REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Niezależność obligatariuszy od administratora hipoteki – nowa uchwała Sądu Najwyższego

Niezależność obligatariuszy od administratora hipoteki – nowa uchwała Sądu Najwyższego /fot. Shutterstock
Niezależność obligatariuszy od administratora hipoteki – nowa uchwała Sądu Najwyższego /fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Orzeczeniem z dnia 27 lutego b.r. Sąd Najwyższy wyciągnął rękę do wszystkich obligatariuszy, których obligacje zabezpieczone hipoteką nie zostały wykupione, a administrator hipoteki pozostawał bierny w wykonywaniu swoich obowiązków. Uchwałą trzech sędziów uznano, że każdy obligatariusz ma uprawnienie do samodzielnego dochodzenia należności wynikających z hipoteki zabezpieczającej roszczenia z obligacji. Tym samym SN rozwiał wątpliwości, jakie powstały na gruncie ustawowej konstrukcji administratora hipoteki, jego roli, uprawnień oraz obowiązków.

Instytucja administratora hipoteki została wprowadzona do polskiego prawa ustawą z dnia 20 lutego 2011 r. o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz niektórych innych ustaw. W założeniu jego działanie miało polegać na wykonywaniu praw i obowiązków we własnym imieniu ale na rachunek wierzycieli (obligatariuszy). Chodziło przede wszystkim o to, aby silniej chronić obligatariuszy i doprowadzić do uproszczenia drogi zaspokojenia roszczeń zabezpieczonych hipoteką. Jednak po lekturze przepisów szybko można było dojść do wniosku, że ta konstrukcja obarczona jest wadą. Wynika ona z potencjalnego konfliktu interesów, do jakiego może dochodzić w trójkącie: emitent - administrator hipoteki - obligatariusze. Ustawodawca bowiem stworzył konstrukcję, w której emitent obligacji ustanawia i finansuje na mocy umowy administratora hipoteki, który z kolei ma wykonywać uprawnienia obligatariuszy wobec emitenta. Dochodzi zatem do nieco kuriozalnej sytuacji, w której administrator hipoteki powinien wykonywać czynności przeciwko podmiotowi, od którego pochodzi finansowanie jego działania. Stąd też niezbędne było stanowisko SN, które wyjaśniłoby niejasne kwestie na gruncie tego typu okoliczności.

REKLAMA

Polecamy: Nowa matryca stawek VAT

REKLAMA

W rozpatrywanej sprawie powód dochodził kwoty 76 tys. zł, która stanowiła wierzytelności z tytułu wykupu obligacji, które z kolei były zabezpieczone hipoteką na nieruchomości, a w jego imieniu miał działać administrator hipoteki. Sąd I instancji zasądził żądaną kwotę uznając, że obligatariuszowi przysługuje uprawnienie do samodzielnego dochodzenia należności. Sąd ten słusznie zauważył, że przepisy ustawy o obligacjach mają na celu ochronę praw obligatariusza, a nie ich ograniczanie. Powód bowiem przed wytoczeniem powództwa zwracał się do administratora hipoteki, który jednak odmówił podjęcia działań, co prowadziło do pokrzywdzenia obligatariusza.

Po wniesieniu apelacji, na gruncie przedmiotowej sprawy w ocenie sytuacji przez Sąd II instancji pojawiły się daleko idące wątpliwości co do dopuszczalności dochodzenia przez obligatariusza kwoty wynikającej z niewykupionych obligacji na własną rękę. Stanowiło to podstawę do zadania w tej kwestii pytania prawnego do SN, który ostatecznie podjął uchwałę w składzie trzech sędziów.

REKLAMA

Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że hipoteka, która stanowi zabezpieczenie wierzytelności obligatariuszy, de facto wchodzi w skład ich majątku jako prawo rzeczowe. Administrator hipoteki, mając działać na rzecz obligatariuszy, otrzymał zatem uprawnienie do wykonywania cudzego prawa majątkowego. Biorąc przy tym pod uwagę fakt, że obligatariusze nie mają wpływu na wybór administratora hipoteki ani możliwości wywierania na nim nacisku co do działania w ich interesie, a ustawodawca nie sprecyzował co powinno znajdować się w treści umowy o jego ustanowieniu, Sąd Najwyższy słusznie skonstatował, że przepisy nie chronią w sposób należyty praw obligatariuszy. Może to doprowadzić do sytuacji, w której administrator hipoteki, wykonując swoje zadania w sposób nienależyty lub nie wykonując ich wcale, nie będzie ponosił za to odpowiedzialności (poza odpowiedzialnością osobistą).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W takiej sytuacji, SN uznał, że ustanowienie i uprawnienia administratora hipoteki nie pozbawiają obligatariuszy możliwości samodzielnego dochodzenia zaspokojenia wierzytelności z nieruchomości obciążonej hipoteką. Jest to dodatkowo uzasadnione faktem, iż ustawa nie daje wystarczających gwarancji obligatariuszom i nie chroni ich w dostatecznym zakresie. Dlatego SN w uzasadnieniu do omawianej uchwały podkreślił: „należy uznać, że przysługujący każdemu obligatariuszowi udział w hipotece stwarza wystarczającą podstawę do przyznania mu samodzielnej legitymacji w zakresie dochodzenia zaspokojenia własnej wierzytelności”. Co istotne, to uprawnienie może być realizowane samoistnie, tj. bez negatywnego wpływu na prawa innych obligatariuszy

Uchwała Sądu Najwyższego w sposób bardzo klarowny wyjaśnia to, co ustawodawca skonstruował w sposób nie do końca logiczny i spójny. Ma ona duże znaczenie dla wszystkich tych posiadaczy obligacji, którzy dotychczas sądzili, że w przypadku ustanowienia administratora hipoteki są oni pozbawieni możliwości własnego działania, będąc w istocie skazanymi na dobrą wolę administratora w działaniu na ich rzecz. Taka możliwość dostrzeżona przez SN oczywiście nie oznacza, że dochodzenie żądanych należności będzie proste i bezproblemowe. Wielu osobom może jednak otworzyć drogę, której dotychczas nie byli świadomi.

aplikant radcowski Jakub Gaweł

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA