Polski system informacyjny dla przedsiębiorców przechodzi fundamentalną modernizację. Nowa ustawa wprowadza rozwiązania mające na celu zintegrowanie kluczowych danych o podmiotach gospodarczych w jednym miejscu. Przedsiębiorcy, którzy do tej pory musieli przeglądać kilka systemów i kontaktować się z różnymi urzędami, by zweryfikować status kontrahenta, zyskują narzędzie, które ma szanse znacząco usprawnić ich codzienną działalność. Możliwe będzie uzyskanie informacji, czy dany przedsiębiorca został zarejestrowany i figuruje w wykazie podatników VAT. Ustawa przewiduje współpracę i wymianę informacji pomiędzy systemami PIP i Krajowej Administracji Skarbowej w zakresie niektórych informacji zawartych w wykazie podatników VAT (dane identyfikacyjne oraz informacja o statusie podmiotu).
- Co za zmiany dla przedsiębiorców?
- Zmiany dla przedsiębiorców jeszcze w 2025 r.: nowa ustawa zmieni dostęp do informacji o VAT i ułatwi prowadzenie biznesu
- Co to jest Punkt Informacji dla Przedsiębiorcy (PIP)?
- Ścisła współpraca i automatyczna wymiana informacji pomiędzy systemem PIP a systemami Krajowej Administracji Skarbowej
Co za zmiany dla przedsiębiorców?
Jak podkreślał projektodawca w uzasadnieniu do nowych przepisów: Celem ustawy jest wprowadzenie regulacji poprawiającej warunki prowadzenia działalności gospodarczej, w szczególności przez zapewnienie w jednym miejscu możliwie jak najszerszego zakresu informacji na temat podmiotów wykonujących działalność gospodarczą. Ustawa przewiduje, że za pośrednictwem systemu teleinformatycznego prowadzonego przez ministra właściwego do spraw gospodarki – Punktu Informacji dla Przedsiębiorcy (PIP) – możliwe będzie uzyskanie dla konkretnego przedsiębiorcy on-line i w jednym miejscu informacji, czy dany przedsiębiorca został zarejestrowany i figuruje w wykazie podatników VAT. Ustawa przewiduje współpracę i wymianę informacji pomiędzy systemami PIP i Krajowej Administracji Skarbowej w zakresie niektórych informacji zawartych w wykazie podatników VAT (dane identyfikacyjne oraz informacja o statusie podmiotu).
Zmiany dla przedsiębiorców jeszcze w 2025 r.: nowa ustawa zmieni dostęp do informacji o VAT i ułatwi prowadzenie biznesu
Polski system informacyjny dla przedsiębiorców przechodzi fundamentalną modernizację. Ustawy z 17 października 2025 r. o zmianie ustawy o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy oraz ustawy o podatku od towarów i usług (dalej jako: ustawa) wprowadza rozwiązania mające na celu zintegrowanie kluczowych danych o podmiotach gospodarczych w jednym miejscu. Przedsiębiorcy, którzy do tej pory musieli przeglądać kilka systemów i kontaktować się z różnymi urzędami, by zweryfikować status kontrahenta, zyskują narzędzie, które ma szanse znacząco usprawnić ich codzienną działalność. Chodzi o integrację Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) z wykazem podatników VAT – co oznacza praktycznie pełną transparentność danych w jednym systemie teleinformatycznym.
Do tej pory polski przedsiębiorca, chcąc uzyskać pełny obraz sytuacji prawnej i podatkowej swojego kontrahenta, musiał korzystać z co najmniej dwóch niezależnych systemów. Z CEIDG, prowadzonej przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii, można było pobrać dane dotyczące rejestracji działalności, statusu przedsiębiorcy czy danych kontaktowych. Natomiast informacje o statusie VAT – czyli czy podmiot jest czynnym podatnikiem VAT, czy został wykreślony, czy też korzysta ze zwolnienia – dostępne były w osobnym wykazie prowadzonym przez Krajową Administrację Skarbową. Ta fragmentaryzacja nie tylko utrudniała codzienną pracę, ale też zwiększała ryzyko błędów i nadużyć.
Co to jest Punkt Informacji dla Przedsiębiorcy (PIP)?
Punkt Informacji dla Przedsiębiorcy (PIP) ma zapewnić jak najszerszy zakres informacji na temat podmiotów wykonujących działalność gospodarczą. To przełomowe rozwiązanie, które wpisuje się w szerszy trend digitalizacji administracji i budowy jednolitego punktu kontaktu dla obywatela i przedsiębiorcy. Już na chwilę obecną Punkt udostępnia informacje dotyczące m.in.:
- formalności i procedur związanych z podejmowaniem, prowadzeniem i zakończeniem działalności gospodarczej w Polsce;
- ogólnych zasad świadczenia usług w państwach członkowskich;
- danych kontaktowych i kompetencji wybranych instytucji publicznych oraz urzędów;
- sposobów i warunków dostępu do rejestrów publicznych i publicznych baz danych dotyczących działalności gospodarczej i przedsiębiorców;
- środków prawnych przysługujących w przypadku sporu między właściwym organem a przedsiębiorcą lub konsumentem, między przedsiębiorcą a konsumentem oraz między przedsiębiorcami;
- opracowanych przez organy i Punkt wyjaśnień w zakresie przepisów dotyczących podejmowania, wykonywania i zakończenia działalności gospodarczej;
- danych kontaktowych stowarzyszeń i organizacji, które mogą udzielić praktycznej pomocy przedsiębiorcom lub konsumentom;
- praw i obowiązków pracowników i pracodawców;
- wykazu zawodów regulowanych w Rzeczypospolitej Polskiej;
- danych kontaktowych organów prowadzących sprawy z zakresu uznawania kwalifikacji zawodowych, świadczenia usług transgranicznych oraz wydawania europejskiej legitymacji zawodowej dla poszczególnych zawodów regulowanych i danych kontaktowych Polski ośrodek wsparcia ds. uznawania kwalifikacji zawodowych;
- wykazu zawodów, dla których jest wydawana europejska legitymacja zawodowa, a także informacji na temat zasad ubiegania się o jej wydanie, w tym opłat pobieranych w związku z jej wydaniem;
- wykazu rodzajów kształcenia i szkolenia regulowanego oraz kursów o specjalnym programie;
- postępowania w sprawie uznania kwalifikacji zawodowych, w tym należnych opłat i wymaganych dokumentów;
- zasad świadczenia usług transgranicznych;
- wymogu znajomości języka polskiego niezbędnej do wykonywania zawodu regulowanego lub działalności regulowanej;
- odwoływania się od rozstrzygnięć wydanych w sprawach opisanych powyżej.
Ścisła współpraca i automatyczna wymiana informacji pomiędzy systemem PIP a systemami Krajowej Administracji Skarbowej
Jakie konkretnie informacje będą dostępne w PIP? Szef Krajowej Administracji Skarbowej będzie przekazywał do ministra właściwego do spraw gospodarki cztery kluczowe kategorie danych:
- Numer identyfikacyjny podatkowy (NIP) – za pomocą którego podmiot został zidentyfikowany na potrzeby podatku, jeżeli taki numer został przyznany.
- Status podmiotu w VAT – czy podmiot nie jest zarejestrowany lub został wykreślony, czy też jest "podatnikiem VAT czynnym" lub "podatnikiem VAT zwolnionym", w tym czy rejestracja została przywrócona.
- Numer REGON – o ile został nadany przez GUS.
- Numer w Krajowym Rejestrze Sądowym – o ile podmiot jest wpisany do KRS.
Kluczową innowacją wprowadzoną nowelizacją jest nawiązanie ścisłej współpracy i automatycznej wymiany informacji pomiędzy systemem PIP a systemami Krajowej Administracji Skarbowej. Do tej pory te dwa potężne systemy informatyczne funkcjonowały w dużej mierze niezależnie, co wymagało od urzędników i przedsiębiorców ręcznego łączenia informacji. Od teraz KAS będzie w czasie rzeczywistym przekazywać do PIP aktualne dane, co zapewni pełną spójność i eliminuje ryzyko rozbieżności.
Dane te będą udostępniane w PIP w czasie rzeczywistym, co oznacza, że przedsiębiorca będzie mógł w ciągu kilku sekund zweryfikować nie tylko, czy jego kontrahent jest zarejestrowany w CEIDG, ale także jaki ma aktualny status podatnika VAT. To szczególnie istotne w kontekście ryzyka transakcyjnego – współpraca z podmiotem wykreślonym z VAT może skutkować problemami z odliczeniem podatku naliczonego.
Talk więc, doszło do wprowadzenia przepisów umożliwiających weryfikację wiarygodności kontrahenta, dzięki możliwości sprawdzenia on-line, czy jest on ujęty w wykazie podatników VAT. Będzie to możliwe na portalu biznes.gov.pl w ramach istniejącej wyszukiwarki firm, gdzie zostaną udostępnione dane z wykazu podatników VAT. Nowe przepisy realizują działania deregulacyjne rządu.
Podsumowując, nowe regulacje przekładają się na konkretne korzyści dla przedsiębiorców. Po pierwsze, redukcja ryzyka podatkowego – możliwość natychmiastowej weryfikacji statusu VAT kontrahenta pozwoli uniknąć transakcji z podmiotami niewiarygodnymi, co w konsekwencji uchroni przed problemami z fiskusem. Po drugie, oszczędność czasu – nie trzeba będzie logować się do dwóch systemów, wypełniać dwóch formularzy wyszukiwania. Wszystko będzie dostępne w jednym miejscu, w trybie online.
Ustawa z 17 października 2025 r. o zmianie ustawy o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy oraz ustawy o podatku od towarów i usług
Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (Dz.U. z 2025 r., poz. 769)