REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przelew wierzytelności nie zwalnia poręczyciela z długu

Piotr Trocha
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Przedsiębiorca poręczył kredyt zaciągnięty w banku przez spółkę z o.o. Bank i spółka z o.o. zawarli umowę przelewu wierzytelności, w której spółka przelała na bank wierzytelność wobec swego dłużnika - spółdzielni mieszkaniowej do wysokości zadłużenia w banku. Strony zastrzegły, że jeśli dług zostanie spłacony w terminie, przelew straci moc, a cedent stanie się z powrotem uprawniony do wierzytelności. Ponieważ po dokonaniu przelewu spółka nie dokonywała spłat, bank uzyskał tytuł wykonawczy obejmujący niespłacony kredyt i na jego podstawie wszczął egzekucję. Czy poręczyciel może podnieść zarzut, że umowa przelewu spowodowała wygaśnięcie długu kredytowego i uchylić się od odpowiedzialności?


CO STANOWI PRAWO

REKLAMA

REKLAMA


Przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał (art. 876 par.1 kodeksu cywilnego). O zakresie zobowiązania poręczyciela rozstrzyga zakres zobowiązania dłużnika. W braku odmiennego zastrzeżenia poręczyciel jest odpowiedzialny jak współdłużnik solidarny (art. 881 k.c.). Z chwilą gdy dług główny staje się wymagalny, wierzyciel może według swego wyboru żądać całości lub części świadczenia od dłużnika głównego i poręczyciela łącznie lub od każdego z nich z osobna, przy czym aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela obaj dłużnicy pozostają zobowiązani (art. 366 k.c.).


Zgodnie z art. 510 par. 1 k.c. przelew (cesja) jest przeniesieniem wierzytelności przez wierzyciela na osobę trzecią, przy czym umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności wywołuje skutek rozporządzający i przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że ustawa stanowi inaczej lub strony inaczej postanowiły. Zabezpieczenie wierzytelności banku może być dokonane w drodze przeniesienia na bank przez dłużnika lub osobę trzecią, do czasu spłaty zadłużenia wraz z należnymi odsetkami i prowizją, prawa własności rzeczy ruchomej lub papierów wartościowych (art. 101 ust. 1 prawa bankowego). Cesja na zabezpieczenie spłaty wierzytelności banku także wywołuje skutek rozporządzający, przenosząc wierzytelność na bank. Ma ona jednak na celu nie spłatę zadłużenia, lecz zabezpieczenie jego spłaty (wyrok SN z 8 marca 2005 r., IV CK 628/04).


EKSPERT RADZI

REKLAMA


W świetle postanowień art. 510 kodeksu cywilnego oraz art. 101 prawa bankowego dopuszczalne jest zawarcie umowy przelewu wierzytelności na zabezpieczenie spłaty kredytu bankowego. Umowa taka, o ile strony nie postanowiły inaczej, wywołuje skutek rozporządzający i przenosi wierzytelność na bank (cesjonariusza). Strony powinny zawrzeć w niej postanowienie o powrotnym przejściu wierzytelności na cedenta po spłacie przez niego kredytu. Zastrzeżenie to może przybrać postać warunku rozwiązującego, którego spełnienie powoduje z mocy prawa przejście wierzytelności z powrotem na zbywcę. Mogą też zawrzeć, charakterystyczne dla tego rodzaju przelewu, zobowiązanie się cesjonariusza do korzystania z wierzytelności w sposób ograniczony celem przelewu - zabezpieczeniem wierzytelności.

Dalszy ciąg materiału pod wideo


W sprawie podstawowe znaczenie ma rozstrzygnięcie kwestii, czy umowa przelewu między spółką z o.o. a bankiem nastąpiła w celu zabezpieczenia niespłaconego przez spółkę kredytu, czy też w celu spłaty kredytu i w konsekwencji wygaśnięcia długu. Innymi słowy, czy był to przelew na spłatę zaciągniętego kredytu (art. 510 par. 1 k.c. w zw. z art. 453 k.c.), czy też przelew na zabezpieczenie jego spłaty (art. 510 par. 1 k.c. w zw. z art. 101 ustawy Prawo bankowe).


Należy stwierdzić, że była to umowa przelewu na zabezpieczenie i nie spowodowała ona wygaśnięcia długu kredytowego, którego poręczycielem był przedsiębiorca.


Treść umowy zawierała bowiem istotne elementy umowy przelewu wierzytelności na zabezpieczenie spłaty kredytu, choć w nazwie nie odwołuje się wprost do takiego charakteru umowy. Nie ma to jednak żadnego znaczenia, bowiem wola stron została wyrażona dostatecznie jasno w samej treści umowy. Wolą stron umowy było dokonanie przelewu wierzytelności na zabezpieczenie niespłaconego kredytu (causa cavendi), a nie przelewu na jego spłatę. Ten cel ujawnia się przez wskazanie w umowie, że po spłacie kredytu wierzytelność stanie się z powrotem własnością cedenta. Wystarczające w takim wypadku było zastrzeżenie w umowie przelewu tzw. cesji zwrotnej pod warunkiem rozwiązującym. Cedowana wierzytelność powróciłaby z mocy samego prawa do majątku cedenta z chwilą spłaty w terminie zabezpieczonego długu (art. 101 par. 1 prawa bankowego). Należy wskazać także, że bank zobowiązał się, iż będzie korzystał z przelanej wierzytelności w sposób wyznaczony celem przelewu, którym jest zabezpieczenie spłaty kredytu. Nawet jeżeli bank dysponowałby wierzytelnością w inny sposób (niekorzystny dla cedenta), to może rodzić to jedynie roszczenie odszkodowawcze. Nie ma natomiast wpływu na skuteczność dokonanego przelewu na zabezpieczenie.


Prawidłowa jest zatem kwalifikacja prawna tej umowy jako umowy przelewu wierzytelności na zabezpieczenie spłaty kredytu bankowego, jak również stwierdzenie, iż umowa miała podwójny skutek: zobowiązująco-rozporządzający i przeniosła wierzytelność na bank. Wobec tego brak jest podstaw do pozbawienia wykonalności bankowego tytułu wykonawczego obejmującego ten dług. Przedsiębiorca musi przygotować się na to, że komornik na podstawie bankowego tytułu wykonawczego, z klauzulą wykonalności nadaną przez sąd, zażąda od niego spłaty pełnej wysokości zobowiązania wobec banku, jako współdłużnika solidarnego z tytułu umowy poręczenia.


O CZYM NALEŻY PAMIĘTAĆ

l Umowa o przelew wierzytelności także wtedy, gdy zawarta jest w celu zabezpieczenia i dotyczy wierzytelności przyszłych, przenosi wierzytelność na cesjonariusza w dacie zawarcia umowy z mocy samego prawa. Fakt, iż przelew ten dokonany został na zabezpieczenie, oznacza jedynie obowiązek cesjonariusza korzystania z tej wierzytelności w granicach określonych przez cel przelewu.

l Umowa przelewu wierzytelności na zabezpieczenie spłaty innej wierzytelności nie jest zwykłą umową przelewu i może nie wywoływać skutku rozporządzającego wskazanego w art. 510 par. 1 k.c. Jednak zgodnie z postanowieniami tego przepisu, inny skutek takiej umowy musiałby wynikać jedynie z ustawy albo umowy stron.


PODSTAWA PRAWNA

l Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 ze zm.).

l Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t.j. Dz.U. 2002 r. nr 72, poz. 665 ze zm.).


PIOTR TROCHA

aplikant sądowy przy Sądzie Okręgowym w Warszawie

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA