, że ochrona wierzycieli będzie po zmianie k.s.h. uwzględniać zindywidualizowaną sytuację spółki i wierzyciela. Prawo żądania zabezpieczenia powstaje bowiem tylko wtedy, jeżeli kumulatywnie będą spełnione przesłanki: zagrożenie zaspokojenia roszczenia wierzyciela wobec spółki wskutek obniżenia kapitału i brak stosownych zabezpieczeń tego roszczenia. Wierzyciel nie ma zatem podstaw żądać zabezpieczenia, jeżeli stan majątkowy spółki po obniżeniu kapitału zakładowego nie stwarza dla niego zagrożenia. Podobnie zła sytuacja majątkowa spółki pozostaje bez znaczenia, jeżeli wierzyciel dysponuje stosownym zabezpieczeniem swojej wierzytelności. Za odpowiednie zabezpieczenie uznaje się takie, które pokrywa pełną kwotę wierzytelności (w tym odsetki oraz koszty uboczne) i dostatecznie skutecznie chroni wierzyciela. Jest nim zarówno zabezpieczenie rzeczowe (hipoteka na nieruchomości spółki, zastaw rejestrowy na majątku ruchomym), jak i osobiste (gwarancja bankowa, poręczenie wystarczająco wypłacalnego podmiotu). W nowym stanie prawnym nie ulegnie zmianie status roszczeń spornych. Spółka powinna zabezpieczyć tego rodzaju roszczenia (zarówno wymagalne, jak i niewymagalne) na podobnych zasadach jak niewymagalne roszczenia bezsporne, chyba że zarząd uzna je za całkowicie pozbawione podstaw. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 456 par. 2 k.s.h., proponuje się, aby obowiązek zabezpieczenia dotyczył wyłącznie roszczeń powstałych przed dniem ogłoszenia uchwały o obniżeniu kapitału zakładowego. Odpowiada to art. 32 ust. 1 akapit 1 II Dyrektywy. Ograniczenie to, nieznane do tej pory kodeksowi spółek handlowych, jest podyktowane interesem spółki. W założeniu uchwała o obniżeniu jest podejmowana ze świadomością skali zabezpieczeń, do których udzielenia będzie potencjalnie zobowiązana spółka. Okoliczność tę trudno jednak ocenić, jeżeli spółka ma zabezpieczyć także te roszczenia, które powstaną w okresie trzech miesięcy od daty ogłoszenia o obniżeniu kapitału. Zaproponowane rozwiązanie nie narusza interesów wierzycieli. Uchwała o obniżeniu kapitału zakładowego jest ogłaszana, wierzyciele zyskują zatem informację o planowanej operacji i mogą odstąpić od transakcji ze spółką, jeżeli uznają, że obniżenie zagraża ich interesom.


Wobec zmiany charakteru uprawnień wierzycieli, tj. zindywidualizowania ich ochrony, powstaje pytanie, czy wprowadzenie do art. 456 k.s.h. przesłanek natury ocennej nie spowoduje nadmiernego osłabienia sytuacji wierzycieli. Obawy takie należy uznać za nieuzasadnione. Postępowanie o rejestrację obniżenia kapitału zakładowego, postępowanie naprawcze, względnie postępowanie z powództwa o udzielenie zabezpieczenia umożliwiają sądową weryfikację zasadności roszczeń wierzycieli oraz ich wyegzekwowanie. Należy ponadto zwrócić uwagę, że roszczenia przysługujące akcjonariuszom z tytułu obniżenia kapitału zakładowego mogą być zaspokojone najwcześniej po upływie sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia wpisu obniżenia do rejestru (art. 456 par. 2 k.s.h., po zmianach - par. 3). W tym czasie wierzyciele mają szansę na podjęcie wskazanych wyżej działań, zapobiegających bezprawnemu obniżeniu.

prof. dr hab. MICHAŁ ROMANOWSKI

Kancelaria Romanowski i Wspólnicy, przewodniczący Zespołu Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego ds. zmian w prawie spółek

gp@infor.pl

Współautorem zmian w k.s.h. jest dr Adam Opalski - członek zespołu KKPC ds. zmian w prawie spółek

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA