Jak założyć księgę wieczystą dla mieszkania?

Stopień trudności: niski–średni.

Koszt: zmienne – patrz krok 4

Wymagane dokumenty:

• formularze KW
• zaświadczenie o położeniu i powierzchni lokalu, wydane przez spółdzielnię mieszkaniową (dot. własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu)
• postanowienie sądu znoszące współwłasność przez ustanowienie odrębnej własności lokalu

 Pola, których nie wypełniamy musimy skreślić!

Zobacz także: Postępowanie wyjaśniające w razie nieczytelnej księgi wieczystej

Krok 1: Kompletujemy dokumenty.

Aby założyć księgę wieczystą, musimy móc dokładnie opisać mieszkanie. Służyć temu będzie zaświadczenie o położeniu i powierzchni lokalu, wydane przez spółdzielnię mieszkaniową. Spółdzielnia powinna nas także zaopatrzyć w dokument w którym wskaże nr księgi wieczystej dla budynku albo działki gruntów dla budynku, w którym znajduje się nasze mieszkanie. Powinniśmy je otrzymać bezpłatnie na wniosek.

Krok 2: Wypełniamy formularz.

Do wypełnienia mamy często dwa formularze :

KW - ZAL- w którym wnosimy o założenie księgi wieczystej dla nieruchomości.

KW – WPIS –jeśli jest więcej niż dwóch współwłaścicieli, lub nieruchomość ma być obciążona innym prawem (np. hipoteką).

Krok 2.1. Wypełniamy formularz KW ZAL: Sąd i typ nieruchomości.

W pierwszych rubrykach musimy wskazać Sąd rejonowy właściwy dla nieruchomości, a w nim konkretny wydział zajmujący się Księgami Wieczystymi (do sprawdzenia na stronie sądu i telefonicznie).

Zobacz także: Prawo wglądu do elektronicznych ksiąg wieczystych

Następnie musimy wskazać jaką nieruchomość chcemy opisać księgą wieczystą. Błędne zakreślenie typu nieruchomości nie jest traktowane jako błąd, jeżeli nasze żądanie wynika wyraźnie z treści innych rubryk.

Zobacz także: Rozporządzanie lokalem przed wpisem do księgi wieczystej

Do wyboru mamy m.in. :

• NIERUCHOMOŚĆ LOKALOWĄ- dla oddzielnej własności lokalu mieszkalnego ( np. w przypadku przekształcenia mieszkania spółdzielczego)
• WŁASNOŚCIOWE SPÓŁDZIELCZE PRAWO DO LOKALU MIESZKALNEGO - jak wskazuje sama rubryka- np. w przypadku przekształconego mieszkania lokatorskiego ( w przypadku, gdy spółdzielnia nie dysponuje prawem własności nieruchomości, lub użytkowania wieczystego, nie może ustanowić odrębnej własności lokalu.)
• Spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego (dot. np. zakładania ksiąg wieczystych dla garaży)

Nie zakłada się ksiąg wieczystych dla spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu. Musi ono zostać w obecnym stanie prawnym przekształcone w prawo odrębnej własności lokalu przez umowę zawartą ze spółdzielnią przed notariuszem

W każdym wniosku o założenie księgi wieczystej musimy wskazać położenie naszej nieruchomości tj. umiejscowić ją poprzez określenie województwa, powiatu, gminy, dzielnica - (jeśli istnieje). Pozwala to stwierdzić Sądu swoją właściwość miejscową (np. w Warszawie, większość dzielnic ma oddzielne wydziały ksiąg wieczystych).

Krok 2.2: rubryki w zależności od typu nieruchomości opisywanej w księdze wieczystej.

• Dla nieruchomości lokalowej i własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego:
  • Ulica
  • Numer budynku
  • Numer lokalu
  • Kondygnacja (liczona: nr piętra +1, np. 4 piętro = piąta kondygnacja)
  • Powierzchnia użytkowa, wraz z przynależnościami (np. piwnicą, komórką lokatorską). Do powierzchni tej nie wlicza się balkonu
  • Rodzaj i ilość pomieszczeń (np. łazienka wraz z toaletą, kuchnia, 2 pokoje) oraz pomieszczeń przynależnych (piwnica)
  • Wielkość udziału w prawie własności lub użytkowania wieczystego (dotyczy to w naszym przypadku, tylko orzeczenia sądu znoszącego współwłasność przez ustanowienie odrębnej własności lokalu)

Powyższe dane powinny znaleźć się w zaświadczeniu od spółdzielni mieszkaniowej albo w postanowieniu sądu.

 Spółdzielnie Mieszkaniowe nie mają ustalonego wzoru takiego zaświadczenia. Od naszej inicjatywy zależy zatem czy wszystkie wymagane przez sąd dane znajdą się w zaświadczeniu. Należy w szczególności pamiętać o tym aby Spółdzielnia wskazała nr księgi wieczystej prowadzonej dla gruntu, na którym stoi budynek, w którym znajduje się nasze mieszkanie. W przypadku braku księgi –powinna podać działki gruntowe na których budynek ten się znajduje. Ryzyko oddalenia wniosku z uwagi na braki zaświadczenia zawsze ponosi wnioskodawca.

Zobacz także: Wniosek o wpis w księdze wieczystej prawa najmu

Krok 2.3: Wpisujemy właścicieli.

Wpisanie właścicieli (lub uprawnionych z tytułu praw spółdzielczych podlegających wpisowi do KW) jest oddzielną od założenia księgi czynnością. Podlega też odrębnej opłacie.

• Tytuł prawny do mieszkania powinien wynikać z załączanego do wniosku dokumentu. Będzie to np. postanowienie o zniesieniu współwłasności przez ustanowienie odrębnej własności lokali,
• umowa o ustanowieniu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu,
• przydział lokalu mieszkalnego.

Umowa o ustanowienie spółdzielczego prawa do lokalu sporządzona po 2001r. musi zawierać co najmniej poświadczenie podpisów stron umowy przez notariusza. Wszystkie te dokumenty muszą być oryginałami, a nie np. kserokopiami.

Wpisanie uprawnionych i właścicieli odbywa się na tych samych zasadach jak w przypadku ich zmiany w istniejącej księdze.

Zobacz także: Wniosek o wpis hipoteki przymusowej do księgi wieczystej

Krok 2.4. Stary numer i oświadczenie

Pole 28 formularza – rzadko będzie nas dotyczyć, w zasadzie tylko sytuacji, gdy księga wieczysta została założona ale zaginęła lub uległa zniszczeniu (np. podczas powodzi, pożaru budynku sądu)

Oświadczenie, które musimy podpisać, dotyczy:

• wcześniejszej księgi wieczystej (jeśli nie istniała- nie wykreślamy oświadczenia- jeśli istniała - podajemy jej numer w polu 28).
• ograniczonych praw rzeczowych (dot. np. służebności, użytkowania).

Musimy je podpisać – wykreślając uprzednio te stwierdzenia, które się z nim nie zgadzają.

Zobacz także: Wniosek o wpis hipoteki umownej do księgi wieczystej

Krok 2.5.: Wnioskodawca i uczestnicy

Pola wypełniamy zgodnie z instrukcją. Jeśli uczestników jest więcej niż 2 (np. wielu współwłaścicieli) – musimy sięgnąć do formularza: KW_WU. Musimy wskazać, czy wpis w przypadku małżonków ma nastąpić na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej w udziałach 1/1.

Krok 2.6: załączniki

Jeśli do wniosku załączaliśmy inne formularze – musimy wskazać ich ilość w polach 92-95.

W polach 96-100 wymieniamy załączone dokumenty. Będą to :

W zależności od sytuacji:

- zaświadczenie spółdzielni mieszkaniowej

- umowa o ustanowienie odrębnej własności lokalu / przekształcenie mieszkania lokatorskiego we własnościowe sporządzona w odpowiedniej formie.

Krok 3: Inne wpisy.

Jeśli mieszkanie ma być obciążone :

• Hipoteką
• Prawem użytkowania, lub innym ograniczonym prawem rzeczowym :

musimy do wniosku załączyć formularz KW_WPIS . Częstą praktyką jest wpisywanie wszystkich żądań na jednym formularzu np. o założenie księgi wieczystej i wpis. Sądy nie wzywają w takich przypadkach o poprawienie wniosku.

Zobacz także: Wydawanie odpisów z elektronicznych ksiąg wieczystych

Krok 4: Opłaty.

Opłaty możemy uiścić za pomocą znaków sądowych (do nabycia w kasach sądów) lub wpłatą w kasie sądu, lub przelewem na rachunek sądowy. Opłacenie znakami opłaty sądowej jest najbardziej wskazane, gdyż sędzia rozpoznający sprawę może od razu stwierdzić, że wniosek jest opłacony i nie dokonywać jego zwrotu. Często dochodzi do sytuacji, że płacimy przelewem, a sąd zwraca nam wniosek, gdyż nie widział dokumentu księgowego sądu o dokonanym przelewie. Warto wtedy dołączyć do wniosku dowód (może być kserokopia) polecenia przelewu.

Zobacz także: Czy można dokonać umowy darowizny nieruchomości przez pełnomocnika?

Wartość opłat wynosi:

60 zł za założenie księgi wieczystej.

Za wpis :

Hipoteki200 zł.

Właściciela :

150 zł – w przypadku uzyskania tytułu własności poprzez :

• dziedziczenie,
• zapis
• dział spadku
• zniesienie współwłasności
• zniesieniu wspólności majątkowej małżonków.

200 zł :

W przypadku uzyskania tytułu do nieruchomości w inny sposób (np. na drodze decyzji administracyjnej, lub wyroku sądowego, czy przekształcenia mieszkania lokatorskiego na własnościowe).

Zobacz także: Wykreślenie hipoteki – jak przebiega?

Jan Kowalski przekształcił mieszkanie lokatorskie we własnościowe. Jednocześnie zobowiązał się zabezpieczyć kredyt na budowę domu hipoteką obciążającą mieszkanie. Musi- założyć księgę, wpisać siebie jako właściciela, oraz wpisać hipotekę na rzecz banku. Koszty wyniosą : 60 + 200 +200 = 460 zł.

Jeśli w takim wypadku właścicieli jest kilku, za każdego wnosi się opłatę stosunkową (stosowną do udziału we własności) - nie mniej niż 100 zł. Np. Jeżeli wpis ma nastąpić na rzecz dwóch współwłaścicieli w udziałach po ¾ i ¼, pierwszy z nich uiszcza od wpisu własności opłatę 150 zł, drugi 100 zł.

We wszystkich tych przypadkach, gdy dokonujemy czynności przed notariuszem, wniosek do sądu, pobór opłaty za wniosek należy do niego. On też powinien czuwać nad naszymi interesami do momentu uzyskania wpisu w księdze, a więc dołączyć do wniosku wszystkie wymagane przez sąd dokumenty.

Zobacz także: Jak dokonać darowizny na nieruchomości hipotecznej?