REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy niepodzielony zysk staje się przychodem wspólników w wypadku przekształcenia spółki z o.o. w spółkę jawną

REKLAMA

W związku z planowanym ograniczeniem zakresu działalności gospodarczej spółka z o.o. zamierza przekształcić się w spółkę jawną. Czy z chwilą przekształcenia niepodzielony zysk z lat ubiegłych przeznaczony na wkład do spółki jawnej stanie się przychodem wspólników?

RADA

Niepodzielony pomiędzy udziałowców zysk, z chwilą przekształcenia spółki z o.o. w spółkę jawną, nie stanie się przychodem wspólników spółki jawnej (do tej pory byłych udziałowców spółki z o.o.). Za takim stanowiskiem przemawia cel przekształcenia oraz zasada, zgodnie z którą przychód (dochód) z udziału w zyskach osób prawnych może stanowić tylko przychód (dochód) faktycznie uzyskany przez podatnika z tego udziału. Należy jednak pamiętać, że niektóre organy podatkowe prezentują w tej kwestii odmienne stanowisko. Szczegóły w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE

Przekształcenie spółki kapitałowej (z o.o. lub akcyjnej) w spółkę jawną to sposób na zmianę formy prawnej podmiotu gospodarczego bez naruszania jego tożsamości.

W myśl art. 553 k.s.h. spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej. Pozostaje ona m.in. podmiotem zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane spółce przed jej przekształceniem. Wspólnicy spółki przekształcanej uczestniczący w przekształceniu stają się z dniem przekształcenia wspólnikami spółki przekształconej. Podstawowym celem przekształcenia jest modyfikacja formy prawnej (ustrojowej) przy zachowaniu ciągłości funkcjonowania.

Zysk niepodzielony w spółce z o.o.

Przepis art. 191 k.s.h. stanowi o prawie wspólników do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników. Zysk ten jest wypłacany w postaci dywidendy.

Jeżeli spółka z o.o. funkcjonuje bez żadnych zmian w zakresie formy prawnej, dywidenda staje się dla wspólników przychodem dopiero w dacie faktycznego otrzymania lub postawienia do dyspozycji. W praktyce często się zdarza, że wymienione świadczenie zostaje, za zgodą samych zainteresowanych, przekazane np. na kapitał zapasowy spółki. Ten swoisty stan „zawieszenia” sprawia, że dywidenda jest dla wspólników neutralna podatkowo.

Sytuacja komplikuje się jednak, gdy spółka kapitałowa posiadająca niepodzielony zysk ulega przekształceniu w spółkę osobową, tak jak ma to miejsce w Państwa przypadku. Wspólnicy próbują rozwiązać problem, przeznaczając równowartość niewypłaconych dywidend na poczet wkładów do spółki jawnej. Takie postępowanie wspólników, zdaniem niektórych organów podatkowych, nie daje stuprocentowej ochrony przed koniecznością zapłaty podatku dochodowego.

Jest zysk, lecz nie ma przychodu

Stosownie do treści art. 17 ust. 1 pkt 4 lit. c) updof przychodami z kapitałów pieniężnych są dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania są udziały (akcje) w spółce mającej osobowość prawną lub w spółdzielni, w tym również podział majątku likwidowanej spółki.

Natomiast dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych, zgodnie z dyspozycją art. 24 ust. 5 pkt 3 updof, jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także wartość majątku otrzymanego w związku z likwidacją osoby prawnej.

Jak już zaznaczono na wstępie, istotą przekształcenia nie jest likwidacja jednego podmiotu i zastąpienie go innym, lecz jedynie modyfikacja ram prawnych, z których wynika ustrój spółki. W efekcie całość kapitałów przynależnych spółce z o.o. staje się majątkiem spółki jawnej, bez powstania jakichkolwiek obowiązków w zakresie podatku dochodowego obciążających wspólników.

Z powyższych względów niepodzielony (niewypłacony) zysk nie powinien się stać, w dacie przekształcenia, przychodem wspólników. Tylko suwerenna decyzja podatników co do faktycznej wypłaty (postawienia do dyspozycji) dywidendy może zmienić ten stan. Jeżeli zaś zysk zasili bezpośrednio kapitał podstawowy spółki jawnej, to o powstaniu przychodu po stronie wspólników nie może być mowy.

Wśród organów podatkowych można znaleźć opinie podzielające zaprezentowany pogląd. W piśmie Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 26 stycznia 2006 r., nr 1401/PD-4230Z-113/05/Ich, czytamy, że:
Skoro niepodzielone zyski spółki z o.o. z lat poprzednich stały się własnością spółki jawnej - to nie sposób uznać, że zostały faktycznie otrzymane przez wspólników będących uprzednio udziałowcami przekształcanej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...).

Z przekształceniem spółki kapitałowej w osobową nie wiążą się żadne szczególne uregulowania podatkowe. Przekształcenie to, zarówno z punktu widzenia prawa spółek handlowych, jak i prawa podatkowego, nie jest traktowane jako likwidacja spółki kapitałowej, bowiem likwidacja nie jest w żadnym momencie częścią procedury przekształceniowej. Przekształcenie spółki handlowej w inną spółkę handlową to proces zmierzający do zmiany formy prawnej organizacji. Tym samym u udziałowców przekształcanej spółki kapitałowej nie powstaje w chwili przekształcenia zobowiązanie podatkowe od niepodzielonych zysków z lat poprzednich, a przekazanych do majątku spółki przekształconej (spółki osobowej).

Niestety, wśród organów podatkowych zdarzają się w tej sprawie również zdania odmienne. Niekorzystne dla podatników stanowisko zostało zawarte m.in. w piśmie Naczelnika Urzędu Skarbowego Kraków-Nowa Huta z 17 marca 2005 r., nr PD-1/423-1/05, w którym czytamy, że:

Podstawowym kryterium dochodu (przychodu) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód faktycznie uzyskany. Za dochód faktycznie otrzymany należy uważać taki dochód, którym podatnik (wspólnik) może sam rozporządzać, a więc dochód rzeczywiście mu wypłacony lub postawiony do dyspozycji. W momencie przekształcenia spółki z o.o. na spółkę jawną niepodzielone zyski spółki z o.o. przechodzą na wspólników spółki jawnej, a więc są postawione do ich dyspozycji. Niepodzielone zyski jako dochody wspólników z udziału w zyskach spółki z o.o. stanowią w dacie przekształcenia faktycznie uzyskany dochód z tytułu udziału w zyskach spółki z o.o. Należy zauważyć, że zgodnie z art. 54 § 1 Kodeksu spółek handlowych w spółce jawnej może nastąpić zmniejszenie udziału kapitałowego, co wymaga jedynie zgody wspólników.
 

Zaprezentowane powyżej stanowisko jest niezgodne z zasadami wykładni językowej i celowościowej. Należy zaznaczyć, że ani przepisy k.s.h., ani updof nie narzucają konieczności wypłacenia (postawienia do dyspozycji) niepodzielonego dotąd zysku w spółce przekształcanej. Sam fakt, że spółka kapitałowa zmienia się w osobową, również nie stanowi dostatecznej podstawy do przypisania wspólnikom przychodu z zysku. Można wręcz powiedzieć, że cytowany pogląd jest sprzeczny z podstawową ideą przekształcenia (kontynuacja działalności, sukcesja praw i obowiązków podatkowych). Gdyby konsekwentnie zastosować tok rozumowania prezentowany w cytowanym piśmie z 17 marca 2005 r., to przekształcenie niczym nie różniłoby się od likwidacji. Należałoby bowiem opodatkować wspólników również z tytułu otrzymania przez nich wszystkich pozostałych kapitałów i składników majątkowych spółki przekształcanej, bowiem one w tym samym stopniu co zysk przechodzą na wspólników.

Tak restrykcyjne stanowisko w tej sprawie można jedynie tłumaczyć obawą organów podatkowych o uszczuplenie podatku. Faktem jest, że przekształcenie spółki kapitałowej w osobową może stanowić dla wspólników furtkę do uniknięcia zapłaty podatku od dochodów kapitałowych. Ma to szczególne znaczenie, gdy niepodzielone (niewypłacone) zyski z wielu lat uległy kumulacji. Zgodnie z art. 54 § 1 k.s.h. każdy ze wspólników spółki jawnej może, za zgodą pozostałych wspólników, zmniejszyć swój udział kapitałowy. Minimalizacja udziału łączyć się będzie ze zwrotem odpowiedniej części wkładu. W ten sposób wspólnik, nie ponosząc żadnych obciążeń wobec fiskusa i nie rezygnując z udziału w spółce, może faktycznie otrzymać równowartość niewypłaconej dywidendy, wniesionej uprzednio do spółki przekształconej tytułem wkładu. To korzystne rozwiązanie jest możliwe ze względu na brzmienie art. 21 ust. 1 pkt 50 updof, zgodnie z którym wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni albo wkładów w spółce osobowej, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni albo wkładów do spółki osobowej.

Samo ryzyko, że wspólnicy dokonają przekształcenia przede wszystkim w celu obejścia przepisów podatkowych dotyczących opodatkowania dywidendy, nie jest jednak dostatecznym powodem do przyjęcia, że niepodzielony (niewypłacony) zysk staje się, z dniem przekształcenia spółki, przychodem wspólników.
 

• art. 54 § 1, art. 191, art. 553 ustawy z 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych - Dz.U. Nr 94, poz. 1037; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540
• art. 17 ust. 1 pkt 4 lit c), art. 21 ust. 1 pkt 50, art. 24 ust. 5 pkt 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 35, poz. 219

Wioletta Bukowska
ekspert w zakresie podatków dochodowych
Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA