Czym są aktywne zagłówki? Jak działają?
REKLAMA
REKLAMA
Aktywne zagłówki stosowane są w fotelach samochodów coraz niższych klas. Jest to odpowiedź na badania zarówno amerykańskich, jaki i europejskich stowarzyszeń kontrolujących bezpieczeństwo pasażerów w wypadkach drogowych. Podczas badań okazało się, że najazd na tył samochodu nawet z niewielką prędkością, w korku, może skończyć się poważną kontuzją odcinka szyjnego kręgosłupa, czyli z języka angielskiego „whiplash injuries”. Samo posiadanie zagłówka w samochodzie okazuje się niewystarczające, ponieważ często jest on źle ustawiony i podczas kolizji głowa odchyla się niebezpiecznie do tyłu.
REKLAMA
Aktywne zagłówki WHIPS, AHR, SAHR, WIL, PAHR
REKLAMA
Jak wielu jest producentów siedzeń i samochodów, tak wiele skrótów i systemów znajdziemy na rynku. Pionierami aktywnej ochrony były szwedzkie marki. Saab ochronę kręgosłupa szyjnego realizuje przez aktywny zagłówek, który działa na zasadzie mechanicznej dźwigni. Kiedy kierowca w wyniku kolizji jest „wciskany” w fotel, umieszczony we wnętrzu panel jest naciskany przez jego plecy, co powoduje wysunięcie zagłówka w górę i do przodu. Dzięki temu nasza głowa szybciej, niż w przypadku standardowego zagłówka uzyskuje oparcie, co ogranicza nienaturalne wygięcie kręgosłupa do tyłu i zmniejsza ryzyko uszkodzenia kręgów szyjnych. System Saaba został nazwany SAHR (Saab Active Head Restrain).
Schemat działania stał się inspiracją dla innych systemów AHR (Active Head Restrain) i RHR (Reactive Head Restrain) przedstawionych przez producentów siedzeń, którzy wykorzystując różnego rodzaje maty, płyty i dźwignie spowodowali przeniesienie siły „wciskanego” w fotel kierowcy na przesuwający się odpowiednio zagłówek. Zaletą tych systemów jest pełna odwracalność procesu. Po kolizji zagłówek można przywrócić do pierwotnej pozycji, by przy następnej kolizji z równie wysoką skutecznością chronił nasz kręgosłup.
Zagłówki aktywowane za pomocą czujników
Niektórzy producenci, zamiast mechanicznego wyzwalania zmiany pozycji zagłówka, zastosowali czujniki aktywujące zagłówek w momencie kolizji. Czujniki mogą być umieszczone w zderzaku lub w siedzeniu, jak ma to miejsce w systemach opracowanych przez Toyotę. Czujniki identyfikują zwiększony nacisk bioder kierowcy na fotel i aktywują mechanizm przemieszczenia zagłówka.
Zobacz też: Samochód sam powiadomi służby ratownicze o wypadku. System eCall obowiązkowy już od 2014 roku?
Systemy PAHR (Pro Active Head Restrain), stosowane między innymi przez BMW oprócz czujników posiadają także ładunki pirotechniczne, które uruchamiają mechanizm zagłówka. W systemie tym na skutek działania ładunku, sprężyny dwuczęściowego zagłówka są zwalniane, i jego zewnętrzna część przesuwa się w kierunku kierowcy zmniejszając odległość od głowy.
Aktywne zagłówki, czy siedzenia?
REKLAMA
Jeden z pionierów aktywnej ochrony szyjnego odcinka kręgosłupa – firma Volvo, zaproponowała inny system. Czasem jest on również nazywany system aktywnego zagłówka, ale zasada działania skupia się raczej na pochłonięciu energii pasażera w taki sposób, aby jego głowa podczas kolizji była utrzymywana jak najbliżej zagłówka w każdej fazie ruchu jego ciała. W efekcie, podczas kolizji mechanizm fotela sprawia, że oparcie rozkłada się w zadanym zakresie do tyłu nie dopuszczając do niebezpiecznego odrzutu ciała kierowcy od fotela.
Oprócz stosowanych m.in. w Toyotach Prius, opisanych wcześniej aktywnych zagłówków, japońska firma rozwinęła także inny system ochrony kręgosłupa oznaczony WIL (Whiplash Injury Lessening). Fotel zbudowany zgodnie z tym systemem posiada cofniętą ramę w okolicy barków, a zastosowane materiały różnią się twardością w porównaniu do innych części fotela. W efekcie, podczas kolizji okolice górnej części pleców kierowcy w większym stopniu są wgniatane w fotel i również następuje szybszy kontakt głowy z zagłówkiem. Na zmodyfikowaniu poszczególnych elementów fotela i zagłówka skupił się także Volkswagen prezentując system WOKS. Stosuje go, jako alternatywę do stosowanych wcześniej systemów aktywnych. Zagłówek jest mocno wyprofilowany, a odpowiednie uwarstwienie materiałów fotela przyśpiesza kontakt głowy z zagłówkiem nie dopuszczając do nadwyrężenia kręgów naszej szyi.
Jak rozpoznać, czy nasz samochód ma aktywny zagłówek?
Aktywne systemy ochrony odcinka szyjnego kręgosłupa są często tylko wyposażeniem opcjonalnym. Część producentów oznacza swoje zagłówki na tapicerce zagłówka, szynach lub osłonach szyn. W niektórych przypadkach możliwe będzie zaczerpnięcie takiej informacji u dealera samochodu, który będzie miał możliwość sprawdzenia opcji naszego modelu dekodując nr VIN.
Zobacz też: Jak ustawić fotel kierowcy?
Skuteczność ochrony naszej szyi w trakcie kolizji jest badana m.in. przez stowarzyszenie EuroNCAP. Na stronie internetowej stowarzyszenia w dziale „Whiplash” znajduje się stale aktualizowana lista samochodów poddanych testowi ochrony kręgów szyjnych. Możemy sprawdzić w jakim stopniu ochronę naszej szyi zapewnia nasz samochód.
Obecnie dostępne są już kolejne generacje systemów aktywnej ochrony okolic szyi, które działają także wtedy gdy nasza pozycja w fotelu jest niepoprawna. Jednak, gdy ustawienie zagłówka jest możliwe pamiętajmy o prawidłowym ustawieniu zagłówka. Środek jego poduszki nie powinien być niżej, niż na wysokości naszych uszu i dalej niż 10 cm od głowy. Pamiętajmy o tym szczególnie wtedy, gdy nasz samochód posiada zagłówki pasywne.
REKLAMA
REKLAMA
