Etiopia

Klimat - kiedy jechać?

Kraj ten znajduje się w strefie klimatu zwrotnikowego, jest zmienny w zależności od wysokości. Na północnym wschodzie kraju znajduje się zapadlisko tektoniczne Afar (liczne słone jeziora), które jest rejonem półpustynnym i bardzo upalnym. Z kolei Wyżyna Abisyńska, która zajmuję większą część kraju posiada klimat bardziej umiarkowany. Warto wiedzieć, że Addis Abeba, który znajduje się właśnie tej wyżynie posiada jeden z najzdrowszych klimatów na świecie. Miasto cechuje przyjemna temperatura w dzień i chłodne noce w skali całego roku. Deszcze są najczęściej w okresie od czerwca do września, z kolei lipiec i sierpień są miesiącami burzowymi.

Południe kraju w ogóle nie przypomina standardowego widoku Afryki, jest zdecydowanie więcej zieleni niż na północy. Opady występują w dwóch okresach: intensywne deszcze w kwietniu i maju oraz słabsze w październiku i listopadzie.

Wiza, przepisy wjazdowe

Obywatele polscy udający się do Etiopii muszą mieć wizę na przyjazd i pobyt. Ambasady Etiopii (najbliższa w Berlinie) wydają następujące rodzaje wiz: pobytową, tranzytową, handlową i turystyczną. Najłatwiej jest otrzymać wizę na lotnisku w Addis Abebie lub Dire Dawa (każdy rodzaj wizy kosztuje 20 USD). Wiza uzyskana na lotnisku jest jednokrotna i ważna przez miesiąc. W razie potrzeby można ją przedłużyć w Immigration Authority przy Churchill Road w Addis Abebie. Procedura jest prosta, a wizę odbiera się następnego dnia. Koszt tej wizy wynosi również 20 USD. Przy wjeździe wymagany jest co najmniej 6-miesięczny okres ważności paszportu.

Przepisy celne

Wwóz sprzętu profesjonalnego (kamery wideo, aparaty fotograficzne, urządzenia nagrywające oraz broń strzelecka) wymaga zgody ministerstwa kultury i informacji lub urzędu ds. ochrony środowiska. Amatorski sprzęt turystyczny można wwozić bez ograniczeń. Na wywóz pamiątek o większej wartości oraz dzieł sztuki należy uzyskać zgodę muzeum narodowego w Addis Abebie (w razie wątpliwości co do wartości wywożonego przedmiotu zaleca się uzyskanie takiej zgody; procedura jest krótka, a koszt wynosi 8 ETB), a na wywóz wyrobów ze skór i kości dzikich zwierząt – zgodę urzędu ds. ochrony środowiska. Kontrola na lotnisku skrupulatnie prześwietla bagaż wyjeżdżających. Sprawdzane są zwłaszcza krzyże metalowe oraz wyroby ze skóry i kości zwierząt.

Meldunek

Przy pobytach dłuższych niż 30 dni wymagana jest rejestracja. Meldunku dokonuje się w urzędzie imigracyjnym (wniosek, 2 zdjęcia, opłata skarbowa).

Ubezpieczenie

Polisy ubezpieczeniowe nie są obowiązkowe. Zaleca się jednak wykupienie polisy w międzynarodowej firmie ubezpieczeniowej, ponieważ polskie firmy nie są w Etiopii znane.

Szczepienia, służba zdrowia

Zaleca się posiadanie międzynarodowej książeczki szczepień z ważnym szczepieniem przeciw żółtej febrze. Choroba ta występuje na terenach niżej położonych, a ponadto jest to szczepienie obowiązkowe przy podróżach z Etiopii do krajów sąsiednich. Zaleca się także dokonanie szczepień przeciw żółtaczce typu A i B, tężcowi, tyfusowi i zapaleniu opon mózgowych. Na terenach położonych poniżej 2000 m n.p.m. występuje zagrożenie malarią. Z uwagi na stosunkowo częste występowanie szczególnie niebezpiecznej odmiany malarii – mózgowej – należy zachować szczególną ostrożność na terenach malarycznych i stosować profilaktykę. Ze względu na duże zagrożenie pasożytami i bakteriami pokarmowymi zaleca się spożywanie wody butelkowanej oraz częste mycie rąk (koniecznie przed każdym posiłkiem). Należy o tym pamiętać zwłaszcza na prowincji, gdzie warunki higieniczne w hotelach i restauracjach pozostawiają wiele do życzenia. Posiłki w restauracjach, szczególnie tych często uczęszczanych, zwykle są bezpieczne. Należy unikać spożywania surowych jarzyn, zwłaszcza sałaty, a także pamiętać, że małe restauracje mogą nie mieć urządzeń chłodniczych.
Państwowa opieka zdrowotna jest na bardzo niskim poziomie. Należy korzystać z prywatnych klinik. Stosunkowo tani i godny polecenia jest szpital Balcha w Addis Abebie, w którym pracuje personel rosyjski, choć oferowane usługi obejmują jedynie podstawowy zakres. W przypadkach poważnych oraz gdy trzeba wykonać specjalistyczne badania, zaleca się klinikę przy Ambasadzie Szwedzkiej. Na prowincji dość często można spotkać ośrodki zdrowia prowadzone przez misjonarzy. Koszt wizyty u lekarza wynosi od kilku USD (szpital Balcha) do 200 USD (Klinika Szwedzka), a doby w klinice prywatnej – minimum 50 USD. Etiopia należy do krajów o dużym zagrożeniu wirusem HIV i gruźlicą.

Informacje dla kierowców

W Etiopii obowiązuje ruch prawostronny. Sieć drogowa jest słabo rozwinięta. Poza nielicznymi wyjątkami w odległości powyżej 200 km od Addis Abeby szosy są bardzo złe, dlatego zalecane jest poruszanie się samochodem z napędem na cztery koła. Kierowcy etiopscy często jeżdżą niebezpiecznie, a ubezpieczenie pojazdu nie jest od nich wymagane. Ruch utrudniają liczni piesi wchodzący na jezdnię w dowolnym miejscu i bez ostrzeżenia, a także zwierzęta domowe. Wypożyczalnie samochodów są stosunkowo liczne. Na jazdę po mieście można wypożyczyć zwykły samochód osobowy bez kierowcy. Natomiast na wyjazdy poza miasto samochód wypożycza się zawsze z kierowcą. Jest to wymóg agencji, a poza tym obecność Etiopczyka ułatwia rozeznanie na nie oznakowanych drogach i porozumiewanie się na prowincji, gdzie języki obce są zwykle nieznane. W przypadku dłuższego pobytu cudzoziemscy kierowcy powinni uzyskać w etiopskim ministerstwie transportu dokument uprawniający do prowadzenia pojazdów (na podstawie polskiego prawa jazdy, z tłumaczeniem na język angielski poświadczonym przez ambasadę).

Podróżowanie po kraju

Nie ma ograniczeń, poza oznaczonymi terenami wojskowymi. Ograniczenia nadal obowiązują w strefie granicznej z Erytreą (granica z tym krajem jest zamknięta). Z uwagi na niedawny konflikt etniczny nie zaleca się wyjazdów do stanu Gambella. Ze względu na konflikt w Somalii zdecydowanie odradza się podróże na wschodnie i południowo-wschodnie krańce kraju, w pobliże granicy z Somalią, a także Kenią. Ze względów bezpieczeństwa należy podróżować wyłącznie w ciągu dnia (obecność na drogach ludzi, zwierząt i nie oświetlonych pojazdów, a czasami także nielegalnych barier wznoszonych w celach rabunkowych). Komunikacja międzymiastowa i miejska są dobrze rozwinięte i stosunkowo tanie, choć często niezbyt komfortowe. Dobrą alternatywą dla komunikacji autobusowej jest komunikacja lotnicza. Linie narodowe Ethiopian Airlines, o renomie międzynarodowej, latają regularnie do większych miejscowości w kraju. Nocleg można znaleźć właściwie w każdej miejscowości, choć warunki często mogą być bardzo prymitywne. Warto mieć własny śpiwór i pościel oraz środek owadobójczy.

Bezpieczeństwo

Etiopia jest uważana za kraj stosunkowo bezpieczny. Ciężkie przestępstwa przeciw turystom zdarzają się rzadko. Należy zachować środki ostrożności w miejscach publicznych (m.in. na największym targu Addis Abeby – Merkato czy w dzielnicy Piazza) ze względu na kradzieże kieszonkowe. Zdarzają się przypadki oszustw, np. ze strony osób podających się za przewodników. Należy unikać nocnych spacerów w miastach, zwłaszcza w Addis Abebie. W razie konieczności wskazane jest korzystanie z usług miejscowego, zaufanego przewodnika. Na terenach nie zabudowanych lepiej zrezygnować z podróży po zmroku – na drogach zdarzają się liczne przeszkody, a samochód może zostać obrabowany. Od wyborów parlamentarnych w maju 2005 r. sytuacja nadal jest napięta. Na sytuację wewnętrzną wpływ mogą mieć wydarzenia w Somalii. Mogą wystąpić ataki terrorystyczne, protesty lub zamieszki, dlatego należy unikać wszelkich zgromadzeń. Nie należy podejmować publicznych dyskusji na tematy polityczne.

Religia, obyczaje

Ludność Etiopii jest bardzo religijna i skrupulatnie przestrzega licznych postów. Wchodząc do kościołów etiopskich, należy zdjąć buty. Turyści zwykle obowiązani są do wykupienia biletów wstępu do świątyń, a także do wniesienia opłat za prawo do wykonywania zdjęć. W okresach postu dania mięsne mogą być w restauracjach niedostępne.

Święta

W Etiopii obowiązują następujące dodatkowe dni wolne od pracy: 1 stycznia, 7 stycznia – Boże Narodzenie, 19 stycznia – Timkat, Tabaski (święto ruchome), 2 marca – Rocznica Zwycięstwa pod Adwą, Rocznica Urodzin Proroka Mahometa (święto ruchome), Wielki Piątek (przed Niedzielą Wielkanocną, święto ruchome), 1 maja – Międzynarodowe Święto Pracy, 5 maja – Dzień Zwycięstwa Patriotów Etiopskich, 28 maja – Rocznica Obalenia Dergu, 11 września – Nowy Rok, 27 września – Meskel (Rocznica Odnalezienia Prawdziwego Krzyża), zakończenie ramadanu (święto ruchome).

Przydatne informacje

• Urzędy są czynne od poniedziałku do piątku od 8.30 do 12.30 i od 13.30 do 17.00. Sklepy są na ogół czynne bez południowej przerwy, często do późnych godzin wieczornych.
• Tylko banki uprawnione są do wymiany pieniędzy. Nie ma bankomatów, urządzeń do przyjmowania opłat kartą (poza kilkoma hotelami w Addis Abebie). Należy przywieźć dewizy w gotówce (najlepiej USD, ale koniecznie banknoty nie starsze niż z 2000 r.) lub czeki American Express (do realizacji w bankach w Addis Abebie). System bankowy jest słabo rozwinięty. W razie konieczności przekazania pieniędzy z zagranicy można korzystać z biur Western Union. Podróżując poza Addis Abebą, należy zaopatrzyć się w lokalną walutę, ponieważ możliwości wymiany dewiz są często ograniczone lub w ogóle ich nie ma.
• Opłata za noclegi w najlepszych hotelach w Addis Abebie wnoszona jest w birrach, na podstawie zaświadczenia o dokonaniu wymiany waluty (ten przepis może wkrótce zostać zniesiony – lepiej się upewnić). W innych hotelach takie zaświadczenie nie jest potrzebne. Tylko w kilku najlepszych hotelach w Addis Abebie można także płacić kartą.
• Należy bezwzględnie przestrzegać zakazu fotografowania niektórych obiektów, a zwłaszcza budynków, w których znajdują się instytucje państwowe, i mostów.

Zalecenia dla turystów udających się do Etiopii, komunikat z dnia 07 września 2007:

W ostatnim okresie wzrosło w Etiopii zagrożenie zewnętrznymi atakami terrorystycznymi. Należy zachować ostrożność w miejscach publicznych i unikać wszelkich większych zgromadzeń - w szczególności w związku z uroczystościami Etiopskiego Millenium (zgodnie z kalendarzem juliańskim, którym posługują się Etiopczycy, rok 2000 rozpocznie się w nocy z 11 na 12 wrzesnia 2007 roku) i spodziewanym przyjazdem turystów i Etiopczyków żyjących za granicą.
Stanowczo odradza się podróż do Ogadenu - od połowy lat 90-tych w regionach graniczących z Somalią - szczególnie w Ogadenie, ale również w regionach Afar i Oromia - działają uzbrojone grupy kojarzone z organizacjami terrorystycznymi.
Odradza się ze względów bezpieczeństwa podróże do regionu Gambella oraz do pustyni Danakilskiej. Zaleca się podróżowanie wyłącznie głównymi drogami w 50-cio kilometrowej strefie od granicy między Etiopią i Erytreą (niebezpieczeństwo min) oraz między Etiopią i Kenią oraz Sudanem (napady rabunkowe).
Niebezpieczne jest przekraczanie drogami granicy między Etiopią i Somalią, nie powinno się podróżować na wschód od linii łączącej miasta Harar i Gode. Należy również uważać na kradzieże kieszonkowe, unikać podróżowania w terenach wiejskich po zmroku (ze względu na nieoświetlone pojazdy i zwierzęta hodowlane blokujące drogi).

Stolica: Addis Abeba
Waluta: etiopski birr (ETB), 1 ETB = 100 centów;
1 USD = ok. 8,7 ETB
Język urzędowy: amharski
Inne języki: angielski oraz miejscowe języki etniczne (oromo, tigrinia)

źródło: Ministerstwo Spraw Zagranicznych