REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ustawa antylichwiarska groźna dla rynku obligacji - grudzień 2016

Ustawa antylichwiarska groźna dla rynku obligacji - grudzień 2016./ fot. Fotolia
Ustawa antylichwiarska groźna dla rynku obligacji - grudzień 2016./ fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Przedstawiony 7 grudnia projekt tzw. nowelizacji antylichwiarskiej budzi od tygodnia gorące dyskusje w branży pożyczkowej. Większość z nich dotyczy ograniczenia pozaodsetkowych kosztów kredytów konsumenckich. Proponowane zmiany mogą mieć jednak znacznie dalsze konsekwencje dla całego sektora finansowego, w tym dla rynku obligacji.

REKLAMA

Dotychczasowe dyskusje nad projektem zdają się pomijać fakt, że oprócz planowanych nowelizacji ustawy o kredycie konsumenckim i prawa bankowego, projekt przewiduje także istotne zmiany kodeksu cywilnego. Treść proponowanych zmian może być brzemienna w skutkach nie tylko dla pożyczek konsumenckich, ale także dla pożyczek i kredytów udzielanych profesjonalistom, dla rynku obligacji i dla rynku wszelkich innych finansowań. Zmiany te wymagają naszym zdaniem pilnej dyskusji i konsultacji z ustawodawcą. Ich brzmienie jest bowiem przede wszystkim sprzeczne z proponowanymi jednocześnie zmianami ustawy o kredycie konsumenckim i prawie bankowym. Po drugie, zmiany te obejmują swoim zakresem wszelkie finansowania (w tym nawet finansowania niedłużne), wprowadzając ograniczenia, które zdają się być całkowicie oderwane od uzasadnienia projektu i podstawowego jej celu tj. wprowadzenia obostrzeń na rynku pożyczek udzielanych konsumentom.

REKLAMA

Mowa tutaj o propozycji dodania do kodeksu cywilnego nowego art. 387(1). Przepis ten przede wszystkim ograniczać ma wysokość całkowitych kosztów udzielenia świadczenia w ten sposób, że wysokość odsetek, opłat, prowizji, marż oraz kosztów dodatkowych nie może przekraczać kwoty będącej równowartością należnych odsetek maksymalnych oraz odsetek maksymalnych za opóźnienie. Problem polega więc przede wszystkim na tym, że wspomniany przepis dubluje proponowane tym samym projektem obostrzenia w ustawie o kredycie konsumenckim i prawie bankowym. Co należy podkreślić - dubluje w sposób wzajemnie sprzeczny. O ile bowiem ograniczenia pożyczek i kredytów udzielanych konsumentom dotyczyć mają jedynie wysokości kosztów pozaodsetkowych liczonych odrębnie i niezależnie od odsetek, to nowy przepis kodeksu cywilnego sumuje zarówno odsetki, jak i koszty pozaodsetkowe ograniczając taką łączną sumę do kwoty odsetek maksymalnych i odsetek maksymalnych za opóźnienie. Innymi słowy, jeżeli udzielający świadczenia naliczy na podstawie umowy odsetki maksymalne, nie może już naliczyć żadnych dodatkowych kosztów. Porównując proponowane tym samym projektem zmiany ustawy o kredycie konsumenckim i treść art. 387(1), należy dojść do wniosku, że ograniczenia wprowadzane do ustawy o kredycie konsumenckim będą miały charakter łagodniejszy od reguły wprowadzonej w art. 387(1). Wydaje się więc, że mamy do czynienia z sytuacją o charakterze błędu legislacyjnego – celem nowelizacji było ograniczenie kosztów pozaodsetkowych w pożyczkach i kredytach dla konsumentów, a w rezultacie ustawodawca wprowadza regułę ogólną surowszą niż reguła szczególna implementowana do ustawy o kredycie konsumenckim oraz do prawa bankowego.

REKLAMA

Dla firm oferujących pożyczki dla konsumentów sprzeczność ta potencjalnie może oznaczać, że zmieniony przepis z ustawy o kredycie konsumenckim/prawie bankowym, jako przepis szczególny, wyłączy zastosowanie feralnego przepisu kodeksu cywilnego. Jednak w drodze wykładani obu zbiegających się przepisów można też przyjąć, że firma pożyczkowa z jednej strony ograniczona będzie w naliczaniu kosztów pozaodsetkowych, a dodatkowo takie koszty łącznie z odsetkami nie będą mogły przekroczyć kwoty odsetek maksymalnych. Wprowadzenie w życie obu przepisów skutkować więc może wypaczeniem celu, który ustawodawca upatrywał w przeprowadzanej nowelizacji.

Co jeszcze istotniejsze, proponowany przepis kodeksu cywilnego ma charakter uniwersalny, nie dotyczy wyłącznie pożyczek i kredytów udzielanych konsumentom. W przypadku jego wejścia w życie, dotyczyłby więc również kredytów i pożyczek dla przedsiębiorców. Co gorsza, przepis nie zawęża wprost zakresu jego zastosowania do finansowań dłużnych, mówi ogólnie o odsetkach i kosztach ponoszonych w związku z szeroko pojętym „uzyskaniem świadczenia pieniężnego”. Na obecnym etapie trudno nawet wyobrazić sobie, do jakich rodzajów świadczeń pieniężnych mógłby mieć on zastosowanie, natomiast potencjalnie wchodzi tu w grę szeroki zakres kontraktów handlowych.

Zobacz serwis: Konsument i umowy

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Opisane powyżej zasady mają być stosowane z zastrzeżeniem przepisów szczególnych. Potencjalnie nie będą więc bardzo dotkliwe dla rynku obligacji. Należy w tym miejscu przypomnieć, że zgodnie z ustawą o obligacjach, do oprocentowania obligacji nie stosuje się przepisów o odsetkach maksymalnych. Projektowane przepisy nie zmieniają tej reguły w zakresie wysokości odsetek od obligacji. Natomiast biorąc pod uwagę literalne brzmienie przepisu, może on potencjalnie mieć zastosowanie do ewentualnych prowizji i opłat, np. opłat przygotowawczych lub restrukturyzacyjnych, które występują zwłaszcza na rynku private debt. Konsekwentnie, jeżeli sama wysokość oprocentowania obligacji przekroczy odsetki maksymalne, to suma takich odsetek wraz z ewentualnymi dodatkowymi kosztami zawsze przekroczy ustawowy próg, a w konsekwencji obligatariusz nie będzie mógł naliczyć żadnych dodatkowych opłat.

Druga ze zmian wprowadzanych artykułem 387(1) może mieć katastrofalny wpływ na cały rynek finansowania dłużnego, w tym na rynek obligacji. Mianowicie, paragraf 3 projektowanego art. 387(1) ogranicza sumę zabezpieczenia roszczeń. Ma ona być nie wyższa od kwoty wartości udzielonego finansowania powiększonej o odsetki maksymalne obliczone od kwoty udzielonego świadczenia za cały okres kredytowania, wydłużony o 6 miesięcy (chyba że przepis stanowi inaczej).

Przepis ten, tak jak cały art. 387(1), ma znajdować zastosowanie do wszelkich finansowań, zarówno w obrocie konsumenckim jak i profesjonalnym. W praktyce obrotu sumę zabezpieczenia odnosi się zwykle do kwoty nominału, nie zaś do odsetek. Najczęściej suma zabezpieczenia to kwota pomiędzy 120% a 150% kwoty nominału. W przypadku wejścia w życie planowanych zmian, ustanawianie zabezpieczeń do kwoty 150% wartości nominału lub kwot wyższych nie będzie już możliwe. Wszystko zależało będzie od okresu kredytowania lub odpowiednio tenoru obligacji. Przykładowo, w przypadku najczęściej występującej na rynku obligacji 3-letniej, sumę zabezpieczenia będzie można ustawić maksymalnie na poziomie 135% wartości nominału. Taka kwota w wielu wypadkach może okazać się niewystarczająca do pełnego zaspokojenia należności. Przede wszystkim nastąpi to w przypadku, w którym sama obligacja oprocentowana będzie powyżej poziomu odsetek maksymalnych. W takiej sytuacji dojdzie do oczywistego dysonansu regulacji prawnych – z jednej strony obligacje mogą być oprocentowane stopą wyższą od odsetek maksymalnych, natomiast zabezpieczenie odzwierciedli tylko część takich odsetek – obligatariusz będzie zabezpieczony wyłącznie do kwoty odsetek maksymalnych. Ponadto ustawodawca zdaje się przyjmować założenie, że maksymalny okres opóźnienia w spłacie należności wynosił będzie 6 miesięcy i tylko taki okres uwzględnia jako okres opóźnienia pokryty zabezpieczeniem. Praktyka obrotu potwierdza, że w zdecydowanej większości przypadków okres egzekwowania należności jest znacznie dłuższy. Ponadto z przepisu trudno wyinterpretować, czy w przypadku ustanowienia kilku zabezpieczeń jednego długu ograniczenie sumy zabezpieczenia dotyczyć ma odrębnie każdego udzielonego zabezpieczenia, czy ma to być łączna suma maksymalna dla wszystkich udzielonych zabezpieczeń.

Wprowadzenie w życie ustawy w obecnym brzmieniu może mieć katastrofalny wpływ na całą branżę finansową. W przypadku jego wejścia w życie dyskutowane dotychczas szeroko ograniczeń kosztów pozaodsetkowych do 75% może być najmniejszym z problemów firm pożyczkowych, banków i obligatariuszy. Co więcej, proponowane zmiany zdają się całkowicie odbiegać od uzasadnienia projektu. Wydają się wręcz bardziej omyłką pisarską lub - innymi słowy - niedociągnięciem legislacyjnym niż rzeczywistą intencją ustawodawcy. Mając nadzieję, że tak właśnie jest, widzimy pilną potrzebę szerokiej konsultacji branżowej z ustawodawcą w zakresie szczegółowego brzmienia ustawy. Pilną tym bardziej, że przewidywane w projekcie vacatio legis to tylko 14 dni.

Autorzy:

Jakub Salwa // attorney-at-law / partner

Piotr Smołuch // attorney-at-law / managing partner

http://www.bswwlegal.pl/

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA