REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy użytkownik wieczysty ma prawo do podziału nieruchomości?

Rödl & Partner
Audyt, BPO, doradztwo podatkowe, doradztwo prawne, consulting
Czy użytkownik wieczysty ma prawo do podziału nieruchomości?
Czy użytkownik wieczysty ma prawo do podziału nieruchomości?

REKLAMA

REKLAMA

W wyroku z 8 kwietnia 2016 r. (sygn. akt I CSK 259/15) Sąd Najwyższy orzekł, że użytkownikowi wieczystemu nie przysługuje uprawnienie do łączenia oraz podziału nieruchomości bez zgody i wiedzy właściciela. Czy użytkownik wieczysty powinien dysponować uprawnieniem do dokonania podziału (łączenia) nieruchomości, niezależnie od właściciela gruntu? Czy brak odpowiedniego przepisu w kodeksie cywilnym, nadającego użytkownikowi wieczystemu omawiane prawo wprost, jest jednoznaczne z brakiem takiego uprawnienia?

Podział nieruchomości a użytkowanie wieczyste

REKLAMA

Na podstawie art. 21 ustawy z 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. 1982 Nr 19 poz. 147 z późn. zm.) (dalej: u.k.w.h.) wyłącznie właściciel nieruchomości, które stanowią gospodarczą całość lub graniczą ze sobą, może żądać ich połączenia w księdze wieczystej w jedną nieruchomość.
Zgodnie z powyższą regulacją, właściciel nieruchomości może ją podzielić i utworzyć odrębną księgę wieczystą dla nowo powstałej. Wspomniane uprawnienie nie przysługuje natomiast użytkownikowi wieczystemu, co również potwierdził Sąd Najwyższy w uchwale z 13 marca 2015 r., sygn. akt III CZP 116/14 (OSNC 2016, nr 2, poz. 18). Wskazuje na to także art. 21 u.k.w.h. który wprost przyznaje takie uprawnienie wyłącznie właścicielowi nieruchomości.

REKLAMA

Na mocy art. 97 ust. 1 Ustawy o gospodarce nieruchomościami podziału nieruchomości dokonuje się na wniosek i koszt osoby, która ma w tym interes prawny. W przepisie nie wskazano więc właściciela nieruchomości jako podmiotu wyłącznie uprawnionego do dokonania podziału. Ponadto treść ust. 3 powyższej regulacji wskazuje na możliwość złożenia wniosku w tym przedmiocie przez współużytkowników wieczystych. W związku z tym należy przyjąć, że użytkownik wieczysty (podobnie jak właściciel) jest uprawniony do dokonania podziału nieruchomości w sytuacji, gdy czynność ta związana jest ze zniesieniem współwłasności lub przeniesieniem użytkowania wieczystego do wydzielonej części nieruchomości. Chodzi więc o sytuacje, w których dochodzi do przeniesienia własności części nieruchomości na osobę trzecią. Pogląd wskazujący na możliwość dokonania podziału nieruchomości na „własną rzecz”, a więc bez zbycia gruntu wydaje się być znacznie trudniejszy do uzasadnienia.

Jednym z argumentów Sądu Najwyższego, który ma przemawiać za niedopuszczalnością przyznania omawianego uprawnienia na rzecz użytkownika wieczystego stanowi rzekome zagrożenie dla interesów właściciela nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste związane z podziałem lub łączeniem nieruchomości. Należy podkreślić, że poprzez dokonanie podziału (połączenia), nie zmieni się automatycznie sposób korzystania z nieruchomości uregulowany w umowie o oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste. Stwierdzenie wskazujące na zagrożenie dla interesów właściciela należy więc uznać za przesadne.

Połączenie nieruchomości przez użytkownika wieczystego

REKLAMA

W postanowieniu z 23 stycznia 2013 r. (I CSK 258/12) Sąd Najwyższy opowiedział się za możliwością połączenia przez użytkownika wieczystego w jednej księdze wieczystej kilku nieruchomości, które stanowią jedną gospodarczą całość lub graniczących ze sobą, pod warunkiem że właścicielem tych nieruchomości jest ten sam podmiot. W związku z tym, że norma zawarta w art. 6262 § 5 k.p.c. wprost dopuszcza możliwość złożenia wniosku o wpis do księgi wieczystej także przez użytkownika wieczystego to zdaniem sądu nie można w tym wypadku wyłączyć uprawnień użytkownika wieczystego do złożenia wniosku o założenie księgi wieczystej lub odłączenie części nieruchomości z dotychczasowej księgi i założenie nowej dla wydzielonej nieruchomości.

Niemniej jednak, w komentowanym wyroku Sąd Najwyższy przedstawił inny pogląd, zgodnie z którym przepisy regulujące postępowanie dotyczące wpisu do księgi wieczystej, nie mogą stanowić samodzielnej podstawy do nadania uprawnień do dzielenia lub łączenia nieruchomości. Zdaniem sądu nie uzasadnia tego nawet przyznane użytkownikowi wieczystemu przez ustawodawcę uprawienie do rozporządzania swoim prawem na mocy art. 233 k.c. Zgodnie z nim, użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać w granicach określonych przez ustawy, zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Uniemożliwienie użytkownikowi wieczystemu realizacji prawa do podziału nieruchomości stanowi ingerencję w przysługujące mu uprawnienia (tożsame z uprawnieniami właściciela) do korzystania z nieruchomości oraz rozporządzania swoim prawem z wyłączeniem innych osób. Niezależnie od właściciela, a więc bez jego wiedzy i wyrażonej zgody.

Uprawnienia użytkownika wieczystego - jak być powinno

Mając na uwadze zbliżoną treść prawa użytkowania wieczystego do prawa własności oraz odpowiednie zastosowanie przepisów dotyczących prawa własności, tj. art. 142 i n. k.c., użytkownik wieczysty powinien dysponować uprawnieniem do dokonania podziału (łączenia) nieruchomości, niezależnie od właściciela gruntu. Brak odpowiedniego przepisu w k.c. nadającego użytkownikowi wieczystemu omawiane prawo wprost, nie jest jednoznaczne z brakiem takiego uprawnienia.

Marcin Pater, młodszy prawnik w krakowskim oddziale Rödl & Partner

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(1)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
  • dana
    2023-02-26 09:38:38
    Pan Marcin Pater myli się uważając, że uprawnienia użytkownika wieczystego powinny być takie same jak właściciela jeśli chodzi o podział z nieruchomosci wspólnej na dowolne działki chcąc skutecznie pozbyć się całości, bo lokale w budynku można zbyć natomiast części wspólne czyli m.in. działka na której posadowiony jest budynek nie może podlegać podziałowi w sposób niekontrolowany i zbycie ich bez zgody innych nabywców a także wlaściciela Skarbu Państwa.
    0
QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Nieruchomości
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Mieszkanie czy dom 2024 - co wybrać?

Mieszkanie czy dom za miastem - co wybrać w 2024 roku? Co wybierają Polacy? Jakie są plusy mieszkania i jakie domu?

Odmrożenie cen prądu: 60% podwyżki opłat w spółdzielniach mieszkaniowych? Za co?

Ostrzegają przedstawiciele innych spółdzielni mieszkaniowych, z którymi rozmawiali dziennikarze "Rzeczpospolitej".

Dyrektywa budynkowa - kto i ile zapłaci za jej wdrożenie. Ekspert: wzrosną czynsze i ceny mieszkań (o kilkaset zł na 1 m2) ale tańsza będzie eksploatacja

Unia Europejska podejmuje kolejne kroki w kierunku promowania zrównoważonego rozwoju, efektywności energetycznej i ochrony środowiska. Jednym z kluczowych aktów prawnych w tej dziedzinie jest dyrektywa budynkowa, która stawia sobie za cel zmniejszenie zużycia energii w sektorze budownictwa poprzez wprowadzenie szeregu środków i wymogów. Dostosowanie się do wymogów dyrektywy budowlanej będzie kosztowne (zwłaszcza termomodernizacja istniejących budynków). Te koszty będą musiały ponieść spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, a także indywidualni właściciele budynków. Skutkować to będzie wzrostami cen nieruchomości i stawek czynszów ale można się spodziewać także zmniejszenia kosztów utrzymanie nieruchomości, szczególnie w zakresie energii grzewczej i elektrycznej - prognozuje Maciej Zięba, Dyrektor Operacyjny homfi.

Przegląd kominiarski i czyszczenie komina – jak często, ile kosztuje w 2024 roku, jakie kary? Czego wymagają przepisy. Jak sprawdzić uprawnienia kominiarza?

Wszystko co trzeba wiedzieć o przeglądzie kominiarskim. Jak często trzeba wykonywać? Jak sprawdzić uprawnienia kominiarza? W jakiej formie powinien być sporządzony protokół? Ile to kosztuje? Jakie kary grożą za brak przeglądu? Dlaczego się opłaca to robić z uwagi na ubezpieczenie? Co jeszcze oprócz przeglądu i czyszczenia komina może wykonać kominiarz? Odpowiadamy na wszystkie te pytania.

REKLAMA

Własne mieszkanie bez kredytu hipotecznego - to możliwe i dziś. Czy mieszkania lokatorskie wrócą do łask? Jakie opłaty miesięczne ponosi lokator?

Czy w Polsce można stać się posiadaczem własnego mieszkania bez zaciągania drogiego kredytu hipotecznego? Nasze społeczeństwo od dawna zmaga się z kryzysem mieszkaniowym, a coraz większa liczba osób nie ma możliwości kupienia własnego lokum. W związku z tym istnieje ogromna potrzeba inwestowania w alternatywne rozwiązania problemu mieszkaniowego. Najkorzystniejszym z nich są mieszkania lokatorskie - idea znana od pokoleń, przeżywająca obecnie renesans. Mieszkania w nowej formule są już dostępne w lokalizacjach takich jak Gdańsk, Wrocław, Zabłudów pod Białymstokiem, Tychy czy Leszno. Kwestią czasu jest, by w całej Polsce powstały kolejne wybudowane w ten sposób inwestycje.

Reforma planowania. Czy działkowcy mogą czuć się zagrożeni?

Temat reformy planowania przestrzennego ostatnio stał się mniej nośny, co nie zmienia faktu, że ubiegłoroczna decyzja rządu o zmianach prawnych będzie miała duże konsekwencje. Niedawno pojawiły się informacje, że pierwotny termin opracowania planów ogólnych (koniec 2025 r.) zostanie wydłużony co najwyżej o kilka miesięcy. Ze wspomnianymi planami ogólnymi wiążą się obawy działkowców dotyczące ewentualnej likwidacji ROD. Eksperci RynekPierwotny.pl sprawdzają, czy takie obawy mogą być uzasadnione. Warto w tym kontekście pamiętać, że ustawa o ROD zapewnia szczególne rozwiązania w razie likwidacji ogrodów działkowych. Chodzi m.in. o obowiązek zapewnienia działkowcom nieruchomości zamiennej. 

Jak rozpoznać pellet dobrej jakości? Jak sprawdzić samemu?

Jakość pelletu jest kluczowym czynnikiem decydującym o jego efektywności i bezpieczeństwie użytkowania. Niezależnie od tego, czy wykorzystujemy go do ogrzewania domu, czy jako surowiec w przemyśle, istnieją cechy, na które warto zwrócić uwagę, aby mieć pewność, że wybieramy produkt najwyższej jakości.

Cena, lokalizacja, rozkład pomieszczeń? Co jest dziś najważniejsze przy wyborze mieszkania?

Co jest obecnie najważniejsze dla osób kupujących mieszkania? Na co najbardziej zwracają uwagę nabywcy? Co oferują deweloperzy?

REKLAMA

Ile kosztują mieszkania w mieście, a ile pod miastem? W niektórych przypadkach różnica jest ogromna!

Ceny nowych mieszkań w największych metropoliach dla wielu osób są nieosiągalne. Tańsze mieszkania można znaleźć w lokalizacjach podmiejskich. Portal RynekPierwotny.pl prześwietlił pod tym kątem ofertę deweloperów działających w okolicach 10 metropolii. 

Domy za niecałe 5 zł? W tym miasteczku są, ale się nie sprzedają...

Podczas, gdy w całych Włoszech pustoszejące gminy zyskały nowych mieszkańców dzięki sprzedaży domów za 1 euro, w malowniczym miasteczku Patrica koło Frosinone w regionie Lacjum udało się sprzedać tylko dwa domy. Dlaczego?

REKLAMA