REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Korupcja gospodarcza - poradnik

Monika Kuś
Korupcja gospodarcza
Korupcja gospodarcza

REKLAMA

REKLAMA

Korupcja w sektorze prywatnym to realny problem. Formy przekupstwa podmiotów gospodarczych są różnorodne i, co najgorsze, coraz trudniejsze do wykrycia. Co jest dopuszczalne przez polskie prawo, a za co odpowiada się przed sądem? Nasz ekspert podpowiada.

Czym jest korupcja gospodarcza? 

REKLAMA

Najprostszą odpowiedzią na to pytanie stanowi stwierdzenie, że korupcją gospodarczą są wszelkie akty przekupstwa i sprzedajności, które zmierzają do wywierania wpływu na przebieg i realizację różnych działalności gospodarczych. Istnieje niezliczona ilość form przekupstwa, niektóre z nich jednoznacznie można zakwalifikować jako łapówki, inne zaś bardzo trudno wychwycić. Niekiedy granica pomiędzy omijaniem prawa a legalnymi staraniami o nienaruszenie przepisów jest bardzo płynna.

REKLAMA

Głównym narzędziem przekupywania są pieniądze, ale nie tylko – spotykamy się też z innymi formami świadczeń na korzyść. Bardzo popularne są np. ułatwianie pozyskiwania kontraktów publicznych, funduszy, kupowanie udziałów spółek i firm na bardzo korzystnych warunkach. Do często spotykanych działań należy też budowanie apartamentów czy domów w niskiej cenie, umarzanie długów, propozycje członkostwa w radach albo zarządach, kupowanie samochodów, drogich prezentów, fundowanie wycieczek zagranicznych dla rodziny, faworyzowanie jednego z uczestników obrotu gospodarczego,  itp. 

Motywem przewodnim wszystkich powyższych działań jest osiągnięcie korzyści w zamian za pewne określone działania, np. ujawnienie tajemnic gospodarczych, ułatwienie dotarcia do określonych funduszy czy pozyskania intratnego kontraktu.

Chcąc dokładnie zapoznać się z definicją korupcji jako takiej, warto sięgnąć po art.1 ust.3 ustawy z dnia 9 czerwca 2006r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (Dz. U. z 2006r. Nr 104, poz. 708). Tutaj możemy dowiedzieć się, czym jest korupcja. Jest to bardzo pojemny termin, obejmujący obiecywanie, proponowanie, wręczanie, żądanie, przyjmowanie przez jakąkolwiek osobę, bezpośrednio lub pośrednio, jakiejkolwiek nienależnej korzyści majątkowej, osobistej lub innej, dla niej samej lub jakiejkolwiek innej osoby, lub przyjmowanie propozycji lub obietnicy takich korzyści w zamian za działanie lub zaniechanie działania w wykonywaniu funkcji publicznej lub w toku działalności gospodarczej.

Polecamy: Jak przedsiębiorca może bronić się przed zarzutem przedawnienia?

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Różne aspekty przestępstwa sprzedajności

REKLAMA

Kodeks karny reguluje powyższe zagadnienie w  rozdziale XXXVI, ściślej mówiąc w art. 296a  (Dz. U. 1997 nr 88, poz. 553). Możemy się z niego dowiedzieć, że ten, kto pełniąc funkcję kierowniczą w jednostce organizacyjnej wykonującej działalność gospodarczą lub mając, z racji zajmowanego stanowiska lub pełnionej funkcji, istotny wpływ na podejmowanie decyzji związanych z działalnością takiej jednostki, przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę, w zamian za zachowanie mogące wyrządzić tej jednostce szkodę majątkową albo za czyn nieuczciwej konkurencji lub za niedopuszczalną czynność preferencyjną na rzecz nabywcy lub odbiorcy towaru, usługi, świadczenia, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. 

Biorąc pod uwagę brzmienie powyższego artykułu łatwo możemy sobie uświadomić, że korzyść nie musi być udzielona bezpośrednio osobie m.in. pełniącej funkcję kierowniczą w jednostce wykonującej działalność gospodarczą. Może być wręczona np. żonie osoby będącej prezesem zarządu spółki handlowej – kupowanie futra, pobyt a hotelu Spa w zamian za  oczekiwanie, że wywrze  to wpływ na osobę pełniącą funkcję kierowniczą.  

Łapownictwo gospodarcze

Nie tylko przyjmowanie łapówek jest karalne. Wręczanie ich również, o czym traktuje artykuł 296a§2 – tej samej karze podlega, kto w wypadkach określonych w §1 udziela albo obiecuje udzielić korzyści majątkowej lub osobistej. W zależności więc od wagi przestępstwa sąd może orzec o karze pozbawienia wolności w przedziale od 3 miesięcy do 5 lat.

Sprawcą może być każdy, najczęściej jednak w grę wchodzi osoba reprezentująca podmiot gospodarczy zainteresowany korzyściami, które mogą wynikać z zachowania w związku, z którym została udzielona korzyść lub złożona jej obietnica (np. gdy przekupiona osoba ujawnia tajemnice przedsiębiorstwa).

Charakterystyczną cechą tego przestępstwa jest to, że można je popełnić tylko przez działanie umyślne i w zamiarze bezpośrednim.  Mamy tutaj na myśli udzielenie korzyści, albo tylko złożenie takiej propozycji. Co szczególnie ważne – obietnica udzielenia łapówki (czyli obietnica udzielenia korzyści majątkowej lub osobistej) może być wyrażona w dowolnej formie, a nie jak by się wydawało – tylko słownej.

Polecamy: Jak chronić dobra osobiste przedsiębiorcy w mediach – część 1

Pomocny jest tutaj wyrok Sądu Najwyższego, który w stwierdził, że obietnica nie musi być precyzyjnie określona, a wystarczające jest uzewnętrznienie zamiaru udzielenia takiej korzyści. Ważne, aby z treści obietnicy wynikało bezspornie, że chodzi o zachowanie określone w art. 269a§1 kk. Może być ona wyrażona w sposób bezpośredni przez słowne zaoferowanie lub w sposób rozumiany, np. gestem (Wyrok SN z 5 listopada 1997r, V KKN 105/97 (OSP 1998, nr 3).

Korupcja gospodarcza a jej okoliczności

O tym, czy korzyść stanowi znamię przestępstwa łapownictwa stanowią jednak okoliczności. Od sądu jednak zależy w jaki sposób zinterpretuje, czy ma do czynienia z legalnymi staraniami przedsiębiorców, czy już z przestępstwem. Sąd badając daną sprawę ocenia sytuację faktyczną i wszystkie okoliczności towarzyszące danej sprawie(post. SN z 26.02.1988r., VI KZP 34/87, OSNKW 1988, nr 5 – 6, poz. 40).

Kryterium stanowi stopień szkodliwości popełnionego czynu. Spośród wielu czynników, które są sprawdzane na największą uwagę zasługuje m.in. oszacowanie rozmiaru popełnionej krzywdy albo grożącej przedsiębiorstwu szkody, charakter udzielanej lub przyjmowanej korzyści, pozycja, jaką zajmuje osoba przyjmująca czy też wręczająca łapówkę (rzecz oczywista, że osoby na wyższych stanowiskach odpowiadają w bardziej surowy sposób). 

Tym sposobem możemy wyróżnić :

  • Wypadek mniejszej wagi – za który grozi kara grzywny, ograniczenia wolności, albo pozbawienia wolności do lat 2. 

Jeśli więc wystąpią odpowiednie okoliczności udzielenia korzyści majątkowych, albo ich przyjęcia, np. gdy przyniosły niską szkodliwość społeczną, to można spodziewać się, że wpłynie to łagodząco na wyrok sądu.

  • Typ kwalifikowany – za wyrządzenie znacznej szkody majątkowej podlega pozbawieniu wolności od 6 miesięcy do 8 lat. 

Znamienne jest tutaj pojęcie szkody, czyli wysokości straty wyrządzonej przedsiębiorstwu (bądź też innej jednostce gospodarczej), w której sprawca reprezentował, pełnił ważne funkcje albo po prostu zajmował stanowisko. Przypominamy, że w chwili obecnej znaczna szkoda majątkowa to kwota przekraczająca 152.000zł.

Kiedy nie podlega się karze w przypadku korupcji gospodarczej?

Nie w każdym przypadku zostaniemy ukarani za przyjęcie lub wręczenie łapówki. Kodeks karny wprowadza klauzulę niepodlegania karze, co zasadniczo ma na celu zlikwidowanie solidarności pomiędzy osobą, która udziela i przyjmuje korzyści. Ma również przyczynić się do zwiększania wykrywalności tego typu przestępstwa.

Uwolniony od kary jest sprawca przestępstwa określonego w §2 albo §3 w związku z §2, jeżeli korzyść majątkowa lub osobista albo ich obietnica zostały przyjęte, a sprawca zawiadomił o tym fakcie organ powołany do ścigania przestępstw i ujawnił wszystkie istotne okoliczności przestępstwa, zanim organ ten o nim się dowiedział (art. 296a§4 kk).
Wniosek jest prosty – jeśli powiadomimy policję, prokuraturę o zaistniałym fakcie, wówczas nie zostaniemy uznani winnymi korupcji gospodarczej

Czy korupcja gospodarcza to problem?

Zadając sobie to pytanie warto wiedzieć, że rocznie bajońskie sumy przekazywane są z rąk do rąk w zamian za określone korzyści. Skutki takich działań, niestety, ostatecznie dotyczą nas wszystkich. Korupcja gospodarcza jest główną przeszkodą w rozwoju ekonomicznym naszego kraju, wiąże się to ze zubożeniem oferty handlowej na rynku, cenami, których wzrosty nie są ekonomicznie w żaden sposób uzasadnione, godzi w zasadę wolnej konkurencji, co paraliżuje funkcjonowanie wielu przedsiębiorstw. Osłabienie i w efekcie tego – niszczenie wolnego handlu doprowadza do kryzysów społecznych i ekonomicznych (nie wspominając o kwestiach etycznych, które w tym momencie mają marginalne znaczenie).

Korupcja jest jedną z najpowszechniejszych plag współczesności, bardzo trudną do wyplenienia. Kary za udzielanie, czy branie łapówek są wysokie, ale bardzo wielu przedsiębiorców nadal stosuje takie praktyki, wychodząc z założenia, że w Polsce „nie można inaczej załatwić interesów”. W efekcie sami doprowadzamy do tego, że na skutek ograniczenia wolnej konkurencji ponosimy coraz większe koszty.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA