REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Jakie obowiązki ma przedsiębiorca w związku z likwidacją działalności gospodarczej

Aplikant radcowski
Marek Pasiński
Radca prawny
Jakie obowiązki ma przedsiębiorca w związku z likwidacją działalności gospodarczej
Jakie obowiązki ma przedsiębiorca w związku z likwidacją działalności gospodarczej
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Nowelizacja ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wraz z wprowadzeniem koncepcji tzw. „jednego okienka” miała wprowadzić spore ułatwienia. Jak się aktualnie wydaje - ani w kwestii rozpoczęcia działalności ani w kwestii zakończenia - nie polepszyła znacząco sytuacji.

Założenie firmy w Polsce zajmuje średnio 31 dni, tyle samo co na Białorusi - wynika z rankingu Banku Światowego Ease of Doing Business 2009. Ranking Banku Światowego na 2009 r. porównuje 181 krajów z punktu widzenia łatwości prowadzenia działalności gospodarczej. Polska znalazła się na 76 pozycji. Jeśli chodzi o rozpoczęcie działalności gospodarczej zostaliśmy sklasyfikowani na 145 miejscu. Na lepszych niż Polska miejscach znalazły się praktycznie wszystkie kraje Europy Środkowo-Wschodniej, poza Rosją.

REKLAMA

Czy zatem procedura zakończenia działalności gospodarczej jest równie czasochłonna i skomplikowana?

REKLAMA

Zgodnie z art. 6 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej:
1) Podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa.
2) Organ administracji publicznej nie może żądać ani uzależnić swojej decyzji w sprawie podjęcia, wykonywania lub zakończenia działalności gospodarczej przez zainteresowaną osobę od spełnienia przez nią dodatkowych warunków, w szczególności przedłożenia dokumentów lub ujawnienia danych, nieprzewidzianych przepisami prawa.

Natomiast ani w ww. ustawie ani w ustawach podatkowych, które nakładają na podmioty planujące zakończyć działalność obowiązki podatkowe z tym związane nie znajdziemy definicji pojęcia likwidacji działalności gospodarczej. Przyjmuje się, że likwidacja działalności to trwałe zaprzestanie jej wykonywania, co pociąga za sobą konieczność dokonania szeregu czynności – głównie zależnych od formy prawnej, w jakiej prowadzona była działalność.

W przypadku indywidualnie prowadzonej działalności sytuacja jest najprostsza - decyzja należy do przedsiębiorcy, który składa wniosek o wykreślenie z ewidencji działalności gospodarczej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jeśli chodzi o spółkę cywilną, wniosek o wykreślenie powinien złożyć każdy wspólnik w swoim imieniu. Natomiast sytuacja spółek posiadających osobowość prawną jest odmienna – likwidacja jest konsekwencją rozwiązania stosunku spółki, która dokonuje się odrębnym postępowaniem likwidacyjnym mającym na celu spieniężenie majątku spółki i zakończenia działalności zgodnie z przepisami ustaw o Krajowym Rejestrze Sądowym, o rachunkowości oraz przede wszystkim Kodeksu spółek handlowych.

Rozpoczęcie likwidacji

REKLAMA

Wniosek o wykreślenie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej można złożyć osobiście, przez pełnomocnika albo przesłać drogą elektroniczną (musi być wtedy opatrzony bezpiecznym podpisem elektronicznym) w terminie 14 dni od zaprzestania działalności gospodarczej do właściwego miejscowo organu ewidencyjnego.

Należy to uczynić poprzez wypełnienie formularza EDG – 1 – Zgłoszenie zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej. Powyższy formularz pełni jednocześnie funkcję wniosku o wypis z krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej REGON (Urząd Statystyczny), zgłoszenia aktualizacyjnego o którym mowa w przepisach o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Urząd Skarbowy), zgłoszenia płatnika składek albo jego zmiany w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych albo zgłoszeniem oświadczenia o kontynuowaniu ubezpieczenia społecznego rolników w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników (ZUS lub KRUS).

Wpis podlega wykreśleniu z urzędu także w przypadku:
1) gdy prawomocnie orzeczono zakaz wykonywania określonej we wpisie działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę;
2) stwierdzenia trwałego zaprzestania wykonywania przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej;
3) niezłożenia wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej po upływie okresu 24 miesięcy od dnia złożenia wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej, po uprzednim pisemnym wezwaniu i wyznaczeniu dodatkowego trzydziestodniowego terminu na złożenie wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej;
4) utraty przez przedsiębiorcę uprawnień do wykonywania działalności gospodarczej przysługujących na podstawie art. 13 ust. 1 albo ust. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej
5) gdy został dokonany z naruszeniem prawa.

Wykreślenie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej następuje w drodze decyzji administracyjnej, od której przysługuje odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego. Organ ewidencyjny ma 3 dni na przesłanie informacji o wykreśleniu przedsiębiorcy z ewidencji właściwemu ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania przedsiębiorcy - urzędowi statystycznemu i naczelnikowi urzędu skarbowego oraz oddziałowi ZUS właściwemu ze względu na miejsce wykonywania działalności gospodarczej. Od 1 lipca 2011 r. - w związku z utworzeniem znowelizowaną ustawą o swobodzie działalności gospodarczej - Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) ma to zajmować maksymalnie 1 dzień. Postępowanie jest wolne od opłat.

Pomimo, że powyższy formularz oraz trzydniowy termin zdają się być realizacją koncepcji „jednego okienka” - po otrzymaniu decyzji o wykreśleniu wpisu należy zgłosić się do ZUS celem wyrejestrowania się, a także do Urzędu Skarbowego, celem złożenia wymaganych deklaracji.

Obowiązki podatkowe:

Czynności, które powinien podjąć podatnik zgłaszając likwidację działalności gospodarczej w urzędzie skarbowym:
1) złożyć odpowiedni formularz zgłoszenia aktualizacyjnego (NIP-3 dla osób fizycznych i NIP-2 dla osób prawnych lub jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej będących podatnikiem lub płatnikiem):
2) do zgłoszenia aktualizacyjnego dotyczącego likwidacji działalności gospodarczej należy dołączyć urzędowo poświadczone (upoważniony pracownik Urzędu Skarbowego przyjmujący zgłoszenie dokonuje poświadczenia za zgodność z przedstawionymi dokumentami) kopie dokumentów potwierdzające likwidację:
• w przypadku osób fizycznych oraz spółek osobowych; wykreślenie z ewidencji działalności gospodarczej wszystkich wspólników, aneksu dotyczącego rozwiązania umowy spółki osobowej, zaświadczenie o wykreśleniu numeru REGON,
• w przypadku spółek które posiadają wpisy do rejestrów, stosowne wykreślenia bądź likwidacje dokonane w tych rejestrach, zaświadczenie o wykreśleniu numeru REGON
3) w momencie dokonywania likwidacji do w/w zgłoszenia należy również dołączyć:
• wypełniony druk VAT-Z, jeżeli podmiot był zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT - zgłoszenie to stanowi dla naczelnika urzędu skarbowego podstawę do wykreślenia podatnika z rejestru jako podatnika VAT,
• wypełniony druk NIP-D - informację o wystąpieniu wspólników ze spółek osobowych.

Wszystkie ww. formularze można pobrać ze strony internetowej Ministerstwa Finansów (www.mf.gov.pl). Postępowanie jest wolne od opłat skarbowych.

Na dzień likwidacji działalności gospodarczej należy sporządzić remanent likwidacyjny, odrębnie dla podatku dochodowego od osób fizycznych, odrębnie dla celów podatku od towarów i usług.

Jednakże z uchwalonej 25 listopada 2010 r. nowelizacji ustawy o PIT, ustawy o CIT oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (DzU z 2010 r. nr 226, poz. 1478) wynika, że od 2011 roku nie trzeba robić remanentu likwidacyjnego przy likwidacji działalności, czy wystąpieniu ze spółki osobowej i płacić od niego ryczałtowego podatku PIT 10%.

Zgodnie z przepisem art. 14 ustawy o VAT opodatkowaniu podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, w przypadku:
1) rozwiązania spółki cywilnej lub handlowej nie mającej osobowości prawnej,
2) w razie zgłoszenia zaprzestania wykonywania czynności opodatkowanych przez osobę fizyczną,
3) w razie nie wykonywania czynności opodatkowanych przez osobę fizyczną co najmniej przez 10 miesięcy (nie dotyczy to podatników, którzy zawiesili wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej).

Podatnicy są obowiązani sporządzić „spis z natury” towarów na dzień rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. Jest to konieczne dla ustalenia dochodu z działalności gospodarczej w danym roku, zasadniczo od 1 stycznia do dnia likwidacji.

Należy załączyć informację o dokonanym spisie z natury, o ustalonej na jego podstawie wartości i o kwocie podatku należnego, do deklaracji podatkowej składanej za okres obejmujący dzień rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. Obowiązek podatkowy w wyżej opisanym przypadku powstaje w dniu rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. Podstawą opodatkowania jest wartość towarów podlegających spisowi z natury, ustalona zgodnie z art. 29 ustawy o VAT.

Obowiązek sporządzenia na dzień likwidacji spisu z natury wynika, w zależności od rodzaju prowadzonej dokumentacji księgowej: z postanowień ustawy z dnia 24 września 1994 r. o rachunkowości, gdy podatnik prowadzi księgi rachunkowe, a w przypadku podatnika, który prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów z rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. 

Jeśli chodzi o wymogi płynące z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych to należy ustalić podatek od składników majątkowych pozostałych po zlikwidowanej firmie, które przechodzą do prywatnego majątku przedsiębiorcy.

Zgodnie z art. 24 ust. 3 ustawy o PIT w razie zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o likwidacji działalności gospodarczej, dochód ustala się przy zastosowaniu do wartości ustalonej według cen zakupu pozostałych na dzień likwidacji:

- towarów handlowych,
- materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych,
- półwyrobów,
- wyrobów gotowych,
- braków i odpadków oraz
- rzeczowych składników majątku związanego z wykonywaną działalnością, nie będących środkami trwałymi

takiego wskaźnika procentowego, jaki wynika z udziału dochodu w przychodach w okresie ostatnich trzech miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym nastąpiła likwidacja działalności. A jeżeli w tym okresie dochód nie wystąpił - w roku podatkowym poprzedzającym rok, w którym nastąpiła likwidacja. Za datę likwidacji działalności gospodarczej uważa się datę określoną w zawiadomieniu.

Nie ustala się dochodu na dzień likwidacji, jeżeli:
1) w wyniku zmiany formy prawnej lub połączenia przedsiębiorstw składniki majątku objęte remanentem zostały wniesione w formie wkładu lub aportu do nowo powstałego lub istniejącego przedsiębiorcy,
2) nastąpiła całkowita lub częściowa zmiana branży,
3) osoba fizyczna wniosła w formie wkładu lub aportu do spółki cywilnej albo spółki handlowej składniki majątku objęte remanentem,
4) nastąpiło przekształcenie spółki cywilnej w spółkę handlową lub osobowej spółki handlowej w inną osobową spółkę handlową albo w kapitałową spółkę handlową.

W przypadku podatników podatku dochodowego od osób fizycznych opłacanego na ogólnych zasadach podatek od dochodu obliczonego przy zastosowaniu wartości remanentu i wskaźnika procentowego wynikającego z udziału dochodu w przychodach, o których mowa w ww. art. 24. ustala się w formie ryczałtu w wysokości 10 proc. tego dochodu (art. 44 ustawy).

NIP
W przypadku ustania bytu prawnego podmiotu decyzja w sprawie nadania NIP wygasa z mocy prawa z wyjątkiem przypadków określonych w ustawie o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników. Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą po dokonaniu jej likwidacji traktowane są jako podatnicy nie prowadzący działalności.

Podstawa prawna:

1) Ustawa z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej (Dz. U. z 1999 r. nr 101, poz. 1178 ze zm.),
2) Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2004 r. Nr 173, poz. 1807 ze zm.),
3) Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r., nr 54 poz. 535 ze zm.),
4) Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.),
5) Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 ze zm.),
6) Ustawa z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz.U. z 2004 r. nr 269 , poz.2681 ze zm.),
7) Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz.U. Nr 152, poz. 1475 ze zm.),
8) Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 14 listopada 2003 r. w sprawie wzorów formularzy zgłoszeń identyfikacyjnych(Dz.U. Z 2003 r. Nr 202 poz. 1959 z późn. zm.)

Marek Pasiński – Radca Prawny
Anna Leszczyńska - Aplikant radcowski

Kancelaria Radcy Prawnego w Krakowie www.pasinski.pl

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Własne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Troska i zrozumienie w kontakcie z pacjentami – klucz do profesjonalnej opieki zdrowotnej
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    REKLAMA

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    REKLAMA

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    REKLAMA