REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Tylko klauzule waloryzacyjne pomogą przedsiębiorcom

Ewa Grączewska-Ivanova

REKLAMA

Zamawiający nie chcą wprowadzać do umów o roboty budowlane klauzul waloryzacyjnych, które chronią firmy przed skutkami wzrostu cen. Powołują się na sprzeczności w przepisach.


REKLAMA

Wynagrodzenie za roboty budowlane w zamówieniach publicznych ma zwykle charakter ryczałtowy. Specyfikacje, a później umowy, nie zawierają klauzul, które pozwalają na uwzględnienie wzrostu cen materiałów budowlanych - mówi Jerzy Binkiewicz, członek zarządu Mostostal Warszawa.


- Zwykle jest przewidziany w umowach ryczałt, który powoduje, że odpowiedzialność za wzrost czynników produkcji spoczywa na firmie wykonawczej - wskazuje Jolanta Frankowska, wiceprezes Regionalnej Izby Budownictwa w Łodzi.


Niejasne przepisy

REKLAMA


Urząd Zamówień Publicznych wskazuje w swej opinii, że zamawiający mogą przewidzieć w specyfikacji istotnych warunków zamówienia zastosowanie w umowie klauzul waloryzacyjnych. Do umów o zamówienia publiczne stosuje się także przepisy kodeksu cywilnego (art. 139 ust. 1 p.z.p.), co oznacza, że wartość świadczenia pieniężnego może zostać określona według innego niż pieniądz miernika wartości (art. 3581 par. 2 k.c.). Strony mogą zatem - zdaniem UZP - postanowić, licząc się ze wzrostem cen, że wartość świadczenia zostanie określona w relacji do innego niż pieniądz polski miernika wartości (a więc złota, waluty obcej, określonej grupy dóbr konsumpcyjnych, określonej grupy materiałów).

Dalszy ciąg materiału pod wideo


Natomiast art. 85 ust. 1 ustawy o finansach publicznych przewiduje, że jednostki sektora finansów publicznych, z wyjątkiem Skarbu Państwa, nie mogą zaciągać zobowiązań finansowych, których wartość należna do zapłaty w dniu wymagalności, wyrażona w złotych, nie została ustalona w dniu transakcji.


O wyjaśnienie tej sprzeczności UZP zwrócił się w sierpniu do resortu finansów. Zapytał: czy w świetle ustawy dopuszczalne jest zamieszczanie klauzul waloryzacyjnych oraz przyznawanie wykonawcom wynagrodzenia kosztorysowego w umowach w sprawie udzielenia zamówienia publicznego. Dotąd resort finansów nie przedstawił swego stanowiska.


Waloryzacja umowna


Zdaniem Doroty Grześkowiak-Stojek, prawnika z Kancelarii Zamówień Publicznych, w zamówieniach publicznych, musi być określona wartość nominalna umowy, bo cena jest jednym z kryteriów oceny ofert, a ponadto wymaga tego ustawa o finansach publicznych.


- W przypadku umów w sprawie zamówień publicznych nie może zatem wchodzić w grę wynagrodzenie obliczane w momencie rozliczania w oparciu o typowe klauzule waloryzacyjne - wskazuje Grześkowiak.

REKLAMA


- Natomiast jeśli klauzule waloryzacyjne potraktujemy jako mechanizm pomocniczy funkcjonujący obok ceny nominalnej, to można je stosować w zakresie okoliczności przewidzianych w art. 144 p.z.p., który ustala szczególne zasady zmiany umowy w zamówieniach publicznych - dodaje.


- Artykuł 85 ust. 1 ustawy o finansach publicznych nie pozwala na zastosowanie klauzul waloryzacyjnych, gdyż zamawiający zmuszony byłby do podwyższenia lub zmniejszenia wynagrodzenia określonego w umowie. Nieznana byłaby wysokość takiej zmiany w chwili podpisywania umowy - wskazuje Grzegorz Herc z Kancelarii Grzegorz Herc.


- Rozwiązaniem byłyby postanowienia, które zawierają klauzule waloryzacyjne, ale jednocześnie określają granicę wypłat z tego tytułu, np. 100 tys. zł. Wówczas znana byłaby maksymalna wartość zobowiązania, a tym samym zachowane byłyby wymogi ustawowe - mówi Grzegorz Herc.


Celem postępowania o udzielenie zamówienia nie jest tylko uzyskanie najniższej ceny, ale prawidłowe i rzeczywiste wykonanie zamówienia.


- Praktyka potwierdza, że bez klauzul waloryzacyjnych udzielanie zamówień jest trudne, a czasami niemożliwe, gdyż firmy nie chcą brać na siebie całości ryzyka inwestycji - uważa Grzegorz Herc.


Zmiana umowy


W przypadku wzrostu cen materiałów budowlanych firmy zawsze mogą wykorzystać możliwość zmiany umowy przewidzianą w art. 144 p.z.p.


- Wynagrodzenie za roboty budowlane może być kosztorysowe lub ryczałtowe. Artykuł 632 k.c. wskazuje, że jeśli strony umówiły się na wynagrodzenie ryczałtowe, nie można żądać jego podwyższenia. Waloryzacja przy ryczałcie jest problematyczna, natomiast przy wynagrodzeniu kosztorysowym nie ma przeszkód do waloryzacji - wskazuje Marcin Płużański, ekspert z zakresu zamówień publicznych.


- Uważam, że drastyczny wzrost cen, którego nie można było przewidzieć, stanowi przesłankę umożliwiającą zmianę umowy w sprawie zamówienia - wskazuje Dorota Grześkowiak-Stojek.


Podobnie uważają inni prawnicy.


- Aneksowanie umowy na podstawie art. 144 p.z.p. jest możliwe przy spełnieniu określonych przesłanek. Wykonawca musi udowodnić, że bez aneksu groziłaby mu strata - wyjaśnia Marcin Płużański.


- Zamawiający też są w trudnej sytuacji i obawiają się aneksowania, bo ktoś może im zarzucić naruszenie dyscypliny finansów publicznych - dodaje.


Waloryzacja sądowa


W skrajnych sytuacjach firmy mogą wykorzystać przewidzianą w k.c. waloryzację sądową.


- Jeśli dochodzi do nadzwyczajnej zmiany okoliczności i nie jest możliwa waloryzacja umowna, wówczas wykonawcy mogą się opierać na przepisach o waloryzacji sądowej. Sąd bada istnienie okoliczności uzasadniających zastosowanie tego przepisu - wskazuje Dorota Grześkowiak-Stojek.


Zgodnie art. 3571 k.c., jeżeli z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków spełnienie świadczenia byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami albo groziło jednej z ze stron rażącą stratą, czego strony nie przewidywały przy zawarciu umowy, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, oznaczyć sposób wykonania zobowiązania, wysokość świadczenia lub nawet orzec o rozwiązaniu umowy. Przepis ten nie może stanowić podstawy do zdjęcia z wykonawcy ryzyka prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.


Jak chronić sie przed wzrostem cen

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


Ewa GrĄczewska-Ivanova

ewa.graczewska-ivanova@infor.pl

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    REKLAMA

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    Nowe technologie pomogą ograniczyć marnowanie żywności?

    Każdy długi weekend czy święta to ogromne kolejki do marketów spożywczych. Polacy, pomimo wysokich cen, znów kupią więcej jedzenia niż potrzebują a duża część trafi na śmietnik. Niegospodarne podejście do żywności jest ogromnym wyzwaniem w obliczu zmian klimatycznych i coraz większego wysiłku, jaki trzeba będzie włożyć, by ją wyprodukować. Jak wykorzystać do tego nowa technologię? 

    REKLAMA

    Słowo "siostrzeństwo" w słownikach języka polskiego?

    Sondaż przeprowadzony przez Answear.LAB wskazuje  że ponad połowa kobiet uważa, że słowo „siostrzeństwo” powinno zostać wprowadzone do słowników języka polskiego. 97 proc. zauważa i docenia sukcesy kobiet.

    Rolnicy i pożyczka lombardowa - zmiana przepisów ustawy

    Sejm zmienił przepisy ustawy o pożyczce lombardowej. Przepisy nakazujące stosować do rolników ustawę o konsumenckiej pożyczce lombardowej zostały uchylone.

    REKLAMA